Dự án Luật Phòng thủ dân sự: Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa Vũng Tàu) cho rằng, nước ta bị ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Thời gian qua xảy ra nhiều sự cố thiên tai, dịch bệnh. Cho nên đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác phòng thủ dân sự và đòi hỏi hoàn thiện cơ sở pháp lý để tích cực chủ động phòng chống, ứng phó có hiệu quả các sự cố, thảm họa thiên tai, góp phần bảo đảm an ninh, an toàn đất nước. Việc xây dựng và triển khai thực hiện dự án Luật Phòng thủ dân sự trong tình hình hiện nay là hết sức cần thiết.

Tuy nhiên về các hành vi bị nghiêm cấm, ông Hùng đề nghị bổ sung thêm khoản quy định “cản trở, hoặc không giao lực lượng, phương tiện khi địa phương huy động thực hiện dịch vụ phòng thủ dân sự”. Lý giải cho đề xuất này, ông Hùng cho rằng bổ sung thêm khoản này để khi có tình huống về thảm họa, sự cố, thiên tai khi địa phương huy động mà các tổ chức, cá nhân cản trở hoặc không giao lực lượng, phương tiện thì sẽ có cơ sở chế tài để xử lý. Qua đó cũng nâng cao hiệu quả, hiệu lực của luật.

Cùng chung quan điểm về các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu Quốc hội Tráng A Dương (Đoàn Hà Giang) cho rằng, trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền trong phòng thủ dân sự có ý nghĩa quan trọng. Nếu như thiếu tinh thần trách nhiệm dẫn đến chỉ đạo, chỉ huy thực hiện nhiệm vụ không kịp thời, không huy động được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng, có thái độ thờ ơ, vô cảm trước sự nguy hiểm. Các sự cố thiên tai sẽ dẫn tới nguy cơ hậu quả nghiêm trọng trong việc cứu nạn, cứu hộ, khắc phục hậu quả. Do đó cần bổ sung thêm hành vi nghiêm cấm là “thiếu tinh thần trách nhiệm chỉ đạo, chỉ huy cơ quan, người có thẩm quyền và trách nhiệm trong phòng thủ dân sự”.

Nhấn mạnh việc ban hành luật là cần thiết, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, đáp ứng được nhu cầu thực tiễn, Đại biểu Quốc hội Lưu Bá Mạc (Đoàn Lạng Sơn) cho rằng, cần luật hóa các quy định hiện hành đã được áp dụng ổn định để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, giảm thiểu số lượng văn bản hướng dẫn thi hành.

“Về các biện pháp khắc phục hậu quả cần cân nhắc bổ sung thêm điều trị người bị thương, nhiễm độc, nhiễm xạ, tiêu tẩy, tiêu độc về các biện pháp được áp dụng trong phòng thủ dân sự. Trong quy định về xây dựng kế hoạch phòng thủ dân sự, xây dựng hệ thống công trình phòng thủ dân sự cần bổ sung thêm hệ thống quan trắc, làm cơ sở cho các dự báo tình huống phức tạp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng thủ dân sự khi luật được chính thức ban hành”-ông Mạc kiến nghị.

Theo đại biểu Quốc hội Lê Tất Hiếu (Đoàn Vĩnh Phúc), kế hoạch phòng thủ dân sự ở các cấp sẽ có nội dung khác nhau do phạm vi áp dụng vào đối tượng thực hiện khác nhau. Do đó cần sửa lại theo hướng phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, môi trường, tình hình phát triển của các ngành kinh tế và cơ sở hạ tầng trên quy mô toàn quốc hoặc trong phạm vi cấp xây dựng kế hoạch phòng thủ.

Ông Hiếu cũng cho rằng, về các biện pháp được áp dụng khi có nguy cơ xảy ra thảm họa, sự cố, dự thảo đã liệt kê một số biện pháp mà chủ tịch UBND các cấp được áp dụng, tuy nhiên cần bổ sung thêm biện pháp huy động lực lượng, phương tiện ứng phó để bảo đảm cho việc thực hiện hiệu quả các biện pháp khác.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Danh Tú (Đoàn Kiên Giang) đề nghị, ban soạn thảo cần căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm nghiêm trọng, mức độ thiệt hại, tính mạng, sức khỏe, tài sản, môi trường do các thảm họa, sự cố gây ra để xác định cấp độ phòng thủ dân sự với các biện pháp ứng phó, khắc phục tương ứng với từng cấp độ.

Theo ông Tú, dự thảo luật nên căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm nghiêm trọng, tính chất, mức độ thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản, môi trường do các thảm họa, sự cố gây ra để xác định cấp độ phòng thủ dân sự với các biện pháp ứng phó, khắc phục tương ứng với từng cấp độ phòng thủ dân sự.

“Phòng thủ dân sự là bộ phận quan trọng của phòng thủ của đất nước, phòng thủ dân sự với các biện pháp như phòng, chống, khắc phục hậu quả chiến tranh, thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh nhằm bảo vệ nhân dân, cơ quan, tổ chức và nền kinh tế quốc dân sẽ góp phần quan trọng xây dựng thế trận lòng dân, góp phần tạo thế chủ động chiến lược ngăn chặn, đẩy lùi các nguy cơ, bảo vệ Tổ quốc từ sớm từ xa”-ông Tú nói.

Đại biểu Quốc hội Vũ Thị Liên Hương (Đoàn Quảng Ngãi) nhìn nhận, xây dựng Luật Phòng thủ dân sự nhằm thể chế hóa Nghị quyết của Bộ Chính trị, tăng cường nhiệm vụ quốc phòng, an ninh quốc gia, hoàn thiện hành lang pháp lý, phát huy sức mạnh toàn dân, chủ động phòng, chống, ứng phó hiệu quả với các thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo an ninh, an toàn cho đất nước, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Từ đó theo bà Hương, về cấp độ phòng thủ dân sự nên bố cục thành một điều riêng về quy định chung để quy định về đánh giá mức độ rủi ro thảm họa, sự cố, phân loại cấp độ phòng thủ dân sự, để đảm tính hợp lý, chặt chẽ, logic của dự án luật.