Vẫn nơi thừa nơi thiếu giáo viên

Tại phiên họp, báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết số 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ cho biết, Bộ GD&ĐT đã ban hành Quyết định về Kế hoạch thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội và Quyết định 404 của Thủ tướng Chính phủ. Việc ban hành Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phù hợp với định hướng, yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT theo Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI và Nghị quyết 88 của Quốc hội.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã được triển khai đối với lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 6, lớp 7 và lớp 10 rộng khắp 63 tỉnh, thành phố trên cả nước, đồng bộ ở tất cả các địa phương, vùng, miền. Việc triển khai thực hiện chương trình, sách giáo khoa mới còn có sự khác nhau giữa các địa phương, cơ sở giáo dục nhưng về cơ bản đã đáp ứng mục tiêu và yêu cầu đổi mới.

Tuy nhiên cũng có một số tồn tại, hạn chế trong thực hiện triển khai như: việc ban hành chương trình các môn học tự chọn tiếng dân tộc thiểu số, ngoại ngữ 2 (môn học tự chọn) và chương trình các môn ngoại ngữ 1 ngoài Tiếng Anh chậm so với các môn học khác; đội ngũ giáo viên còn chưa đồng bộ về cơ cấu đối với cấp Trung học cơ sở và cấp Trung học phổ thông, nhất là khi triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có một số môn học mới. Đặc biệt, số lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục còn thừa thiếu cục bộ, đồng thời còn thiếu so với quy định. Tình trạng thiếu trường, lớp còn tồn tại ở một số địa phương, đặc biệt là tại một số khu đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Theo đánh giá của Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh, một điểm quan trọng trong Chương trình giáo dục phổ thông mới là chuyển từ truyền tải kiến thức sang phát triển năng lực. Do đó, Bộ GD&ĐT cần làm rõ việc chuyển đổi phương thức thi, kiểm tra đánh giá theo năng lực để đảm bảo nâng cao chất lượng giáo dục theo đúng định hướng đề ra.

Ông Đỗ Chí Nghĩa - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội nhìn nhận, hiện nay các địa phương đang có những cách hiểu khác nhau trong việc sử dụng sách giáo khoa. Cho nên, cần đẩy mạnh thông tin, truyền thông để thống nhất cách hiểu, tạo sự đồng thuận trong xã hội đối với vấn đề này, cũng như cần rà soát để cung cấp số liệu đầy đủ hơn về việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên cho các bộ môn tích hợp trên phạm vi cả nước.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Mai Hoa - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội đánh giá, hiện nay, các trường học đang triển khai việc chuyển đổi chương trình cũ sang chương trình mới theo trình tự cuốn chiếu, gây ra sự đứt gãy giữa nội dung chương trình cũ ở cấp học dưới và chương trình mới ở cấp học trên gây khó khăn cho các em học sinh phải học một chương trình học mới khi lên cấp.

Đặc biệt, theo bà Hoa, một số trường sư phạm đang đào tạo sinh viên khối khoa học tự nhiên; hay sử, địa nhưng số lượng tuyển sinh và sắp tới tốt nghiệp so với yêu cầu là ít. Nhất là số giáo viên được bồi dưỡng và có chứng chỉ cũng chưa tự tin khi giảng dạy môn tích hợp. Do đó, Bộ GD&ĐT cần có giải pháp để giải quyết vấn đề này.

Giải trình trước vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, việc kiểm tra đánh giá năng lực theo hướng đánh giá quá trình thông qua các hoạt động, dự án. Trong quá trình thực hiện các hoạt động để giải quyết vấn đề học sinh phải tìm tòi, trao đổi, khám phá. Còn giáo viên thì đánh giá thường xuyên.

Về bổ trợ kiến thức cho học sinh, theo ông Độ, Bộ GD&ĐT đã ban hành công văn hướng dẫn quy định khối lượng kiến thức cần bổ sung cho từng môn học. Các nhà trường xây dựng chương trình để bù đắp kiến thức cho các em. “Bộ đã đưa ra lộ trình, yêu cầu các nhà trường xây dựng kế hoạch để giáo viên có thể chuyển từ đơn môn thành đa môn và có lộ trình từng năm, linh hoạt với từng nhà trường, qua đó đảm bảo chất lượng đội ngũ giáo viên” - ông Độ giải trình về việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên cho chương trình mới.

Kết luận phiên họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, chương trình giám sát chi tiết và các hoạt động cụ thể cần sắp xếp khoa học, hợp lý, bảo đảm tiết kiệm thời gian, hiệu quả và cần thông báo sớm để tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên Đoàn giám sát tham gia đầy đủ.

Ông Mẫn lưu ý, tổ giúp việc tiếp tục theo dõi, đôn đốc các địa phương, cơ quan khẩn trương hoàn thiện Báo cáo kết quả giám sát gửi Đoàn giám sát bảo đảm đúng tiến độ. Theo đó, hoàn thành việc tổng hợp báo cáo của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và 63 tỉnh, thành phố phục vụ cho việc xây dựng Báo cáo giám sát và chuẩn bị dự kiến các nội dung làm việc với Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương vào ngày 28/3/2023; tài liệu gửi đến các thành viên Đoàn giám sát phải trước ngày 20/3/2023.