Vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2: Bị cáo Trương Mỹ Lan lĩnh án chung thân

Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định: quá trình diễn ra phiên tòa, bị cáo Trương Mỹ Lan phủ nhận vai trò chủ trương phát hành trái phiếu, chỉ thừa nhận cho đồng phạm tại Ngân hàng SCB mượn pháp nhân các công ty “con” của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (do bị cáo Lan sở hữu) để phát hành trái phiếu. Căn cứ vào nội dung luận tội, đề nghị mức án của Viện Kiểm sát (VKS), bào chữa của luật sư và tự bào chữa của từng bị cáo, HĐXX cho rằng, có đủ căn cứ để xác định bị cáo Lan và các đồng phạm về các tội danh: lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.

Đối với tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” thể hiện qua việc bị cáo Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo các nhân viên cấp dưới sử dụng 4 công ty “con” thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bao gồm: An Đông, Quang Thuận, Sunny World và Setra. Từ đó, phát hành 25 mã trái phiếu “khống” nhưng không có tài sản đảm bảo, sau đó bán cho nhiều người. HĐXX xác định bị cáo Lan nắm giữ phần lớn cổ phần của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB, đã đồng ý với đề xuất về việc phát hành trái phiếu nhằm xử lý khó khăn về tài chính. Trong suốt quá trình này, các đồng phạm tại Ngân hàng SCB dụ dỗ người mua trái phiếu, phần lớn là người gửi tiền ở ngân hàng này. Sau khi chiếm đoạt được tiền từ trái chủ, bị cáo Lan và các đồng phạm đã thực hiện nhiều thủ đoạn gian dối để rút tiền mặt, che giấu dòng tiền sử dụng vào nhiều mục đích không đúng với phương án phát hành.

Đối với hành vi “rửa tiền”, để che giấu nguồn gốc số tiền 445.000 tỷ đồng có được từ phát hành trái phiếu “khống” và các hoạt động vi phạm pháp luật khác, từ 1/1/2018 đến 7/10/2022, bị cáo Lan chỉ đạo các thuộc cấp thực hiện nhiều thủ đoạn chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB. Mặt khác, chuyển khoản cho cá nhân hoặc pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Theo HĐXX, hành vi này của bị cáo Lan và đồng phạm nhằm tránh việc các cơ quan chức năng phát hiện và truy vết dòng tiền bất hợp pháp kể trên. Tổng hợp với số tiền lừa đảo chiếm đoạt của các bị hại trong giai đoạn 2, bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã thực hiện hành vi “rửa tiền” tổng cộng 445.747 tỷ đồng. Trong suốt quá trình này, bị cáo Lan chỉ đạo thuộc cấp chi số tiền kể trên cho các mục đích khác nhau, gồm trả gốc, lãi trái phiếu, chi trả nợ các khoản vay tại SCB, chi trả cho các dự án đang triển khai dở dang, chuyển tiền ra nước ngoài,…

Với tội danh “vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”, HĐXX cho rằng, bị cáo Lan đã giao cho các thuộc cấp lập các hợp đồng “khống” mua bán cổ phần, vốn góp, tư vấn, vay nợ giữa các công ty trong nước và nước ngoài. Thông qua đó, tiền vay được chuyển từ nước ngoài về Việt Nam và ngược lại tiền trả nợ được chuyển từ Việt Nam ra nước ngoài qua hệ thống SCB. Tổng số tiền mà bị cáo Lan và đồng phạm đã vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới là 4,5 tỷ USD, trong đó chuyển đi 1,5 tỷ USD và nhận về 3 tỷ USD.

HĐXX sơ thẩm nhận định, hành vi của bị cáo Trương Mỹ Lan và 33 đồng phạm đã gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm đến trật tự an toàn xã hội, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư trong và ngoài nước. Do đó, cần phải có bản án nghiêm khắc để răn đe và phòng ngừa chung. Bị cáo Trương Mỹ Lan là chủ mưu trong vụ án, phạm tội với thủ đoạn tinh vi, nhiều lần, gây hậu quả đặc biệt lớn. Do đó, HĐXX tuyên phạt tổng mức án là chung thân về 3 tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.

Bị cáo Trương Huệ Vân (cháu ruột bị cáo Trương Mỹ Lan) bị HĐXX sơ thẩm tuyên phạt mức án 5 năm tù về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; Bị cáo Trương Khánh Hoàng (cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) bị tuyên phạt mức án 23 năm tù về các tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “rửa tiền”, “vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”.

Bị cáo Trương Võ Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB) bị HĐXX tuyên phạt 17 năm tù về các tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”. Các bị cáo còn lại cũng đã bị Tòa tuyên các mức án nghiêm khắc về nhiều tội danh khác nhau.

HĐXX sơ thẩm buộc bị cáo Trương Mỹ Lan và các đồng phạm tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và Công ty Chứng khoán Tân Việt phải có trách nhiệm bồi thường toàn bộ hậu quả hơn 30.000 tỷ đồng đã chiếm đoạt của 35.824 bị hại trong giai đoạn 2 của vụ án.

Đối với yêu cầu của các bị hại về bồi thường tiền gốc, lãi và các khoản phí liên quan, HĐXX dành quyền cho các bị hại này giải quyết trong các quan hệ dân sự khác. Trước đó, trong giai đoạn 1 vụ án, bị cáo Trương Mỹ Lan đã bị HĐXX sơ thẩm tuyên án tử hình về các tội: “vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “tham ô tài sản” và “đưa hối lộ”.