Tình yêu thương - Giá trị cốt lõi của gia đình Việt Nam

Yêu thương - Giá trị không thể thiếu (Ảnh: Hoàng Long)

Trong quan niệm của người Việt Nam, gia đình truyền thống phải là gia đình có tam, tứ đại đồng đường sinh sống hoặc chí ít phải là gia đình hạt nhân có đầy đủ cha mẹ cùng sống chung một mái nhà. Tuy nhiên quan điểm này đã dần được thay đổi cùng với sự biến đổi của xã hội. TS Phạm Thanh Trà - Viện ISEE cho biết: Trong khi những quan điểm truyền thống về gia đình như, gia đình phải có bố mẹ và con cái sống cùng 1 mái nhà vẫn chiếm ưu thế thì đã bắt đầu xuất hiện một số quan điểm mới và hình thành một số giá trị mới của gia đình. Bên cạnh tình yêu thương là một giá trị phổ quát thì sự tự do cá nhân, sự riêng tư, sự trung thực đã là những giá trị mới được nhiều người lựa chọn. Những thay đổi trong quan điểm loại hình về gia đình và giá trị gia đình thể hiện qua một tỷ lệ không nhỏ người ủng hộ gia đình có vợ hoặc chồng là người nước ngoài (49%), gia đình đồng tính (19%). Tỷ lệ khá cao người được hỏi có quan điểm trung lập với loại hình đơn thân do ly hôn (35,3%), đơn thân do không kết hôn (33,7%), sống chung không kết hôn (26,4%) hoặc gia đình không có con (32,1%), cũng cho thấy sự cởi mở nhất định đối với những loại hình gia đình này.

Xã hội biến đổi, gia đình đổi thay, cấu trúc gia đình truyền thống bị phá vỡ là điều không tránh khỏi, nhưng điều này không phải ai cũng dễ dàng chấp nhận, TS Phạm Quỳnh Phương (Viện Nghiên cứu Văn hóa) chia sẻ. Theo bà Quỳnh Phương, chính trong giá trị truyền thống đòi hỏi về sự toàn vẹn gia đình nên đã xuất hiện những quan niệm mang tính định kiến về các gia đình thuộc các loại hình khác như, gia đình đơn thân, gia đình lý hôn, gia đình không con, gia đình cùng giới… Thế nên, để tránh những định kiến này, nhiều người đã duy trì cái “vỏ” của gia đình trong khi những giá trị cốt lõi như, tình yêu thương và sự tôn trọng không được quan tâm đúng mức hoặc thậm chí không còn tồn tại, và từ đây nhiều thách thức của gia đình Việt Nam xuất hiện.

TS Phạm Quỳnh Phương chia sẻ, chính sự duy trì vỏ bọc “hạnh phúc” khiến gia đình Việt đang đối mặt với nhiều thách thức. Khảo sát trên 1.500 người của ISEE tiến hành trong 6 tháng đầu năm 2015 cho biết: Gia đình Việt Nam đang đối mặt với một số vấn đề như: xung đột, bất hòa giữa các thành viên trong gia đình (27,5%), ngoại tình (16%), nợ quá khả năng chi trả (9,9%) và các vấn đề khác. Đặc biệt bạo lực gia đình cũng là vấn đề đối với 6,2% nữ giới tham gia khảo sát. Có tới 12% người được hỏi họ khẳng định rằng họ không thấy bình yên trong gia đình của mình.

Phó Vụ trưởng Vụ Gia đình Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Hoa Hữu Vân cho biết, trong xu hướng biến đổi của gia đình nói chung và sự đa dạng của các loại hình gia đình nói riêng, giữa những tác động nhiều chiều của quá trình công nghiệp hóa và hội nhập quốc tế, chức năng thỏa mãn tâm lý tình cảm sẽ trở thành chức năng nổi trội của gia đình, vượt lên trên cả chức năng khác. Tuy nhiên, tình yêu thương và sự chia sẻ vẫn là những giá trị cốt lõi và bất biến của gia đình Việt Nam.