Biểu thuế xuất nhập khẩu ưu đãi: Bàn đạp thúc đẩy tăng trưởng

Doanh nghiệp cần chủ động hơn

Chính phủ đã ban hành 17 Nghị định quy định Biểu thuế xuất khẩu (XK) ưu đãi, Biểu thuế nhập khẩu (NK) ưu đãi đặc biệt để thực hiện các FTA trong giai đoạn 2022-2027.

Các nghị định này ban hành biểu thuế XK ưu đãi, NK ưu đãi đặc biệt có sự phù hợp và thống nhất về danh mục hàng hóa với tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp công tác thực thi được minh bạch, tạo thuận lợi cho hoạt động trao đổi thương mại. Đây cũng là cơ sở pháp lý về thuế NK ưu đãi đặc biệt của Việt Nam thực thi các FTA với lộ trình cụ thể, áp dụng ổn định trong 5 năm tới. Điều này góp phần xây dựng môi trường chính sách ổn định, tạo thuận lợi cho các DN tham gia hoạt động XNK của Việt Nam.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang – Giám đốc trung tâm WTO và Hội nhập, Liên đoàn thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các biểu thuế này là công cụ để DN hướng ưu đãi theo các FTA, nên việc thực thi càng hiệu quả bao nhiêu thì DN càng được lợi. “Trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động thì việc cạnh tranh giữa các DN ngày càng khó khăn hơn, nên bất kỳ lợi thế nào dù nhỏ nhất cũng mang lại hiệu quả tích cực cho DN” – bà Trang nhấn mạnh.

Để tận dụng hiệu quả, bà Trang cho rằng, các mức thuế ưu đãi về xuất NK luôn gắn với các quy tắc về xuất xứ, nên các DN phải đảm bảo và đáp ứng các thủ tục về chứng nhận xuất xứ. Theo bà Trang, các DN thường chú ý đến hiệp định có ưu đãi tốt nhất nhưng phải càng chú ý đến điều kiện, quy trình đáp ứng về xuất xứ có phù hợp hay không.

Theo bà Trang, các DN cần chủ động nắm bắt rõ thông tin các quy định để chủ động tận dụng cơ hội, định hướng chiến lược xuất khẩu.

Nâng cao vai trò của cơ quan quản lý

Để DN có thể tận dụng tối đa các ưu đãi đặc biệt tại các biểu thuế XK, NK ưu đãi, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, ông Phạm Tuấn Anh – Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính) cho biết, qua điều tra thì thấy hạn chế lớn nhất của việc tận dụng hiệu quả các ưu đãi thuế của các FTA chính là vấn đề về nhận thức, năng lực tiếp cận và phân tích thông tin của các đối tượng có khả năng thu lợi.

Ông Tuấn Anh khuyến nghị, đối với DN thì tri thức là sức mạnh, là cơ sở để tạo nên khả năng cạnh tranh, do đó bản thân các DN phải tận dụng được những cơ hội tiếp cận với những thông tin, phải nắm vững các quy định để được hưởng những ưu đãi. Cơ quan quản lý và DN có thể cùng nhau phối hợp để đem lại lợi ích tối đa cho DN.

Còn theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, cơ quan quản lý cần hỗ trợ DN trong quá trình làm thủ tục, sửa đổi các quy định liên quan theo hướng tạo thuận lợi, đơn giản hóa quy trình thủ tục, điện tử hóa các thủ tục để DN tiết kiệm thời gian và chi phí.

Bà Trang cho biết, theo khảo sát thì sự hài lòng của DN với thủ tục thuế và hải quan đã tăng dần theo từng năm, nhưng vẫn còn không ít DN cảm thấy khó khăn, nên trong từng khâu, thủ tục vẫn phải nỗ lực cải cách để tạo thuận lợi cho DN. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng phải tiếp tục sửa đổi văn bản pháp luật tạo thuận lợi hơn cho DN, đồng thời phải thường xuyên kiểm tra giám sát để các ưu đãi được thực hiện đúng, DN thực sự được hưởng những ưu đãi liên quan.

Đặc biệt, riêng về biểu thuế NK ưu đãi, bà Trang nhấn mạnh đến vấn đề về thay đổi tư duy trong quản lý các hoạt động xuất nhập khẩu. “Lâu nay, quan điểm là “XK thắng, NK thua” nên không thúc đẩy tận dụng ưu đãi cho NK nhiều. Tuy nhiên, với 70-80% nguyên liệu phải NK thì việc tận dụng ưu đãi nhập khẩu sẽ giúp DN tối ưu chi phí đầu vào, giúp sản xuất cho XK tốt hơn, tạo lợi thế cạnh tranh. Do đó, các cơ quan quản lý cần thay đổi quan điểm, cùng phối hợp để giúp DN nâng cao mức độ tận dụng các ưu đãi thuế quan về xuất NK” - bà Trang nêu rõ.