Di sản của Tổng thống Obama đứng trước nguy cơ bị tiêu hủy

Ông Trump (phải) từng nhiều lân tuyên bố sẽ hủy bỏ Obamacare ngay sau khi vào Nhà Trắng. (Nguồn: AFP).

Obamacare, sản phẩm sau 8 năm nỗ lực mở rộng chương trình chăm sóc y tế tới hàng chục triệu người dân Mỹ, sẽ bị đe dọa khi Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/1 tới, trong lúc cả Thượng viện và Hạ viện Mỹ đều đang nằm trong tay của đảng Cộng hòa.

Cuộc tranh luận liên quan tới chương trình chăm sóc sức khỏe này đã bắt đầu trở nên kịch tính nhất sau khi ông Obama và Phó Tổng thống đắc cử Mike Pence cùng có các chuyến thăm tới Đồi Capitol để thúc giục các chính trị gia đảng mình chuẩn bị cho cuộc đối đầu.

“Tôi ghen tị với các bạn vì cơ hội mà các bạn sẽ có được để chiến đấu bảo vệ chương trình chăm sóc sức khỏe cho người dân Mỹ” - Tổng thống Obama nói trước các đảng viên Dân chủ tại Thượng viện và Hạ viện.

Tuy nhiên, sau khi bị đánh bại trong kỳ bầu cử vừa qua, đảng Dân chủ có rất ít khả năng chống lại việc Obamacare bị bãi bỏ trừ khi có sự ủng hộ từ phía đảng Cộng hòa. Họ cũng đã chịu chỉ trích cho rằng cải cách chăm sóc y tế của ông Obama đã dẫn tới việc tăng tiền đóng bảo hiểm và hàng loạt các vấn đề kỹ thuật khác.

Nhưng một số yếu tố của Đạo luật Obamacare cũng rất hiệu quả, đáng chú ý nhất là việc ngăn cấm các công ty Mỹ từ chối đóng bảo hiểm cho nhân viên vì lý do họ đã mắc các chứng bệnh từ trước và cho phép trẻ em được hưởng bảo hiểm y tế cùng gia đình cho đến năm 26 tuổi.

Sự phản đối của phía đảng Cộng hòa đối với Obamacare là rất rõ ràng. “Họ đã phá vỡ hệ thống chăm sóc sức khỏe”, Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan nói về chính quyền Tổng thống Obama, đồng thời đề xuất thiết lập một hệ thống đóng thuế chăm sóc sức khỏe khác để thay thế.

Phía Nhà Trắng tin rằng cử tri Mỹ sẽ phản ứng mạnh mẽ nếu như ông Trump gỡ bỏ đạo luật chăm sóc sức khỏe mà họ đang được hưởng lợi trong khi chưa có phương án thay thế nào. Tuy nhiên, trong bài phát biểu của mình trước Quốc hội, Phó tướng của ông Trump, Mike Pence, đã nhấn mạnh rằng ông Trump sẽ đặt tiến trình hủy bỏ Obamacare thành ưu tiên hàng đầu của mình sau khi nhậm chức.

“Công việc đầu tiên sẽ là hủy bỏ và thay thế Obamacare” - ông Pence nói trước báo giới Mỹ tại Đồi Capitol sau một cuộc họp với các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện.

Tuy nhiên, bản thân ông Trump lại tỏ ra khá thận trọng với việc đưa ra hành động quá nhanh chóng.

Trong lúc thúc giục hủy bỏ hoàn toàn đạo luật Obamacare, ông Ryan còn nói rằng đảng Cộng hòa nên tránh đặt hàng triệu gia đình Mỹ vào cảnh gánh nặng tài chính bằng cách hủy bỏ Obamacare mà không có một đạo luật khác để thay thế.

“Chúng ta cần phải tránh điều này bằng cách thay thế nó bằng một thứ tốt hơn. Trong quá trình chuyển tiếp đó, chúng tôi muốn đảm bảo rằng sẽ không khiến ai phải hứng chịu ảnh hưởng” - ông Ryan nói.

Các thành viên đảng Cộng hòa cho hay họ đang đặt ra một thời hạn 6 tháng để xây dựng một đạo luật thay thế cho Obamacare, trong khi một số thành viên khác lo ngại rằng mục tiêu này là quá tham vọng.

Thượng nghị sỹ John McCain thì thể hiện rõ sự tự tin rằng đảng Cộng hòa hoàn toàn có thể thiết lập một kế hoạch thay thế Obamacare sau khi nó bị hủy bỏ. “Chúng tôi sẽ làm cả hai cùng lúc”, ông McCain nói, “Chúng tôi sẽ vạch ra được đạo luật thay thế là gì”.

Trong hôm 5/1, Thủ lĩnh phe đa số ở Thượng viện, ông Mitch McConnell, người cho hay họ đã khởi động tiến trình hủy bỏ Obamacare sau cuộc họp với ông Mike Pence. Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn báo chí sau đó, ông Pence không đưa ra nhiều chi tiết về kế hoạch thay thế cho đạo luật Obamacare.

Tuy nhiên vị quan chức trên nói rằng, “cấu trúc của đạo luật thay thế sẽ được công bố cùng lúc hủy bỏ Obamacare, thông qua tiến trình lập pháp diễn ra trong nhiều tuần, hoặc nhiều tháng tới”, ông Pence nói.

Giới lập pháp đảng Cộng hòa Mỹ từ lâu đã mong muốn hủy bỏ di sản 8 năm của chính quyền Tổng thống Obama, nhưng một số lại quan ngại rằng cộng đồng lao động da trắng Mỹ sẽ bị ảnh hưởng nặng nề từ việc này. Ngoài ra, hủy bỏ Obamacare cũng có thể ảnh hưởng nặng nề tới việc rót vốn cho các quỹ chăm sóc sức khỏe cho người nghỉ hưu ở nước này - nhóm cử tri quan trọng của đảng Cộng hòa.