Cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo bị tuyên án chung thân

Hành vi phạm tội có tổ chức

Sau một tuần xét xử, nghị án kéo dài, ngày 9/8, Tòa án nhân dân TP Hà Nội đã công bố bản án đối với 5 bị cáo trong vụ án "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới.

Theo đó, tòa tuyên phạt bị cáo Trần Đức Trung - cựu Chủ tịch Trung tâm Hỗ trợ người nghèo mức án tù chung thân về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Các bị cáo Bùi Thị Oanh bị tuyên phạt 9 năm tù; Phan Văn Lực 6 năm tù; Nhâm Sỹ Phúc 7 năm tù; Phan Thị Thoa 8 năm tù.

Tòa xét thấy, hành vi của 5 bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm lợi ích của nhiều người tại nhiều tỉnh thành. Với mục tiêu hỗ trợ người nghèo, song thực tế các bị cáo đã chiếm đoạt số tiền lớn. Hành vi đó gây bức xúc trong dư luận.

Bị cáo Trung là người chủ mưu, khởi xướng, gian dối đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo. Bị cáo là người chịu trách nhiệm chính, cao nhất trong số các bị cáo.

Hành vi của các bị cáo là có tổ chức nên bị áp dụng tình tiết tăng nặng. Trong đó, bị cáo Trung không thành khẩn, gây khó khăn cho quá trình điều tra.

Tuy nhiên, bị cáo là người cao tuổi, gia đình có công với cách mạng nên tòa xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt.

Các bị cáo phải liên đới bồi thường cho hơn 800 bị hại (số người được xác định) trong vụ án hơn 38 tỷ đồng.

Tại tòa, bị cáo Trần Đức Trung cho rằng bị oan, không lừa đảo chiếm đoạt tiền của các bị hại. Bị cáo đề nghị tòa tuyên bản thân không phạm tội như cáo buộc. Bị cáo không chấp nhận bồi thường. Các bị cáo khác thừa nhận thành khẩn.

Việc bị cáo Trung kêu oan, Hội đồng xét xử nhận thấy, tại tòa bị cáo khai nhận thành lập, đứng đầu trung tâm. Bị cáo duyệt các chính sách và có biết các chi nhánh, điểm thu tiền.

Tại cơ quan điều tra, bị cáo Trung đều khai nhận, đưa ra chính sách hỗ trợ người nghèo, cơ chế nhận tiền (nộp tiền lần thứ 2 thì được bao nhiêu). Bị cáo còn khai lấy tiền của người sau trả cho người trước. Từ đó, Tòa nhận thấy, bị cáo chịu trách nhiệm chính tại chương trình “Trái tim Việt Nam”.

Ngoài ra còn có lời khai của bà Lê Thị Hằng (59 tuổi, đã chết) - cựu Tổng Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ người nghèo, thể hiện việc chi trả do bị cáo Trung quyết định.

Bị cáo Trung có chức năng quản lý toàn bộ hoạt động của trung tâm. Hàng tháng bà Hằng và Trung thường đến ngân hàng rút tiền. Thực tế thể hiện việc bị cáo Trung chịu trách nhiệm toàn bộ về thu, chi tiền.

Từ đó, tòa sơ thẩm bác quan điểm tự bào chữa, bào chữa của bị cáo Trung và luật sư cho rằng bị cáo oan sai.

Thủ đoạn móc tiền người dân của các bị cáo

Từ các tài liệu, lời khai của các bị cáo, bị hại, người liên quan, Tòa thấy, bị cáo Trần Đức Trung giữ vai trò chủ mưu, tổ chức và điều hành của chương trình “Trái tim Việt Nam”, liên kết ba bên trái pháp luật, gian dối trong việc đưa ra chính sách hỗ trợ nhằm lừa đảo chiếm đoạt tiền của những người tham gia.

Quá trình thẩm vấn, cùng tài liệu hồ sơ vụ án, Viện Kiểm sát xác định, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo trong phát triển nông thôn mới được Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa ngành nghề nông thôn thành lập.

Trần Đức Trung làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, còn bà Lê Thị Hằng (59 tuổi, đã chết năm 2021) làm Tổng Giám đốc.

Từ tháng 4/2015, Trung tâm Hỗ trợ người nghèo chưa được cấp phép hoạt động, nhưng Trung và đồng phạm lấy danh nghĩa đơn vị này, tổ chức chương trình “Trái tim Việt Nam” và nhiều hội thảo thu hút, lôi kéo người dân nộp tiền để hưởng lãi suất cao.

Trần Đức Trung cùng bà Hằng soạn tâm thư, thư kêu gọi ủng hộ rồi giao cho bà Hằng đi xin chữ ký ủng hộ của nhiều người. Các bị cáo đưa thông tin gian dối rằng, trung tâm có nguồn vốn, ai tham gia đóng góp sẽ được nhận tiền theo chính sách. Song, nguồn tiền chi trả hầu hết là lấy của người tham gia sau trả cho người trước đó theo mô hình đa cấp.

Năm 2015, các bị can Phạm Văn Lực, Nhâm Sỹ Phúc và Bùi Thị Oanh được giao điều hành Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu, hoạt động theo mô hình đa cấp nhưng chưa được cấp phép. Sau đó, Trung và Hằng sáp nhập câu lạc bộ trên vào trung tâm. Phạm Văn Lực được phân công khai thác, thu hút các hội viên mua thực phẩm chức năng với giá 1,2 triệu đồng/ hộp. Đến tháng 4/2015, câu lạc bộ hoạt động kém hiệu quả, nên bị can Trung ký văn bản hủy bỏ Câu lạc bộ triệu phú tích lũy làm giàu và triển khai chương trình “Trái tim Việt Nam”.

Các bị can đã lập 26 điểm tư vấn phân công 6 nhóm đi thu tiền của người tham gia chương trình tại 16 tỉnh, thành phố. Sau đó, tiền được chuyển về văn phòng trung tâm ở 102 Trường Chinh (Hà Nội).

Ban đầu, các bị can thu về 148 tỷ đồng từ các địa phương và hơn 42 tỷ đồng tại văn phòng Trường Chinh. Sau đó, họ lấy một phần tiền của người nộp sau trả cho người trước.

Thông qua chương trình “Trái tim Việt Nam”, Trần Đức Trung và đồng phạm đã chiếm đoạt hơn 49 tỷ đồng của 1.008 bị hại. Trong đó, bị can Trung chiếm hưởng 26,3 tỷ đồng. Các bị can khác chiếm hưởng từ vài trăm triệu đến hơn 8 tỷ đồng.

Qua chương trình Liên kết ba bên, các bị can tiếp tục thu về gần 17,5 tỷ đồng của 104 người tham gia trên khắp cả nước. Sau đó, Trung chi trả một phần tiền cho những người tham gia chương trình “Trái tim Việt Nam”, còn lại chiếm đoạt hơn 2,7 tỷ đồng.