Các bệnh viện tự chủ vật lộn giữa đại dịch

Bệnh nhân đến khám chỉ đạt khoảng 20-40%

Giữa lúc dịch bệnh diễn biến phức tạp, nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hội thì lượng bệnh nhân đến viện giảm mạnh không phải là điều khó hiểu. Từ các bệnh viện tuyến Trung ương cho tới những bệnh viện tại các địa phương có dịch, tình trạng bệnh nhân giảm đều được ghi nhận.

Thống kê từ các cơ sở y tế như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nội tiết trung ương, Bệnh viện Nhi trung ương, Bệnh viện Phổi trung ương hay Bệnh viện Sản nhi Bắc Giang… đều cho thấy, lượng bệnh nhân chỉ bằng 20-40% so với thời điểm trước đó.

Tại Bệnh viện Phổi trung ương, PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc bệnh viện cho biết, đặc thù là bệnh viện chuyên khoa liên quan tới hô hấp nên trong bối cảnh hiện nay, người dân rất ngại đến bệnh viện để thăm khám.

Còn tại Bệnh viện Nhi trung ương, đại diện cơ sở y tế này cho biết, dù đã triển khai rất đầy đủ các biện pháp phòng, chống dịch như phân luồng khám chữa bệnh, đảm bảo 5K, giãn cách nhưng lượng bệnh nhân vẫn sụt giảm, chỉ bằng 50-60% so với trước đây.

Vừa trải qua đợt dịch Covid-19 tại Bắc Giang, BSCKII Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện Sản nhi Bắc Giang cũng giãi bày: Bệnh nhân không có, doanh thu thấp kéo theo việc đời sống cán bộ, nhân viên y tế không được đảm bảo. Trong khi đó, bệnh viện vẫn cần bỏ ra những khoản chi rất lớn để phục vụ công tác phòng, chống dịch. Ví dụ như đợt dịch vừa qua, Bệnh viện Sản nhi Bắc Giang cũng phụ trách một cơ sở thu dung, điều trị bệnh nhân Covid-19, các trang thiết bị y tế, sinh phẩm y tế của cơ sở này đều được bệnh viện cung cấp. Đồng thời, hiện nay bệnh viện cũng đã tổ chức đoàn hỗ trợ giúp TP HCM và các tỉnh phía Nam chống dịch.

Nhiều thách thức

Mặc dù vậy, những khó khăn ở thời điểm hiện tại khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp chỉ là nhất thời, theo các nhà quản lý bệnh viện, trong quá trình triển khai tự chủ tài chính, vẫn còn những thách thức không nhỏ.

Là một trong 4 bệnh viện lớn được triển khai thí điểm tự chủ toàn diện, ông Dương Đức Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, các quy định về giá, đầu tư mua sắm trang thiết bị, cơ sở vật chất bên cạnh đó là áp lực cạnh tranh với các cơ sở y tế tư nhân cũng là những khó khăn không nhỏ đối với các bệnh viện thực hiện tự chủ hiện nay.

Cụ thể, theo quy định, bệnh viện được quyết định giá dịch vụ y tế với dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu trong phạm vi khung giá do Bộ Y tế ban hành và thực hiện kê khai, niêm yết giá theo quy định pháp luật về giá. Song đến nay, Bộ Y tế vẫn chưa ban hành khung giá dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu để bệnh viện tham khảo.

Thống kê của ngành Y tế cho thấy, hiện đã có 253 đơn vị y tế tự chủ toàn bộ chi thường xuyên, trong đó 37 đơn vị trực thuộc Bộ Y tế; nhiều đơn vị đã tự chủ được 80- 90% chi thường xuyên; 4 bệnh viện được Chính phủ cho phép thí điểm tự chủ toàn bộ cả chi thường xuyên và chi đầu tư.

Làm thế nào để giải bài toán tự chủ bệnh viện, theo Giám đốc Bệnh viện Tai- Mũi- Họng Trung ương, khó khăn của các bệnh viện tự chủ tài chính trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành chỉ là tạm thời. Song về lâu dài, để phát huy hiệu quả tự chủ, cần phải rành mạch giữa hỗ trợ của Nhà nước và đóng góp của người dân, giá dịch vụ phải phù hợp với khả năng chi trả của người dân, bảo đảm công bằng giữa các đối tượng. Ngoài ra, các văn bản hướng dẫn về thực hiện tự chủ, tự chịu trách nhiệm của đơn vị sự nghiệp y tế công lập cần sớm được sửa đổi theo hướng phát huy quyền tự chủ toàn diện. Ðồng thời, kiện toàn quy trình, thủ tục giám định, thanh quyết toán BHYT để giảm thời gian, công sức, đổi mới cơ chế sử dụng BHYT theo hướng chi thêm cho quản lý sức khỏe, sang lọc, phát hiện sớm bệnh tật để giảm chi phí khám, chữa bệnh. Phân cấp mạnh mẽ hơn nữa, đặc biệt đối với các bệnh viện tự bảo đảm toàn bộ kinh phí chi thường xuyên và chi đầu tư.

Cần trao quyền cho bệnh viện về công tác nhân sự, tăng mức phân cấp đối với các dự án đầu tư, mua sắm để đáp ứng nhu cầu, bảo đảm thời gian, cũng như quyết định đầu tư có hiệu quả hơn. Quan trọng hơn cả, khi tự chủ bệnh viện, chất lượng khám chữa bệnh phải được nâng lên, đồng thời phải bảo “đảm chăm sóc y tế cơ bản cho mọi người dân.