Cẩn thận với sốt xuất huyết trong mùa dịch Covid-19

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường- Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới- Bệnh viện Bạch Mai, đây là một trong những sai lầm mà người dân và nhân viên y tế dễ mắc phải trong việc chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết khi dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp.

Trường hợp phải nhập viện cấp cứu là anh H.M.T (37 tuổi, ở Hai Bà Trưng, Hà Nội) xuất hiện sốt cao và đau mỏi người. Tuy nhiên, cứ nghĩ đấy là phản ứng sau tiêm vaccine, đến khi xuất hiện ban đỏ vùng mặt kèm ban đỏ rải rác toàn thân, mệt mỏi…Đến khám tại Bệnh viện Bạch Mai, kết quả xét nghiệm công thức máu thấy tiểu cầu hạ, xét nghiệm test Dengue NS1 dương tính.

Đây là một trong những sai lầm thường gặp của người dân. Ngoài ra, do lo ngại dịch bệnh nên khi xuất hiện các triệu chứng, họ ngại đến bệnh viện, dẫn tới bệnh nặng.

Theo PGS.TS. Đỗ Duy Cường sốt xuất huyết và Covid-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như sốt, đau đầu, đau mỏi người. Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau. Covid-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền.

Chia sẻ với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, TS. BS Vũ Minh Điền- Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, cách phân biệt hiện tượng giả cúm sau tiêm vaccine phòng Covid-19 và sốt xuất huyết cũng khá rõ rệt. Thông thường sau tiêm vaccine khoảng 60% có biểu hiện giả cúm như sốt nóng, lạnh, đau mỏi người, đau đầu. Tuy nhiên hiện tượng này chỉ xuất hiện 1,2 ngày đầu, rõ nhất là 24 giờ sau tiêm, rồi giảm dần.

Còn sốt xuất huyết, biểu hiện đầu tiên là đau đầu đột ngột, sốt cao liên tục kèm theo đau người, có thể nổi hạch, phát ban và hiện tượng ngày càng tăng dần, kéo dài tới 5-7 ngày. Nặng hơn có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Đấy là các biểu hiện lâm sàng rất rõ rệt mà người dân có thể tự phân biệt để kịp thời đến bệnh viện điều trị, tránh các biến chứng nặng gây nguy hiểm tính mạng.

Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

Thông tin từ Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2021 đến nay, cả nước ghi nhận trên 22.000 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó có 5 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2020, số mắc giảm 12,7%, tuy nhiên số ca tử vong tăng 2 trường hợp…Chỉ tính riêng Trung tâm Bệnh Nhiệt đới đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết phải nhập viện, trong đó một số trường hợp nặng trên các cơ địa đặc biệt như phụ nữ có thai, bệnh nhân suy tim, suy thận, bệnh phổi mạn tính.

Các chuyên gia y tế lưu ý, trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan rộng thì các triệu chứng của sốt xuất huyết cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với Covid-19 như: sốt, đau mỏi cơ.

Bệnh sốt xuất huyết Dengue là bệnh lưu hành hàng năm. Thông thường, cứ sau khoảng 4 năm dịch lại bùng phát mạnh ở miền Bắc với số ca mắc gia tăng. Theo quy luật thì năm 2021 đúng vào chu kỳ đó. Lần dịch sốt xuất huyết bùng phát mạnh nhất gần đây là năm 2017, có 30 trường hợp đã tử vong với sự xuất hiện của type mới (D3, D4) bên cạnh type D1, D2 vẫn lưu hành hàng năm.

Lý giải vì sao 4 năm lại là một chu kỳ bùng phát dịch sốt xuất, theo các chuyên gia y tế, thường sau mỗi đợt dịch bùng phát mạnh, các địa phương sẽ ra quân vệ sinh môi trường, tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh là muỗi vằn, kiểm soát được sự lây lan của bệnh. Tuy nhiên, sau khoảng 3-4 năm, dần dần vật truyền bệnh sẽ sinh sôi trở lại, phát triển thành quần thể mới gây ra vụ dịch mới.

Vì vậy, trong khi dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, ngành Y tế đang rất nỗ lực tăng cường và kiểm soát để tránh “dịch chồng dịch” thì mỗi người dân cũng phải nâng cao ý thức phòng bệnh, khi có biểu hiện mắc sốt xuất huyết nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc biệt, không được tự mua thuốc về điều trị, bởi khi bệnh trở nặng mới vào bệnh viện, thì việc điều trị sẽ phức tạp, khó khăn hơn rất nhiều.

Các triệu chứng thông thường của bệnh sốt xuất huyết là: Sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, phát ban, đau đầu, đau người, buồn nôn... Thông thường, đa số bệnh nhân mắc sốt xuất huyết có thể tự khỏi sau khoảng 7 ngày. Tuy nhiên, một số trường hợp diễn biến nặng có thể xảy ra tình trạng như: Xuất huyết dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng, phụ nữ có thể rong kinh... Trong bối cảnh dịch Covid-19, các triệu chứng của sốt xuất huyết cần được phân biệt vì một số biểu hiện rất dễ nhầm lẫn với Covid-19 như: Sốt, đau mỏi cơ...Vì vậy, nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ cẩn thận và kỹ càng, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra hậu quả đáng tiếc.