Ngày 4/1, phiên tòa xét xử sơ thẩm các bị cáo trong đại án Việt Á tiếp tục với phần xét hỏi. Trong khi cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long khẳng định chưa từng gợi ý, thậm chí cấm thư ký cầm tiền “lót tay” của Công ty Việt Á, thì cựu thư ký Nguyễn Huỳnh lại khai nhận điều ngược lại.
Trong 6 bị cáo bị xét xử về tội nhận hối lộ, cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long là người bị cáo buộc nhận nhiều tiền nhất từ Việt Á với số tiền lên tới hơn 51 tỷ đồng. Cơ quan công tố cáo buộc bị cáo Long thông qua cựu thư ký Nguyễn Huỳnh để nhận tiền và thực hiện chuỗi 6 sai phạm, “can thiệp, chỉ đạo” giúp Công ty Việt Á để Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm, hiệp thương giá cao gấp 3,5 lần.
Trước bục khai báo, bị cáo Nguyễn Thanh Long khẳng định: Trong dịch bệnh, bản thân bị cáo mong muốn có nhiều sản phẩm phòng, chống dịch để tăng sức cạnh tranh. Bị cáo chưa từng biết đến sản phẩm kit test của Việt Á cho đến khi được đề nghị cấp phép, đồng thời luôn dặn cấp dưới cẩn thận không được vòi vĩnh tiền “bôi trơn”, không có “bất cứ ưu ái nào” cho Việt Á, mà chỉ cho cấp phép tạm thời trong 6 tháng.
Khi được hỏi có cầm tiền của Việt Á không, bị cáo Long thừa nhận, thông qua thư ký của mình là Nguyễn Huỳnh, nhận của Phan Quốc Việt số tiền 2,25 triệu USD.
Trước lời khai của bị cáo Long, bị cáo Huỳnh được tòa gọi lên đối chất. Bị cáo Huỳnh khai: 2 lần bị cáo Long nhắn cho Huỳnh bảo Việt đưa tiền hỗ trợ để lo công việc. Bị cáo cũng “không biết việc gì”, mỗi lần đưa 1 triệu USD. Phản bác lời khai của Huỳnh, bị cáo Long tái khẳng định: Tuyệt đối không có chuyện 10 tháng sau khi cấp phép lại đi đòi Việt đưa tiền. Bị cáo không nhớ đã nói gì đó làm Huỳnh hiểu sai.
Trong khi đó, ở tội danh vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí, cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh bị cáo buộc nhận 200.000 USD từ Công ty Việt Á. Cơ quan công tố khẳng định: Bị cáo Chu Ngọc Anh có trách nhiệm quản lý, tổ chức thực hiện đề tài nghiên cứu kit test, biết rõ kết quả nghiên cứu thuộc về nhà nước, song vẫn giúp Công ty Việt Á biến kết quả nghiên cứu thành tài sản riêng. Bị cáo còn ký quyết định khen thưởng, giúp Công ty Việt Á được khen thưởng “không đúng đối tượng, thành tích”. Hành vi của bị cáo Chu Ngọc Anh gây thất thoát số tiền 18,98 tỷ đồng, chính là tiền nhà nước cấp để thực hiện đề tài.
Tại tòa, bị cáo Chu Ngọc Anh thừa nhận sai phạm, buông lỏng quản lý. Riêng về việc nhận tiền, bị cáo khai chỉ gặp Phan Quốc Việt một lần duy nhất vào ngày 27/8/2020 tại phòng làm việc để nghe Việt “báo cáo về kết quả chống dịch”. Tại đây Việt đưa túi quà nói “có chút cảm ơn”. Do “tưởng bên trong túi quà chỉ là sản phẩm xét nghiệm” nên khi Việt ra về, bị cáo đã cất túi vào buồng ngủ phía trong. Đến cuối tháng 9/2020, khi dọn phòng làm việc để chuyển về UBND TP Hà Nội nhậm chức Chủ tịch thành phố, bị cáo kiểm tra mới biết túi quà có tiền. Sau đó, bị cáo cất tiền vào vali, dặn nhân viên đưa về nhà để khi nào có dịp sẽ trả lại...
Về lý do “không kịp” trả lại tiền cho Việt Á, bị cáo Chu Ngọc Anh nói, do 21 tháng công tác tại UBND TP Hà Nội, dịch bệnh căng thẳng kéo dài không có dịp đi công tác, không có cơ hội gặp Phan Quốc Việt để trả lại tiền.
Trong khi đó, tại tòa, bị cáo Phan Quốc Việt thừa nhận đưa tiền cho các cựu cán bộ như cáo buộc của cơ quan công tố, song phủ nhận có mục đích “thỏa thuận, chia chác”. “Đây hoàn toàn là vì “cảm kích” sự tận tụy trong công việc và sự giúp đỡ Việt Á, nên bị cáo nhận thấy nên “chia sẻ” với họ...” - bị cáo Việt khai.
Cũng theo lời khai của Phan Quốc Việt, vào thời điểm năm 2020, khi đó Công ty Việt Á chưa được thanh toán, chưa có tiền nên hầu hết số tiền mang hối lộ đều do đi vay mượn.