Châu Á cảnh giác cao trước bệnh đậu mùa khỉ

Đề cao cảnh giác

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), hơn 19.000 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo tại ít nhất 78 quốc gia và vùng lãnh thổ phần lớn trong số này là những nơi chưa từng lưu hành virus. Khoảng một chục địa điểm mới nằm ở châu Á - Thái Bình Dương.

Tuần trước, Thái Lan đã báo cáo trường hợp đậu mùa khỉ đầu tiên ở một người nước ngoài 27 tuổi trên hòn đảo nghỉ dưỡng Phuket. Thái Lan đã đưa ra các cảnh báo về sức khỏe và tăng cường kiểm tra tại các trạm kiểm soát biên giới.

Bộ trưởng Y tế Thái Lan Anutin Charnvirakul cho biết, các bệnh viện ở Thái Lan cũng đã được yêu cầu sàng lọc các bệnh nhân có khả năng cao mắc bệnh đậu mùa khỉ và ngay lập tức tiến hành các xét nghiệm.

Bên cạnh đó, ở những nơi khác tại châu Á, các quốc gia như Singapore và Ấn Độ cũng đã báo cáo các trường hợp mới. Bộ Y tế Singapore đã xác nhận tổng cộng 10 trường hợp, bao gồm các ca bệnh lây nhiễm tại địa phương và những bệnh nhân mới đi du lịch trở về từ Canada, Vương quốc Anh và Đức.

Ấn Độ cũng đang trong tình trạng báo động cao sau khi xác nhận trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ thứ tư ở thủ đô Delhi hôm 26/7. Một người đàn ông 34 tuổi nhập viện trong tình trạng phát ban và sốt kéo dài trong hai tuần. 3 trường hợp đầu tiên được phát hiện ở bang Kerala, miền Nam nước này ở những du khách đến từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

Các nhà chức trách Ấn Độ cho biết, việc kiểm soát tại sân bay đã được tăng cường và một đội y tế cấp cao đã được triển khai tới Kerala để hỗ trợ các cơ quan y tế của bang.

Trong một tuyên bố hôm 27/7, Giám đốc khu vực của WHO Poonam K. Singh cho biết, nguy cơ bùng phát bệnh đậu mùa khỉ ở Đông Nam Á là "vừa phải nhưng khả năng lây lan ra quốc tế là có thật". Bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ, nhưng "một phần đáng chú ý" trong số các ca bệnh bùng phát toàn cầu là ở những người đồng tính nam và lưỡng tính.

Điều này không có nghĩa là virus lây truyền qua đường tình dục, nhưng các quan chức cho biết, nó cho thấy, tiếp xúc da kề da kéo dài là một trong những đường lây lan chính của bệnh đậu mùa khỉ.

Ông Singh khuyến cáo: “Chúng ta cần phải cảnh giác và sẵn sàng triển khai các biện pháp ứng phó mạnh mẽ để hạn chế sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ. Các nỗ lực và biện pháp phải nhạy bén và không có kỳ thị hay phân biệt đối xử".

Áp dụng biện pháp phù hợp

Các nhà chức trách Nhật Bản hôm 26/7 đã công bố trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên được phát hiện ở nước này, đó là một người dân Tokyo 30 tuổi, trở về từ châu Âu vào giữa tháng 7. Theo thông tin từ Bộ Y tế Nhật Bản, người đàn ông này bị mệt mỏi, sau đó là sốt, phát ban và đau đầu.

Sau khi ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên được phát hiện tại Nhật Bản, Bộ Ngoại giao nước này đã kêu gọi các du khách thận trọng với căn bệnh này. Các quan chức cho biết, các nghiên cứu lâm sàng về điều trị và các biện pháp phòng ngừa đã được đưa ra, vaccine đã được tiêm cho các nhân viên y tế tuyến đầu ở Tokyo.

Dù số người mắc bệnh đậu mùa khỉ ở châu Á vẫn ở mức thấp nhưng các chuyên gia cho rằng, khu vực này có thể chứng kiến "khả năng tăng" trong những tuần tới.

Ông Khoo Yoong Khean, một quan chức khoa học về công tác chuẩn bị cho tình huống có ổ dịch ở Singapore từ Trung tâm Duke-NUS cho biết: "Giống như Covid-19, các hạn chế về biên giới và đi lại không thể ngăn chặn sự lây lan đối với bệnh đậu mùa khỉ, nó chỉ có thể làm chậm quá trình. Bệnh sẽ tiếp tục lây lan trên toàn cầu".

"Các ca bệnh ở Mỹ và châu Âu đang gia tăng nhanh chóng vì du lịch, thương mại hoạt động trở lại. Đối với châu Á, chúng ta có thể sẽ thấy nhiều ca bệnh đậu mùa khỉ được báo cáo ở khu vực trong vài tuần đến vài tháng tới", ông Khoo dự đoán.

Theo ông Khoo, chỉ còn là vấn đề thời gian trước khi nhiều quốc gia ở châu Á phát hiện các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ. "Vấn đề thực sự đối với các quốc gia ở châu Á hiện nay là liệu các hệ thống y tế, quy trình phát hiện và giám sát sớm có đủ mạnh để xử lý tích cực các trường hợp khi chúng diễn ra hay không?".

Ông Khoo cũng cảnh báo: “Mặc dù hạn chế biên giới phần nào hữu ích như một biện pháp ngăn chặn, nhưng chúng không bền vững và điều quan trọng là là không nhiều quốc gia có thể chịu đựng trở lại sau đại dịch Covid-19”.

Theo WHO, các triệu chứng ban đầu của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm sốt, nhức đầu, sưng hạch bạch huyết, đau lưng, đau cơ và thiếu năng lượng. Sau đó, bệnh tiến triển thành phát ban và các tổn thương có thể phồng rộp và đóng vảy trên khắp cơ thể - thường kéo dài từ 2 đến 4 tuần.

WHO cũng cho biết, các phương pháp điều trị và vaccine đối với bệnh đậu mùa khỉ đã có, trong đó gồm cả những loại vaccine được sử dụng để loại trừ bệnh đậu mùa.

Ngày 28/7, Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhận định, có thể ngăn chặn đợt bùng phát và cách tốt nhất là giảm nguy cơ phơi nhiễm, đồng nghĩa rằng, mỗi người cần thực hiện những lựa chọn an toàn cho bản thân và những người khác. WHO khuyến nghị tiêm phòng cho các nhóm có nguy cơ cao, bao gồm những nhân viên y tế, những nam giới có quan hệ đồng tính với nhiều bạn tình.

WHO cũng cảnh báo phải mất vài tuần sau khi tiêm phòng mũi vaccine thứ 2 để vaccine phát huy đầy đủ hiệu quả bảo vệ. Vì vậy, mọi người cần tiếp tục phòng tránh cho tới thời điểm vaccine thực sự hiệu quả.

Ngày 28/7, WHO thông báo ghi nhận hơn 18.000 ca bệnh đậu mùa khỉ trên toàn thế giới tại 78 quốc gia, trong đó phần lớn là ở châu Âu. Trước đó, ngày 23/7, Tông giám đốc WHO đã tuyên bố đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ lần này là tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu, cấp độ cảnh báo cao nhất với một đợt bùng phát dịch bệnh. Theo WHO, cho đến nay, 98% số ca mắc đậu mùa khỉ được ghi nhận ở các nước ngoài châu Phi (nơi coi đậu mùa khỉ là bệnh lưu hành) là ở nhóm nam giới có quan hệ đồng tính.