Chống lệnh phòng bão

Thời gian qua, nhiều công trình thủy điện hoạt động hiệu quả, góp phần tham gia cắt lũ, đảm bảo an toàn cho hạ du. Song, vẫn còn tình trạng một số thủy điện, đặc biệt là các thủy điện nhỏ do tư nhân quản lý chưa thực hiện đúng các quy định về tích nước và vận hành.

Điển hình như trường hợp thủy điện Đắk Kar (tỉnh Đắc Nông) và giờ đây là Thủy điện Thượng Nhật (huyện Nam Đông, Thừa-Thiên Huế) gây mất an toàn cho hạ du.

Trước thực trạng trên, để đảm bảo an toàn cho tính mạng và tài sản người dân vùng hạ du các hồ chứa thủy điện, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đề nghị các cấp, ngành, địa phương tổ chức kiểm tra, rà soát việc thực hiện các quy định về tích nước, vận hành cũng như các phương án đảm bảo an toàn theo quy định của pháp luật, phát hiện kịp thời và có biện pháp xử lý những trường hợp cố tình vi phạm.

Đối với trường hợp của Thủy điện Thượng Nhật, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai yêu cầu tỉnh Thừa Thiên-Huế xử lý nghiêm vì đơn vị này đã không tuân thủ quy định về phòng chống lụt bão.

Trước đó, do thủy điện Thượng Nhật không thực hiện nghiêm công điện khẩn của UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế về phòng chống bão số 13, lực lượng công an đã phải lên đây giám sát, buộc đơn vị này xả nước trong hồ chứa.

Trước thái độ coi thường pháp luật, coi thường tính mạng và tài sản của người dân vùng hạ du của thủy điện Thượng Nhật, Bộ Công thương cũng đã có công văn gửi Tổng Công ty Điện lực miền Trung đề nghị không mua điện của đơn vị này vì đã không thực hiện nghiêm quy định về phòng chống lụt bão.

Bộ Công thương cũng đồng thời yêu cầu Thủy điện Thượng Nhật phải lập tức vận hành hồ chứa theo quy trình đã được phê duyệt.

Theo quy định, các thủy điện buộc phải vận hành theo quy trình đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Khi có công điện khẩn của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương yêu cầu thực hiện các biện pháp phòng chống bão lũ, các thủy điện phải nghiêm túc thực hiện không được lơ là.

Việc xả hay tích nước hồ chứa phải được UBND cấp tỉnh phê duyệt, không được tự ý thực hiện để đảm bảo an toàn cho vùng hạ du.

Song, Thủy điện Thượng Nhật lại cố tình tích nước hồ chứa, không đảm bảo an toàn công trình, gây nguy hiểm cho tính mạng và tài sản của người dân vùng hạ du. Đây không phải lần đầu tiên Thủy điện Thượng Nhật không thực hiện công điện phòng chống lụt bão.

Trước đó, Sở Công thương Thừa Thiên-Huế cũng đã phải đề nghị Điện lực miền Trung “tẩy chay” không mua điện của đơn vị này vì không thực hiện phòng chống cơn bão số 9.

Như vậy có thể nói hành vi vi phạm trong việc phòng chống lụt bão của thủy điện Thượng Nhật đã trở thành hệ thống. Dư luận cho rằng, việc Thủy điện Thượng Nhật cố tình chống lệnh phòng chống lụt bão của cơ quan có thẩm quyền thể hiện thái độ coi thường kỷ cương phép nước, nhu nhơ với pháp luật.

Vì thế, cần có biện pháp mạnh tay để xử lý nhằm răn đe không chỉ đối với đơn vị này, mà còn đối với những thủy điện khác.

Nếu như thủy điện nào cũng noi theo “tấm gương xấu” của Thủy điện Thượng Nhật, không tuân thủ các quy định về phòng chống lụt bão của cơ quan có thẩm quyền thì sẽ ra sao?

Còn có thể làm sao được nữa, tất nhiên là công trình hồ chứa sẽ không an toàn, có thể vỡ bất cứ lúc nào gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản cho người dân vùng hạ du. Khi đó ai sẽ phải chịu trách nhiệm, tài sản có thể đền bù, vậy mạng người thì sao đây?

Nghi ngại trên của dư luận xã hội là hoàn toàn có cơ sở. Bởi lẽ, Thủy điện Thượng Nhật từng đã từng chống lệnh phòng chống cơn bão số 9 nhưng lại không bị làm sao cả, do vậy mới tiếp tục coi thường cơ quan chức năng, coi thường pháp luật trong việc phòng chống cơn bão số 13. Một Thủy điện Thượng Nhật có thể vi phạm 2 lần mà không làm sao, lý nào các thủy điện khác lại không thể vi phạm?

Được biết, công suất thiết kế của Thủy điện Thượng Nhật chỉ có 11MW. Vậy thì sự đóng góp nguồn điện năng của đơn vị này có đáng là bao so với sức tiêu thụ trên mạng lưới điện quốc gia? Vậy thì tại sao không lập tức đóng cửa thủy điện này để không tái diễn tình trạng chống lệnh phòng chống lụt bão, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho tính mạng và tài sản của người dân vùng hạ du?

Dư luận xã hội cho rằng, dù cho công suất phát điện của Thủy điện Thượng Nhật có lớn, đóng góp đáng kể về năng lượng cho lưới điện quốc gia, cũng không thể vì thế mà nhu nhơ, tạo tiền lệ xấu cho những đơn vị khác học theo. Tin rằng, nếu đóng cửa thủy điện Thượng Nhật, sẽ không đơn vị nào dám tái phạm lỗi tương tự. Còn nếu chỉ “phủi bụi” thì sẽ có thêm nhiều thủy điện không thực hiện lệnh phòng chống bão lụt.