Châu Âu tiếp tục đón ‘Giáng sinh buồn’?

Tỷ lệ ca nhiễm mới tăng cao

Khi tỷ lệ nhiễm Covid-19 gia tăng trở lại trên khắp châu Âu, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã lo ngại về các “cơn bão tụ tập” trên các khu vực của lục địa và cho biết: “Không rõ đợt sóng Covid mới sẽ “cuốn vào bờ biển của chúng ta” khi nào và ở mức độ nào, khi tình hình ở một số quốc gia thành viên EU, đặc biệt là những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp đang rất bi đát. Đặc biệt là ở Trung và Đông Âu”. Tuy nhiên, trên thực tế, trung bình tỷ lệ số ca mắc Covid-19 mới hàng ngày trong bảy ngày gần đây của Anh vẫn cao hơn mức trung bình của EU, kể từ tháng 6.

Theo số liệu từ ấn phẩm Our World In Data, mức trung bình của EU đã tăng gấp 4 lần trong những tuần gần đây, từ hơn 110 ca mới hàng ngày trên một triệu người (ca/triệu người) vào ngày 1/10 lên 446 ca vào ngày 18/11.

Vương quốc Anh cũng bắt đầu giai đoạn mới với tỷ lệ lây nhiễm hàng ngày là 505 ca/triệu người, gần gấp 5 lần mức trung bình của EU. Sau khi đạt đỉnh gần 700 ca/triệu người vào cuối tháng 10, tỷ lệ đã giảm xuống còn 495 ca/triệu người vào ngày 10/11, nhưng trong tuần qua, nó đã tăng mạnh trở lại.

Dù nhiều cảnh báo được đưa ra như cách Thủ tướng Đức Angela Merkel mô tả tình hình của Đức là “kịch tính”, nhưng các ca mắc mới ở nước này cũng chỉ ở mức 536 ca/triệu người so với 581ca của Anh.

Slovakia và Slovenia hiện là những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của EU, với tỷ lệ trung bình trong bảy ngày gần đây lần lượt là 1.643 và 1.581 ca/triệu người.

Không xa phía sau là Áo - quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng ít nhất ở Tây Âu, với 64% tổng dân số được tiêm chủng - trên 1.395 ca/triệu người, Croatia trên 1.275 ca/triệu người và Bỉ, Cộng hòa Séc và Hà Lan, tất cả với tỷ lệ hơn 1.000 ca/triệu người.

Các thành viên EU khác bao gồm Ireland, Hungary, Hy Lạp và các nước Baltic cũng có tỷ lệ lây nhiễm cao hơn Vương quốc Anh. Nhưng đối với một số nước có tỷ lệ tiêm chủng cao và các quy tắc xã hội tương đối nghiêm ngặt thì không như vậy. Bao gồm Pháp với 201 ca/triệu người, Ý là 138 và Tây Ban Nha trên 95 ca/triệu người. Bồ Đào Nha, Phần Lan và Thụy Điển cũng tương tự. Tỷ lệ lây nhiễm ở Romania và Bulgaria, trước đây là những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của EU, giờ cũng thấp hơn nhiều.

WHO đã liên tục cảnh báo trong những tuần gần đây rằng, khu vực châu Âu bao gồm 53 quốc gia lại là trung tâm của đại dịch và không ai biết liệu những quốc gia đang có tỷ lệ mắc bệnh tương đối thấp cho đến nay có tiếp tục giữ được như vậy hay không.

Kêu gọi trì hoãn các lễ hội

Thời điểm cuối năm 2020, khi Giáng sinh đến gần, “bóng ma” Covid-19 đã ám ảnh các hộ gia đình ở khắp nơi trên nước Anh. Trong khi các trường hợp mắc mới tăng cao, kế hoạch được chính phủ phê duyệt, cho phép 3 hộ gia đình được tụ tập trong 5 ngày ở Anh đã bị loại bỏ trong vòng vài tuần sau khi thực hiện. Các nhà khoa học khuyến khích các gia đình kết nối qua mạng Internet hoặc tổ chức tiệc trên vỉa hè hơn là gặp nhau để ôm, hôn. “Sẽ là vô nghĩa khi đánh đổi một Giáng sinh vui vẻ bằng sự chôn vùi các mối quan hệ trong những tháng sau đó”, ông Gabriel Scally, giáo sư thỉnh giảng về sức khỏe cộng đồng tại Đại học (Anh) cho biết vào thời điểm đó.

Một năm sau đó, chính phủ Anh cũng có rất ít thông tin về cách tổ chức lễ Giáng sinh năm 2021 một cách an toàn. Nhưng các nhà khoa học cho rằng sự thận trọng vẫn là điều quan trọng.

“Tỷ lệ lây nhiễm vẫn còn rất cao, số ca tử vong hàng tuần do Covid-19 tiếp tục ở mức khoảng 1.000 người, con số mà những nhà quản lý của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) mô tả là đột phá và không bền vững, khi các trường hợp mắc Covid-19 nghiêm trọng phải nằm trên giường bệnh có khả năng tăng cao. Khi đó, NHS sẽ rơi vào khủng hoảng và chúng ta vẫn còn chưa đến mùa đông”, Giáo sư Susan Michie của Đại học College London, thành viên nhóm khoa học hành vi Covid-19 của chính phủ và nhóm chuyên gia Sage độc ​​lập cho biết.

Giáo sự Michie nói thêm rằng, tình hình hiện tại không ổn định và nó có thể biến đổi nhanh chóng, tốt hơn hoặc xấu hơn. “Trong những trường hợp này, hãy trì hoãn việc lên kế hoạch cho Giáng sinh càng lâu càng tốt”, Giáo sư Michie khuyến cáo. Tuy nhiên, bà Michie cho rằng, đối với những doanh nghiệp kinh doanh liên quan đến các dịch vụ Giáng sinh, cần có các biện pháp để giảm thiểu rủi ro.

“Đó là tất cả các biện pháp mà chúng tôi đã ứng dụng vào năm ngoái – tính toán về khả năng bị nhiễm bệnh của những người bạn tiếp xúc; tối đa hóa khả năng bạn không bị lây nhiễm bằng cách xét nghiệm, hạn chế tiếp xúc; làm cho không gian trong nhà an toàn nhất có thể bằng hệ thống thông gió, hạn chế số lượng và sự đông đúc, đồng thời sử dụng chất khử trùng và khẩu trang”, Giáo sư Michie tiếp tục cho biết.

Ông John Edmunds, giáo sư về dịch tễ học bệnh truyền nhiễm tại Trường Vệ sinh & Y học nhiệt đới London, người thuộc Nhóm Tư vấn khoa học cho các trường hợp khẩn cấp, cho biết: “Hãy tiêm phòng nếu bạn vẫn chưa làm như vậy và tiêm tăng cường nếu bạn đủ điều kiện”.Đồng quan điểm, Tiến sĩ Elise Paul, thuộc Viện Dịch tễ học và Sức khỏe tại UCL nói: “Hãy tiêm vaccine cũng như tiêm nhắc lại nếu, đó là điều quan trọng nhất bạn có thể làm để bảo vệ những người thân yêu”.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Paul cho rằng, các biện pháp khác cũng rất quan trọng khi tham dự lễ hội. Bà nói: “Lợi ích chính của vaccine là làm giảm đáng kể khả năng mắc bệnh nặng và tử vong, nhưng ngay cả những người đã được tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể bị phơi nhiễm và có khả năng truyền virus cho người khác”.