Vụ làm lộ đề thi tốt nghiệp THPT 2023: Thí sinh có thể bị xử lý ra sao?

Ngày 28/6/2023 trên cả nước đã diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia. Điều mà tất cả các thí sinh, phụ huynh và những người khác quan tâm là đề thi năm nay có mức độ khó dễ như thế nào. Vì thế, nội dung đề thi là yếu tố mà kể cả thí sinh, học sinh cấp dưới hay ngay cả những người không còn đi học rất quan tâm, tò mò.

Liên tiếp lộ đề

Theo ghi nhận từ cổng thông tin của Bộ công an, vào chiều 28/6/2023, Cục An ninh chính trị nội bộ đã xác định được 1 thí sinh thuộc Hội đồng thi của tỉnh Cao Bằng có hành vi sử dụng điện thoại Iphone 11 chụp ảnh đề thi (sau khi phát đề khoảng 15 phút) và gửi cho người thân để nhờ giải bài giúp. Hình ảnh sau đó được đăng tải và bị lan truyền trên các trang mạng xã hội. Cơ quan chức năng đã kịp thời phát hiện, điều tra và ngăn chặn hành vi phạm tội này.

Về thông tin lọt đề Toán, Cục An ninh chính trị nội bộ cho hay, thí sinh đến từ Hội đồng thi Yên Bái chụp ảnh đề gửi ra ngoài. Lực lượng chức năng đang tiếp tục làm rõ trường hợp này.

Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng văn phòng Luật sư Kết Nối (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, đây không phải là lần đầu tiên việc lộ đề thi diễn ra. Việc các đối tượng sử dụng các thiết bị công nghệ cao như tai nghe blutooth, điện thoại, đồng hồ thông minh hay các thiết bị nghe nhìn hiện đại khác vào mục đích gian lận trong các kỳ thi quan trọng diễn ra khá phổ biến.

Ở tại một số điểm thi, hầu như năm nào cũng xảy ra tình trạng bị lộ đề thi một cách cố ý hoặc vô ý, điều này thể hiện lối suy nghĩ đơn giản, thậm chí là cố ý vi phạm nhằm đạt được mục đích riêng.

Nhiều người nghĩ rằng, khi cuộc thi bắt đầu thì việc chia sẻ đề thi lên mạng xã hội là việc làm hết sức bình thường và đôi khi đây còn là sự kiện để người viết câu view, câu tương tác trên mạng xã hội. Thậm chí, đối tượng thực hiện hành vi này còn đã từng là cán bộ coi thi trực tiếp tại một số địa điểm mặc dù họ đã được phổ biến rõ ràng quy chế thi trước kỳ thi diễn ra. Tuy nhiên, tất cả mọi hành vi đó đều nhanh chóng bị phát hiện và cơ quan chức năng đã xác minh, điều tra cũng như xử phạt kịp thời.

“Dựa trên khía cạnh giáo dục, xã hội học thì việc làm này làm ảnh hưởng đến toàn bộ hội đồng thi trên cả nước, xâm phạm đến quyền của tất cả thí sinh cùng tham dự, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, an ninh trật tự xã hội.

Còn về khía cạnh pháp luật, đây là hành vi vi phạm pháp luật có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu mức độ hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm”, Luật sư Hùng khẳng định.

Vi phạm nghiêm trọng quy chế thi

Cũng theo Luật sư, căn cứ quy định tại Quyết định 531/QĐ-TTg năm 2023 có đưa ra danh mục bí mật nhà nước trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Theo đó, đề thi chính thức, đề thi dự bị, đáp án đề thi chính thức, đáp án đề thi dự bị của các kỳ thi tốt nghiệp THPT thuộc bí mật nhà nước độ Tối mật. Tuy nhiên, khi đề thi đã được bóc, mở theo quy định tại điểm d, khoản 2, Điều 22, Quy chế thi THPT năm 2023 do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành theo Thông tư 15/2020/TT- BGDĐT thì đề thi này không còn là tài liệu mật, không còn được bảo vệ theo Luật bảo vệ bí mật Nhà nước mà sẽ được bảo vệ, bảo đảm theo Quy chế thi.

Vì vậy, đối với trường hợp thí sinh làm lộ đề thi THPT môn Ngữ văn khi mới bắt đầu làm bài được 30 phút, nhưng đã được bóc, mở theo đúng quy định nêu trên đã vi phạm nghiêm trọng Quy chế thi tốt nghiệp THPT.

Căn cứ quy định tại Điều 54 Thông tư 15/2020/TT- BGDĐT thì mọi hành vi vi phạm Quy chế thi của thí sinh đều bị lập biên bản, xử lý kỷ luật và thông báo cho thí sinh. Tùy thuộc vào số lần, mức độ và tính chất vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật trong các hình thức sau: Khiển trách, cảnh cáo, đình chỉ thi, trừ điểm bài thi, hủy bỏ kết quả thi, hủy kết quả thi và lập hồ sơ gửi cơ quan có thẩm quyền xem xét hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.

Đối với hành vi đưa đề thi ra ngoài phòng thi hoặc nhận bài giải từ ngoài vào phòng thi sẽ bị áp dụng hình thức đình chỉ thi và thí sinh bị đình chỉ thi năm nào sẽ bị hủy kết quả toàn bộ các bài thi/môn thi trong kỳ thi năm đó (Căn cứ Khoản 3 Điều 54 Thông tư 15/2020/TT-BGDDT, sửa đổi bổ sung tại Khoản 17 Điều 1 Thông tư 05/2021/TT-BGDDT). Ngoài ra, nếu trong quá trình điều tra có dấu hiệu hình sự thì các cơ quan quản lý giáo dục lập hồ sơ gửi cơ quan có thẩm quyền xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.

Luật sư nhấn mạnh, sư việc này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự công bằng, công tâm của kỳ thi được tổ chức trên cả nước. Theo đó, cần lưu ý trong những ngày sắp tới vẫn đang diễn ra thi các môn còn lại, tuyệt đối không được chia sẻ đề, đáp án thi dưới mọi hình thức khi môn thi đó vẫn chưa kết thúc hoàn toàn.

“Qua sự việc này tất cả người dân thuộc mọi đối tượng cần phải nghiêm túc chấp hành đúng quy định của nhà nước nói chung, Bộ Giáo dục và Đào tạo nói riêng để tránh đưa bản thân vào vòng lao lý và góp phần cho những cuộc thi mang tầm cỡ quốc gia trong tương lai diễn ra một cách thành công, tốt đẹp nhất”, Luật sư Hùng nêu quan điểm.