Gần 50 tỷ xây cầu thông thủy mà ‘thủy không thông’

Cầu thông thủy thành cầu cạn

Cầu Trà Bình, tại Km6+700 đến Km6+800, thuộc Tỉnh lộ 335 nối trung tâm TP Móng Cái đến bán đảo Trà Cổ nguyên là điểm nối qua sông Mắn Thí, nơi có bến đò cũ. Trước đó, năm 1989, khi đầu tư cải tạo đoạn đường này, cơ quan chức năng đã san lấp ngăn sông Mắn Thí thành đường nối liền tới Trà Cổ, Bình Ngọc. Từ đây con đường chia thành 2 phần, 1 bên là rừng sú vẹt với bãi triều thuộc phường Trà Cổ, Hải Hoà, 1 bên là Bình Ngọc, Hải Xuân với bãi đầm lầy nhiễm mặn gây nhiều hệ lụy đến thủy văn, môi trường tại hạ lưu sông Mắn Thí khi bị cắt đứt dòng thủy lưu.

Ngay khi bị lấp dòng thủy lưu, gần như các địa phương có liên quan tới dòng nước này như Trà Cổ, Hải Xuân, Bình Ngọc đều chịu sự thay đổi tiêu cực khi dòng hải lưu bị chặn. Thủy triều lên xuống không hài hòa gây xói lở khu vực mũi Sa Vỹ. Diện tích mặt nước phía Bình Ngọc bị bồi lấp, nguồn nước mặn tù đọng ô nhiễm, hàng chục ha rừng ngập mặn gồm đâng, sú, vẹt thiếu mặn đã chết khô. Trên 150 ha ao đầm tại các xã, phường Bình Ngọc, Hải Xuân thiếu nước mặn sạch để nuôi trồng thủy sản. Người dân phải lấy nước mặn từ hạ lưu sông Mắn Thí không đảm bảo vệ sinh môi trường.

Năm 2017, UBND tỉnh Quảng Ninh đã đồng ý cho TP Móng Cái xây dựng cầu Trà Bình trả lại lạch sông Mắn Thí để phục hồi và phát triển bền vững hệ sinh thái rừng ngập mặn, ứng phó với biến đổi khí hậu, phục vụ nước mặn canh tác cho trên 150 ha diện tích nuôi trồng thủy hải sản, khôi phục lại ngư trường đánh bắt thủy hải sản ven bờ cho dân. Địa phương có thêm vùng nước lặng sóng, kín gió để tàu thuyền trên sông Ka Long, sông Bắc Luân tránh trú bão. Cầu Trà Bình được xây dựng từ tháng 10/2018 đến tháng 10 năm 2020 thì đưa vào sử dụng với số tiền đầu tư gần 49 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Văn Giệng (72 tuổi) - trú tại Khu 4, phường Bình Ngọc cho biết, Bình Ngọc là 1 trong xã phường có sản lượng nuôi tôm lớn nhất Móng Cái. Trong nhiều năm, người dân nuôi trồng hải sản phải tìm cách đưa nước mặn ở tận cuối nguồn sông Mắn Thí đưa về ao đầm. Dòng nước uế tạp không đảm bảo vệ sinh, hiệu quả kinh tế nuôi trồng thủy sản thấp vì phải mất nhiều chi phí xử lý nguồn nước. Người dân phường Bình Ngọc nhiều lần kiến nghị tình trạng này tới UBND TP Móng Cái, UBND tỉnh Quảng Ninh. Người dân Bình Ngọc rất đồng tình với việc thông thủy lại dòng Mắn Thí nhưng không biết phải chờ đợi đến bao giờ.

Tắc ở đâu?

Mặc dù đã đưa vào sử dụng được gần 1 năm nhưng cầu này chỉ có tác dụng lưu thông đường bộ. Mục tiêu thông thủy dòng Mắn Thí chưa thể thực hiện được. Mặc dù UBND TP Móng Cái đã có kế hoạch thông thủy cầu này vào giữa tháng 7/2021 nhưng đến nay cầu thông thủy Trà Bình đang như một cây cầu cạn.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, để chuẩn bị cho việc thông thủy, từ tháng 6/2021, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Móng Cái đã triển khai một số hạng mục như hạ thấp độ cao đê quây đến mức cao trình vượt mốc mực nước triều cường khoảng 10 - 30cm để theo dõi, đánh giá mực nước thủy triều dâng.

Ông Hồ Quang Huy, Chủ tịch UBND TP Móng Cái cho biết, sau khi thành phố thông báo thời điểm thông thủy đã đến tận chân cầu chỉ đạo công tác chuẩn bị thông thủy dự án này. Tuy nhiên, trước sự chứng kiến của nhiều hộ dân, cũng như ý kiến của dân về thiệt hại có thể xảy ra khi tiến hành thông thủy như các hồ nuôi thủy sản hầu hết đều có cao trình thấp, lại đang nuôi trồng chưa thu hoạch, thủy triều nhiều biến động, nếu nước biển tràn vào có thể gây ngập hoặc vỡ hồ gây thiệt hại lớn cho bà con...

Trước các ý kiến từ các hộ dân, Chủ tịch UBND TP Móng Cái đã đồng ý hoãn để các hộ dân thu hoạch xong vụ tôm vào khoảng cuối tháng 8/2021, gia cố thân hồ ao nuôi thủy sản mới tiến hành thông thủy.

Chủ tịch UBND TP Móng Cái khẳng định, việc thông thuỷ cầu Trà Bình là việc tất yếu phải thực hiện, đảm bảo đúng mục tiêu của Dự án cầu Trà Bình theo Quyết định của UBND tỉnh Quảng Ninh. Chủ tịch UBND thành phố chỉ đạo, BQL dự án đầu tư xây dựng TP Móng Cái phối hợp chặt chẽ với UBND xã Hải Xuân triển khai thanh thải, nạo vét dòng Mắn Thí đảm bảo sự đồng thuận của đại đa số nhân dân, đồng thời đề nghị các hộ dân có kế hoạch sản xuất, cải tạo bờ đầm phù hợp khi thành phố thông thủy cầu.