Chặn buôn lậu 'tuồn hàng' cuối năm

Thủ đoạn tinh vi

Mới đây, đường dây tội phạm buôn lậu do Hoàng Duy Tiến và Võ Văn Đông cầm đầu, vốn là các cựu cán bộ thuộc Đội Cảnh sát chống buôn lậu, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TPHCM bị triệt phá sau thời gian dài điều tra, truy xét. Để “qua mặt” các cơ quan chức năng (Hải quan, công an, Quản lý thị trường…), các đối tượng đã lập ra 47 công ty, sau đó trực tiếp sử dụng pháp nhân của nhiều công ty, tổ chức để làm thủ tục nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng thông qua các “vỏ bọc” này.

Đặc biệt, nhờ sự tiếp tay của một số cựu cán bộ biến chất từng thuộc Đội Cảnh sát chống buôn lậu, Phòng Cảnh sát kinh tế - Công an TPHCM nên đường dây buôn lậu hoạt động thời gian dài mà không bị phát hiện. Hồ sơ vụ việc xác định, các đối tượng đã có hành vi điều chỉnh toàn bộ các hợp đồng ngoại thương, hóa đơn, chứng từ liên quan đến các lô hàng hóa để làm giả, lập khống các hồ sơ đủ điều kiện để nhập khẩu.

Cơ quan chức năng xác định, các bị can đã chỉ đạo cho quá trình chỉnh sửa các hồ sơ trong thời gian nhiều năm nhưng không bị phát hiện để thực hiện trót lọt hành vi buôn lậu hơn 1.280 container máy móc, thiết bị cũ từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ. Các “mắt xích” được chi trả số tiền lớn từ 78 - 90 triệu đồng/container tùy theo thời điểm nên hầu hết qua mặt dễ dàng cán bộ kiểm hóa của Hải quan.

Trong vụ án này, 2 cựu cán bộ Đội cảnh sát chống buôn lậu, Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an TPHCM) và 24 đồng phạm đã bị khởi tố về tội buôn lậu, với số tiền các bị can phạm tội ước tính hơn 217 tỷ đồng.

Ngoài tận dụng đặc điểm các vùng ven để “tuồn hàng” lậu vào thị trường TPHCM để tiêu thụ, Cảng ICD Phước Long 3 phối hợp với Cục Hải quan Khu vực 4 mới đây cũng phát hiện một vụ buôn lậu số lượng lớn ngà voi vào TPHCM tiêu thụ dưới vỏ bọc là lô hàng bò muối xuất xứ từ Mozambique.

Để dễ dàng “qua mặt” lực lượng Hải quan, các đối tượng đã đưa lô hàng lậu đăng ký đi qua luồng vàng, vốn chỉ qua khâu kiểm tra hàng hóa qua hồ sơ. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, Chi Cục Hải quan Khu vực 4 quyết định đưa lô hàng này qua luồng đỏ để kiểm tra và bất ngờ phát hiện lô ngà voi nhập lậu số lượng lớn. Tất cả số ngà voi chứa trong container (SH-PONU 0192280) dưới pháp nhân Công ty TNHH xuất nhập khẩu Thái Minh qua loại hình nhập khẩu kinh doanh. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng TPHCM xác định container hàng lậu chứa 158 ngà voi, với trọng lượng 2,4 tấn, ước tính trị giá khoảng hơn 4,9 triệu USD. Trước đó không lâu, Hải quan Cảng Cát Lái (TP Thủ Đức, TPHCM) cũng đã phát hiện một lô hàng nhập lậu ngà voi tương tự nhưng chỉ có số lượng khoảng vài chục kilogram. Do đó, Hải quan TPHCM xác định đây là vụ buôn lậu ngà voi lớn nhất được phát hiện, xử lý kể từ đầu năm đến nay.

Triệt phá “điểm đen” tập kết hàng lậu

Xác định các “điểm đen” và khu vực cửa khẩu (sân bay, đường sông và đường biển) là chốt chặn quan trọng để ngăn chặn hàng lậu tuồn vào TPHCM tiêu thụ, Công an TPHCM và Hải quan TPHCM đã phối hợp lập nhiều chuyên án để kiểm tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn hàng hóa nhập khẩu vi phạm. Từ đầu năm đến nay, Ban chỉ đạo 389 TPHCM cho biết, đã phát hiện, xử lý khoảng gần 2.000 vụ buôn lậu, vận chuyển hàng cấm, gian lận thương mại và hàng giả, trong đó có trên 430 vụ liên quan đến hàng cấm, hàng lậu.

Qua triệt phá, mở rộng điều tra, Hải quan TPHCM ước tính trị giá hàng hóa buôn lậu ước tính lên đến trên 2.400 tỷ đồng. Trong số này, Cục Hải quan TPHCM đã chuyển hồ sơ gần 40 vụ vi phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu hình sự cho cơ quan chức năng khởi tố hình sự theo thẩm quyền.

Ngoài sự vào cuộc của lực lượng Công an và Hải quan, Cục Quản lý thị trường TPHCM cũng phối hợp cùng các quận, huyện tổ chức nhiều đoàn kiểm tra đột xuất nhiều cơ sở kinh doanh, trung tâm thương mại lớn để xử lý những tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật trong kinh doanh thương mại, kinh doanh hàng lậu, hàng cấm, hàng giả.

Theo kế hoạch, TPHCM sẽ tổ chức đợt cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường cuối năm 2022 và trước, trong, sau Tết Nguyên đán 2023. Theo Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM Đinh Ngọc Thắng, trong những tháng cuối năm 2022 Hải quan TP đã yêu cầu các đơn vị tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trên tất cả các tuyến, địa bàn trọng điểm, trọng tâm vào các mặt hàng cấm, hàng hóa có giá trị lớn, thuế suất cao, xuất nhập khẩu có điều kiện.

Cũng theo lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM, toàn ngành sẽ tập trung hỗ trợ việc phân luồng, chuyển luồng và nâng cao trách nhiệm, bám sát địa bàn, nắm vững các quy định của pháp luật về trình tự thủ tục tố tụng, điều tra, xác minh và xử lý nghiêm đối với các hành vi buôn lậu hoặc gian lận thương mại, tránh bỏ lọt tội phạm.

Theo ông Tạ Hồng Khanh - Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan Cục Hải quan TPHCM, vào ngày 8/11, qua hình ảnh máy soi hàng hóa, Đội Kiểm soát phòng chống ma túy và Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh thuộc Cục Hải quan TPHCM đã phát hiện 5 bưu kiện hàng quà biếu. Qua kiểm tra, phát hiện tới 4 bưu kiện trong số này có chứa ma túy với số lượng lớn được cất giấu trong các gói cà phê hoặc các gói kẹo.