Diễn biến dịch Covid-19: Châu Á hạ nhiệt, châu Âu tăng độ nóng

Trong khi nhiều quốc gia đang chật vật tìm nguồn cung vaccine, thì các nước châu Âu lại được ví như "bơi trong vaccine". Một tỷ liều vaccine đã được tiêm trên toàn châu Âu trong hơn một năm qua, nhưng Giám đốc WHO khu vực châu Âu Hans Kluge vẫn cảnh báo "Covid-19 vẫn đang bóp nghẹt" các quốc gia ở châu lục này.

Châu Âu chật vật chống đỡ

Giới chuyên gia y tế cho rằng, nguyên nhân chính của đợt bùng phát dữ dội dịch Covid-19 ở châu Âu lần này bắt nguồn từ làn sóng bài xích vaccine, người dân chần chừ tiêm mũi tăng cường do hiệu lực của nó đã suy giảm theo thời gian. Trong khi đó, các biện pháp chống dịch lại được nới lỏng một cách quá nhanh chóng. Tới nay, ở châu Âu, Nga tiếp tục là quốc gia có số ca tử vong vì Covid-19 cao nhất với gần 270.000 trường hợp, trong tổng số gần 9,5 triệu ca mắc. Bất chấp nỗ lực thuyết phục từ Tổng thống Vladimir Putin, tới nay vẫn chỉ có gần 40% người dân Nga tiêm đủ 2 mũi vaccine. Tình hình này khiến hàng loạt bác sĩ hàng đầu nước Nga đã phải gửi thư ngỏ đề nghị những ca sĩ, diễn viên nổi tiếng bài xích vaccine tới các bệnh viện điều trị Covid-19 để tận mắt chứng kiến tình hình quá tải.

Dịch Covid-19 cũng đã ở mức báo động đỏ đối với Áo, Hà Lan và Bỉ. Chính phủ các quốc gia này đã buộc phải ban hành những biện pháp kiểm soát dịch tễ nghiêm ngặt, trong đó có quy định hạn chế nhắm vào bộ phận dân cư từ chối tiêm chủng. Tuy nhiên, với đa số người dân thì họ cho rằng không thể tiến hành phong tỏa trở lại vì số ca mắc mới tuy nhiều nhưng số người bệnh nặng phải nhập viện ít và số ca tử vong cũng rất ít.

Tại châu Âu, Đức là quốc gia chật vật nhất chống đỡ làn sóng Covid-19 mới. Chính phủ liên minh cầm quyền của tân Thủ tướng Olaf Scholz muốn áp lệnh tiêm chủng bắt buộc cho một số ngành nghề hoặc toàn dân, tuy nhiên đó sẽ là quyết định không dễ dàng. "Không ai đủ can đảm đưa ra những biện pháp hạn chế do lo ngại đánh mất sự ủng hộ của công chúng. Nước Đức đang bị mắc kẹt” - bác sĩ Uwe Janssens - Trưởng khoa Chăm sóc đặc biệt tại Bệnh viện St. Antonius ở Eschweiler, bang Cologne, nói.

Châu Á “đi trước về sau”

Trái ngược với châu Âu, tình hình Covid-19 ở châu Á lại đang sáng dần lên. Khu vực này đã duy trì tỷ lệ lây nhiễm thấp và dần mở cửa thích ứng với "bình thường mới". Đông Nam Á và Trung Đông lần lượt ghi nhận mức giảm ca mắc 11% và 9% trong vòng 10 ngày qua - theo WHO. Một trong những nguyên nhân quan trọng giúp đa số các quốc gia châu Á đang dần thoát khỏi Covid-19 chính là tăng cường tiêm vaccine. Dù rằng chiến dịch tiêm chủng ở một số nước châu Á được khởi động sau châu Âu và Mỹ, nhưng đã nhanh chóng bứt tốc trong những tháng gần đây. “Số ca nhiễm ở Mỹ và châu Âu như tiếng chuông cảnh tỉnh, giúp người dân châu Á dẹp bỏ tâm lý hoài nghi vaccine” – nhận xét trên tờ Bangkok Post của Thái Lan.

Rút kinh nghiệm từ giai đoạn đầu thiếu hụt vaccine, các nước châu Á đã chủ động giảm thiểu rủi ro đứt gãy nguồn cung bằng cách đặt hàng từ nhiều nhà sản xuất và đơn vị phân phối. Chính vì thế châu Á đang được kỳ vọng “đi trước về sau” trong đại dịch Covid-19.

Một hình mẫu tiêm chủng rất thành công ở châu Á chính là Nhật Bản. Chính phủ Nhật khởi động chiến dịch tiêm chủng toàn quốc từ giữa tháng 2/2021, nhưng tốc độ triển khai ban đầu rất chậm chạp do gặp khó khăn về nguồn cung. Tuy nhiên, tình hình được cải thiện sau khi Thủ tướng Nhật lúc đó là ông Yoshihide Suga huy động lực lượng quân y tăng viện cho các trung tâm tiêm chủng ở Tokyo và Osaka. Nhật Bản đồng thời điều chỉnh khung pháp lý, tạo điều kiện để nha sĩ, nhân viên cấp cứu và kỹ thuật viên phòng thí nghiệm tham gia tiêm vaccine cho người dân.

Tốc độ tiêm vaccine tại Nhật Bản vào tháng 7 đạt 1,5 triệu mũi/ngày. Đến giữa tháng 11, số người tiêm đủ hai mũi vaccine trên toàn quốc đạt 76% dân số. Theo tiến sĩ Makoto Shimoaraiso - thành viên nhóm công tác Chính phủ về ứng phó Covid-19, ý thức của người dân góp công lớn vào thành công. Người Nhật Bản đã gác lại tâm lý e dè với vaccine sau khi thấy số ca mắc Covid-19 tử vong tăng chóng mặt khắp thế giới. Còn theo Giáo sư Kenji Shibuya - chuyên gia cấp cao tại Tổ chức Nghiên cứu chính sách Tokyo thì, người dân Nhật Bản nhận thức được rằng vaccine chính là vũ khí lợi hại nhất để phòng, chống những dịch bệnh do virus gây ra. Cho dù nhiều khả năng Nhật Bản sẽ sớm điều chế được thuốc đặc trị Covid-19 thì người dân vẫn không trông chờ, mà chủ động tiêm vaccine cũng như tuân thủ nghiêm túc những khuyến cáo của chính quyền.

Ấn Độ - tâm dịch "nóng" nhất thế giới hồi tháng 4, tháng 5 đã ghi nhận số ca mắc mới thấp nhất trong một năm rưỡi qua, bất chấp các lễ hội lớn diễn ra những tuần gần đây. Quốc gia 1,35 tỷ dân này vừa mừng lễ Durga Puja hồi tháng 10 và mới đây là lễ Diwali, hay còn gọi là lễ hội Ánh sáng với hàng triệu người dân đổ tới các khu chợ để mua sắm, đi du lịch hay gặp gỡ gia đình. "Ngay cả sau lễ hội Diwali, chúng tôi cũng không nhìn thấy bất kỳ dấu hiệu gia tăng ca mắc nào" - M.D. Gupte, cựu giám đốc Viện Dịch tễ quốc gia Ấn Độ, cho hay.

Đến nay, 81% trong 944 triệu người trưởng thành của Ấn Độ đã tiêm ít nhất 1 liều vaccine ngừa Covid-19 và 43% đã tiêm đủ 2 liều.