Kiếm sống bằng trò chơi điện tử giữa thời dịch ở Philippines

Dominic Lumabi thường ngồi trên máy tính trong phòng ngủ ở thủ đô Manila để đấu các nhân vật hoạt hình NFT giống cá nóc của anh chống lại những người chơi khác. NFT được biết đến là một loại tài sản số hiện diện trên một chuỗi số (blockchain), tức là bản ghi nhận các giao dịch trên máy tính kết nối mạng. Nhưng đây không chỉ đơn giản là một trò chơi - anh ấy đang kiếm tiền điện tử để nuôi sống gia đình trong thời kỳ đại dịch.

Nguồn thu nhập của anh đến từ Axie Infinity, một trò chơi kiếm tiền dựa trên blockchain, đã bùng nổ độ phổ biến ở các quốc gia đang phát triển như Philippines, đặc biệt khi đại dịch Covid-19 đẩy người dân vào tình cảnh thất nghiệp. Anh Lumabi, 26 tuổi, đã bắt đầu chơi từ tháng 6/2021 sau khi mất việc tại một công ty quảng cáo và thất bại trong việc bán hàng trực tuyến.

Những người sáng tạo ra trò chơi – nhà phát triển Sky Mavis có trụ sở tại Việt Nam - cho rằng đây là một bước đi mang tính cách mạng đối với tương lai của Internet. Đã có nhiều người chỉ trích và cảnh báo rằng đây là một “trò lừa đảo”, trong khi một số người khác lại coi như một kế hoạch lừa đảo và khuyến khích đầu cơ.

Khoảng 35% lượng người truy cập Axie Infinity và phần lớn nhất trong số 2,5 triệu người dùng hoạt động hàng ngày – đều đến từ Philippines, nơi trình độ tiếng Anh cao, văn hóa chơi game mạnh mẽ và việc sử dụng điện thoại thông minh rộng rãi đã thúc đẩy sự phổ biến của trò chơi này, Sky Mavis cho biết.

Trong Axie Infinity, người chơi sẽ tham gia vào các trận chiến bằng cách sử dụng Axies – những đốm màu đầy màu sắc và chủ yếu được thưởng “Smooth Love Potion” (SLP) có thể đổi thành tiền điện tử hoặc tiền mặt - hoặc đầu tư trở lại thế giới ảo Lunacia của trò chơi.

Lumabi thường chơi hai giờ mỗi ngày trong ngôi nhà nhỏ mà anh ở chung với cha mẹ và bốn chị gái. Anh kiếm được từ 8.000 đến 10.000 peso (tương đương 155 đến 195 USD) mỗi tháng – con số này bằng gần một nửa số tiền anh kiếm được ở công việc hiện tại với tư cách là người kiểm duyệt nội dung 9 tiếng một ngày.

Anh đã sử dụng số tiền kiếm được từ Axie Infinity để đóng học phí đại học cho em gái, mua đồ tạp hóa và chi trả hóa đơn - những chi phí mà công việc sửa chữa điện đang gặp khó khăn của cha anh không thể trang trải được.

Leah Callon-Butler, một nhà tư vấn blockchain có trụ sở tại Philippines, cho biết đại dịch là môi trường hoàn hảo để trò chơi này thu hút người chơi từ mọi tầng lớp xã hội. “Họ có thể ngồi ở nhà, được bảo vệ khỏi virus, chơi một trò chơi dễ thương và kiếm tiền từ nó”.

Thuê một Axie

Nhưng trò chơi này có một nhược điểm. Để bắt đầu chơi trò chơi, trước tiên người chơi phải mua ít nhất ba Axies. Axie là một NFT - một mã thông báo duy nhất, không thể thay đổi được, với một tập hợp các khả năng và đặc điểm cụ thể. Giống như các tác phẩm nghệ thuật của NFT, chúng được lưu trữ trên blockchain - một sổ cái kỹ thuật số không thể thay đổi.

Axies có thể được mua, bán hoặc cho người chơi khác thuê. Chủ sở hữu cũng có thể lai tạo chúng để tạo ra các Axies mới cung cấp nhiều giá trị hơn.

Vào thời gian bùng nổ đỉnh điểm của trò chơi vào năm ngoái, một nhóm Axies mới bắt đầu có thể có trị giá hàng trăm USD, vượt xa sức tưởng tượng của người chơi. Khi Hãng thông tấn AFP truy cập thị trường của trò chơi vào ngày 9/2, Axies rẻ nhất có giá 37 USD mỗi chiếc, vì vậy chi phí của một đội cơ bản sẽ là 111 USD.

Những người có vốn để tập hợp các đội Axie sinh lợi hơn đã thành lập các bang hội và “học bổng” - hệ thống chia sẻ lợi nhuận trong đó người chơi được tính theo tỷ lệ phần trăm thu nhập của họ. Theo báo cáo, thu nhập của chủ sở hữu Axies có thể tăng cao tới 30%.

Luis Buenaventura, người điều hành Yield Guild Games ở Philippines, một trong nhiều công ty cung cấp “học bổng” cho biết: “Chúng tôi cung cấp cho người chơi những tài sản mà họ cần để tạo ra thu nhập cho chính họ. Để đổi lấy điều đó, chúng tôi sẽ yêu cầu 10% thu nhập từ người chơi”.

Riêng YGG đã có 8.000 người chơi và khoảng 60.000 người xếp hàng chờ đợi để tham gia chương trình cung cấp đào tạo và cố vấn cho một số lượng người chơi giới hạn tại một thời điểm. Buenaventura cho biết nhiều người chơi của ông ở độ tuổi ngoài 20 và kiếm được khoảng dưới 400 USD một tháng. Số tiền thắng hàng tháng mà người chơi kiếm được ở Axie - khoảng 200 USD – có thể giúp họ “thay đổi cuộc sống”.

‘Một kế hoạch bấp bênh’

Khi số lượng người chơi hoạt động hàng ngày tăng vọt vào năm 2021, giá Axies và SLP cũng tăng vọt, đặt ra câu hỏi lớn về tính bền vững của trò chơi.

Sky Mavis kiếm được doanh thu từ trò chơi chủ yếu thông qua phí nhân giống và thị trường, còn Axie Infinity đã tạo ra doanh thu hơn 1,2 tỷ USD. Trò chơi này cũng đã thu hút những người đầu tư giàu có, bao gồm cả tỷ phú Mỹ Mark Cuban. Tuy nhiên, một số nhà phân tích ngành công nghiệp trò chơi cho rằng mô hình kinh doanh của nó không bền vững.

Ông Jonathan Teplitsky thuộc Công ty blockchain Horizen Labs cảnh báo hầu hết các trò chơi điện tử để kiếm tiền là “một kế hoạch bấp bênh”, được thúc đẩy bởi “sự cường điệu và đầu cơ giá cả”.

Ông nói: “Nếu Axie muốn sống sót, họ sẽ cần phải xây dựng một số tiện ích trong thế giới thực vào trò chơi của họ”. Nhà đồng sáng lập Sky Mavis và Giám đốc điều hành, ông Trung Nguyên cho biết Axie Infinity, một phần thuộc sở hữu của người chơi, “không phải là trò chơi vô nghĩa”.

“Có rất nhiều thứ khác ngoài giá trị tiền tệ mà mọi người có thể nhận được từ trò chơi này”.

Không bị xáo trộn bởi sự biến động

Tuy nhiên, hiện thực rõ ràng trong nhiều tháng rằng trò chơi này đang gặp phải vấn đề với nền kinh tế của chính nó. SLP và AXS cũng đã trải qua loại biến động được thấy trong nhiều tài sản tiền điện tử khác.

Năm ngoái, khi trò chơi được nâng cấp để cho phép giao dịch dễ dàng hơn và rẻ hơn, giá trị của SLP đã tăng vọt từ 3,5 xu vào ngày 26/4 lên 36,5 xu vào ngày 2/5 - hơn 900% trong vòng chưa đầy một tuần - theo nhà cung cấp dữ liệu tiền điện tử CoinGecko. Nhưng vào cuối tháng 1/2022, Axie đã giảm xuống chỉ còn 1 xu - một tác động rất lớn đến số tiền mà người chơi có thể kiếm được.

Sky Mavis đã thực hiện một số chỉnh sửa đối với trò chơi để giới hạn số lượng SLP mà một người chơi có thể tạo ra, thừa nhận những lo ngại về lạm phát và tính không bền vững. Đồng tiền này kể từ đó đã phục hồi nhẹ lên khoảng 3 xu, nhưng vẫn còn rất xa so với mức đỉnh của cơn sốt năm 2021.

Thêm vào những rủi ro của người chơi ở Philippines, năm ngoái, cơ quan thuế của nước này cho biết rằng người chơi sẽ phải trả thuế cho số tiền thắng cược của họ từ trò chơi.

Ở Manila, thu nhập hàng tháng của Lumabi đã giảm hơn một nửa kể từ khi anh bắt đầu tham gia trò chơi, nhưng anh lại không hề bối rối trước sự biến động. Gần đây anh ấy đã mua hai nhóm Axies cho bạn gái và một nhóm cho em gái của mình. Anh đang có kế hoạch biến họ thành những người chơi mới của Axie Infinity.

“Miễn là tôi có thể kiếm được 100 peso hoặc 1.000 mỗi tháng, quan điểm của tôi là đó vẫn là lợi nhuận”, anh khẳng định. “Đó vẫn là một nguồn thu nhập đáng kể đối với gia đình tôi”.