Băng giá muộn bao trùm đe dọa các vườn nho tại Pháp

Những vườn nho băng giá

Nhiều nông dân trồng nho ở Pháp khi đối mặt đợt sương giá muộn sau khoảng thời gian ấm áp kéo dài trong mùa đông, hiện đang phải thắp nến để ‘rã đông’ những cây nho. Hiện tượng này được xem là một biến động nhiệt độ đang đe dọa cây ăn quả ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Những cây dây leo phủ băng trải dài khắp các sườn đồi xung quanh thị trấn Chablis khi vùng Burgundy thức dậy vào ngày 4/4 với mức nhiệt độ âm 5 độ C. Những người trồng cây ăn quả bắt đầu lo lắng rằng, sương giá sẽ làm chết một số lượng lớn các chồi non, xuất hiện vào tháng 3 khi nhiệt độ tăng trên 20 độ C và làm gián đoạn cả mùa trồng trọt.

Thời tiết băng giá thời điểm này đặc biệt gây khó chịu, đặc biệt sau khi một hiện tượng tương tự đã từng ập đến các vườn nho của Pháp vào tháng 4/2021, kéo theo thiệt hại khoảng 2 tỷ euro (tương đương 2,4 tỷ USD).

Các nhà khoa học sau đó đã kết luận rằng, đợt sương giá gây thiệt hại nặng nề trong năm 2021 nhiều khả năng là do hệ quả của biến đổi khí hậu.

Trước bình minh ngày đầu tuần 4/4, hàng từng hàng ngọn nến lung linh nằm bên dưới những dây leo băng giá ở thị trấn Chablis. Khi mặt trời mọc, ánh nắng chiếu sáng các tinh thể băng đang bám chặt vào các dây leo.

Một số người trồng nho đã cố gắng làm ấm dây leo bằng đường dây điện, hoặc phun nước lên chồi cây để bảo vệ chúng khỏi sương giá. Nước sẽ tạo ra một lớp băng mỏng để đảm bảo nhiệt độ của hoa vẫn ở quanh điểm đóng băng nhưng không giảm xuống thấp hơn nhiều.

Theo một người bán rượu vang tại thị trấn Chablis, ông Daniel Defaix, người đồng thời sở hữu một vườn nho đã sản xuất rượu vang trong suốt 400 năm và từng tồn tại qua vô số thảm họa khí hậu, đã gọi những hiện tượng đang diễn ra ngay lúc này là “một đợt sương giá rất nghiêm trọng”.

Ông lưu ý rằng, với mức nhiệt độ đang giảm thấp hơn vài độ so với năm ngoái, xuống đến âm 7 độ C ở nhiều nơi, và thậm chí đã lan rộng cả đến những khu vực trên đỉnh đồi ấm áp hơn, cũng như nhiều khu vực ở các thung lũng mát mẻ hơn.

Defaix đã đặt nến parafin trên đất hoặc thiết lập hệ thống tưới tiêu đặc biệt để bảo vệ khoảng 5 ha nho lớn nhất và loại nho hàng đầu có giá trị nhất của mình, và buộc phải để 25 ha còn lại tự đối mặt với sức mạnh của thiên nhiên.

Với chi phí 10 euro cho mỗi cây nến – và cần ít nhất 600 cây nến cho mỗi ha, dường như mọi thứ quá tốn kém để đầu tư vào việc cứu những quả nho còn lại.

“Đã đến lúc nắm tay và cầu nguyện với Chúa”, ông thở dài.

Mối đe dọa lan rộng

Beatrice Ruettimann, phát ngôn viên của Swiss Fruit, một hiệp hội các nhà sản xuất trái cây cho biết, tại quốc gia láng giềng Thụy Sĩ, những người trồng trái cây đã tận dụng hết quỹ thời gian trong một ngày để bảo vệ mùa màng của họ, sử dụng máy sưởi và bếp nhỏ vào ban đêm và thời điểm lúc bình minh. Họ còn trải một số tấm nhựa bạt để che chắn cho cây cối khỏi sương giá.

Nhiệt độ hiện đều giảm xuống dưới mức đóng băng ở hầu hết các vùng trồng hoa quả ở Thụy Sĩ. Đặc biệt là phía Tây Bắc Thụy Sĩ, vùng đất này đang phải gánh chịu hậu quả của đợt lạnh giá kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đối với nhiều loại cây ăn quả như anh đào, mơ và mận – bởi chúng đang nở hoa và “do đó đang ở trong giai đoạn rất nhạy cảm. Một số giống táo bao gồm Gravensteiner và Williams cũng bị ảnh hưởng.

Tại vùng trồng cây ăn quả Betuwe của Hà Lan, nông dân thường phun nước cho cây vào mỗi tối để đảm bảo sẽ có một lớp băng bảo vệ những bông hoa mỏng manh khỏi mức nhiệt độ dưới 0 độ.

Đợt sương giá tháng 4/2021 đã dẫn đến sự kiện mà các quan chức chính phủ Pháp mô tả là “thảm họa nông nghiệp lớn nhất đầu thế kỷ 21”. Mọi thứ giờ đây dường như lặp lại giống với năm trước: một đợt sương giá dữ dội từ ngày 6 đến ngày 8/4, sau một khoảng thời gian ấm áp kéo dài vào tháng 3.

Các nhà nghiên cứu thuộc nhóm World Weather Attribution đã nghiên cứu ảnh hưởng của đợt sương giá năm 2021, đối với các vùng trồng nho rộng lớn như Thung lũng Loire và Burgundy của Pháp và nhận thấy rằng, hình thái thời tiết ấm áp kéo dài đến tận cuối tháng 3 đã khiến tình hình băng giá trở nên đặc biệt nghiêm trọng.

Chính sự ấm lên do khí thải nhân tạo đã khiến cây cối sớm trổ lá non, trước khi một đợt giá lạnh như ngoài Bắc Cực tràn đến châu Âu vào tháng 4.

Tuy nhiên, thời tiết lạnh giá không phải là tin xấu đối với tất cả mọi người. Tại thị trấn Winterswijk, miền trung Hà Lan, những người trượt băng đã tham gia ngày trượt băng tại câu lạc bộ trượt băng địa phương. “Điều này thật độc đáo: Trượt băng trên băng tự nhiên vào giữa tháng 4”, ‘bậc thầy băng’ của câu lạc bộ, anh Hendrik ten Prooije, nói với trang tin tức địa phương.