Cuộc đời và sự nghiệp chính trị của cựu Thượng Nghị sĩ Mỹ Bob Dole

Thời thơ ấu

Bob Dole (tên đầy đủ: Robert Joseph Dole) sinh ngày 22/7/1923 tại Russell, Kansas trong một gia đình nghèo thuộc tầng lớp lao động. Khi cuộc Đại suy thoái xảy ra vào những năm 1930, gia đình ông phải vật lộn để kiếm sống, phải chuyển vào tầng hầm sống để có thể cho công nhân mỏ dầu thuê lại tầng trên. Sinh ra trong nghèo khó khiến ông sớm hiểu các giá trị về sự chăm chỉ và hy sinh. Điều này đã đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống và sự nghiệp sau này của ông.

Sau khi hoàn thành trung học vào năm 1941, ông theo học tại Đại học Kansas với khát khao trở thành một bác sĩ phẫu thuật. Tuy nhiên, chiến tranh thế giới thứ hai đã thay đổi hướng đi của cuộc đời ông.

Năm 1942, ông rời trường Đại học Kansas khi mới chỉ 19 tuổi để nhập ngũ vào Quân đội Mỹ và được triệu tập tại ngũ vào đầu năm 1943. Sau khi hoàn thành chương trình đào tạo tại Mỹ, ông trở thành một sĩ quan bộ binh chiến đấu và được gửi đến Ý vào năm 1944 để phục vụ tại một khu vực tương đối an toàn gần Rome. Sau đó, ông được chuyển đến một vị trí gần thung lũng Po, miền Bắc nước Ý.

Ngày 14/4/1945, khi cuộc chiến đang dần kết thúc, sư đoàn của ông Dole giao tranh với Quân đội Đức, tại đây, ông đã bị thương nặng. Phát súng đã xé toạc lưng, tủy sống và vai phải của ông. Các bác sĩ cho rằng ông không thể sống sót. May mắn, sau ba năm phẫu thuật và vật lý trị liệu, ông đã có thể hồi phục một cách kỳ diệu. Những hạn chế duy nhất về thể chất đối với ông là cánh tay và bàn tay phải bị liệt.

Trong những lần xuất hiện trước công chúng, ông thường cầm một cây bút bằng tay phải như một tín hiệu rằng ông không thể bắt tay bằng cánh tay đó.

Cũng trong thời gian hồi phục này, ông đã gặp người vợ đầu tiên của mình, bà Phyllis Holden- một y tá tại bệnh viện Michigan nơi ông đang điều trị và kết hôn vào tháng 6/1948.

Sau khi điều trị, ông trở lại trường đại học, trở thành một luật sư và theo đuổi con đường chính trị của mình. Những ngày tháng tại trường đại học, ông đã phải ghi nhớ các bài giảng từ băng ghi âm vì không thể viết. Năm 1950, ông ra tranh cử lần đầu tiên với tư cách là ứng viên Đảng Cộng hòa cho cơ quan lập pháp bang Kansas và giành chiến thắng. Hai năm sau, ông nhận bằng Đại học Luật và trở thành luật sư quận ở Russel.

Sự nghiệp chính trị

Sự nghiệp chính trị của ông Dole bắt đầu từ đầu những năm 1950 với tư cách là một quan chức nhà nước. Ông giữ ghế cơ quan lập pháp tiểu bang Kansas cho đến năm 1953. Sau khi hết nhiệm kỳ, ông đảm nhận vị trí luật sư quận Russell.

Năm 1960, ông được bầu vào Hạ viện, chuyển sự nghiệp đến Washington. Năm 1968, ông giành được một ghế trong Thượng viện và trở thành lãnh đạo Đảng Cộng hòa.

Cùng năm đó, Tổng thống Richard Nixon lên nắm quyền. Ông đã cùng Tổng thống Nixon chống lại những lời chỉ trích của đảng Dân chủ. Năm 1971, cùng với sự hỗ trợ và cố vấn của Tổng thống Nixon, ông được bầu lên làm chủ tịch Ủy ban Quốc gia của Đảng Cộng hòa, đảm nhiệm chức vụ này đến năm 1973, sau đó trở thành Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện vào năm 1981. Tháng 1/1985, ông lên làm lãnh đạo Đảng Cộng hòa sau cuộc bầu cử năm 1984.

Sự cống hiến của ông vào chính trị và công việc đã ảnh hưởng đến cuộc sống hôn nhân và gia đình. Năm 1972, ông ly hôn với người vợ thứ nhất do không có thời gian cho gia đình. Cũng trong năm này, ông gặp người vợ thứ 2 của mình - bà Elizabeth Hanford và kết hôn với bà vào năm 1975.

Ông tham gia phục vụ tại Thượng viện đến tận năm 1996, giành chiến thắng trong tất cả các cuộc tái bầu cử vào các năm 1974, 1980, 1986 và 1992. Trong thời gian này, ông chủ trì nhiều ủy ban và nổi tiếng với các quan điểm cương quyết chống lại các chính sách hoặc đề xuất mà ông cho là thiếu khôn ngoan.

Trong sự nghiệp chính trị 36 năm của mình, ông đã trở thành một trong những nhà lập pháp và lãnh đạo đảng có ảnh hưởng nhất tại Thượng viện Mỹ, người nổi tiếng với tài dàn xếp và sự dí dỏm. Chính khách Cộng hòa kỳ cựu này đã góp phần định hình các chính sách thuế, chính sách đối ngoại, các chương trình phát triển nông trại và dinh dưỡng cũng như các quyền cho người khuyết tật, những biện pháp chống phân biệt đối xử tại nơi làm việc.

Ông từng 3 lần tham gia tranh cử chức Tổng thống nhưng bất thành. Lần cuối cùng ông chạy đua vào Nhà Trắng là năm 1996, khi ông được đảng Cộng hòa (GOP) trao quyền đại diện tranh cử, nhưng năm đó Tổng thống Dân chủ Bill Clinton được tái bầu. Trước đó, ông Dole từng cạnh tranh giành quyền đề cử của GOP năm 1980 và 1988 cũng như là ứng viên phó Tổng thống năm 1976, nhưng đều thất bại.

Ông đã xuất bản một cuốn hồi ký về những trải nghiệm thời chiến và sự hồi phục của mình, nhan đề “Câu chuyện của một người lính” vào năm 2005. Viện Chính trị Dole thuộc Đại học Kansas đang lưu giữ một kho tư liệu về các cựu chiến binh Thế chiến hai của bang Kansas.

Trong những năm sau khi tranh cử Tổng thống, ông dành thời gian cho công ty luật, hoạt động chính trị, tham gia phát biểu và nỗ lực từ thiện. Ông giữ kỷ lục là nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại vị lâu nhất.

Tháng 9/2018, các nhà lập pháp Mỹ đã bỏ phiếu thông qua việc trao tặng ông Huân chương vàng của quốc hội, sự ghi nhận cao nhất dành cho những cống hiến xuất sắc cho quốc gia.

Sự ra đi

Tháng 2/2021, ông được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi giai đoạn 4 và bắt đầu bước vào điều trị. Sáng ngày mùng 5/12, bà Elizabeth Dole - vợ ông, đau buồn thông báo sự ra đi của ông.

Tổng thống Joe Biden đã bày tỏ sự tiếc thương trước sự ra đi của ông, đồng thời bày tỏ lòng kính trọng đối với ông khi gọi cựu thượng nghị sĩ là "người bạn" và là "một chính khách hiếm có trong lịch sử Mỹ".

Tổng thống Joe Biden đã ra lệnh treo cờ rủ tại Nhà Trứang, các tòa nhà Liên bang, đại sứ quán, lãnh sự quán đến hết ngày 9/12 để vinh danh cựu thượng nghị sĩ Bob Dole.