Lạc quan nhưng thận trọng khi mở cửa

Tái khởi động

Những ngày qua, nhiều quốc gia như Mỹ và một số nước EU bắt đầu dỡ bỏ hầu hết các biện pháp hạn chế khi tình hình Covid-19, nhất là số ca nhập viện, có dấu hiệu giảm. Điều này đã dấy lên hy vọng đại dịch đang đi đến hồi kết sau khi nhân loại trải qua hơn 2 năm đau thương và mất mát.

Các liệu pháp chữa trị Covid-19 đã cho thấy hiệu quả trong việc ngăn ngừa và điều trị các ca bệnh nặng. Điều đó đã ngày càng thúc đẩy thêm nhiều quốc gia công bố kế hoạch mở cửa trở lại hoặc nới lỏng các biện pháp hạn chế để khôi phục kinh tế.

Tại châu Âu, Anh trở thành quốc gia tiếp theo, sau Đan Mạch, có kế hoạch dỡ bỏ mọi biện pháp hạn chế phòng dịch Covid-19 vào cuối tháng 2 này, gồm việc bỏ quy định tự cách ly đối với những người có kết quả xét nghiệm dương tính.

Thụy Điển và Na Uy đã dỡ bỏ hầu hết các biện pháp hạn chế phòng dịch, trong khi Italy và Tây Ban Nha không còn yêu cầu người dân đeo khẩu trang ngoài trời. Thụy Sĩ bỏ quy định làm việc tại nhà và truy vết tiếp xúc, đồng thời có thể sẽ ngừng sử dụng hộ chiếu vaccine vào tuần tới. Đức cũng đang xem xét sớm dỡ bỏ các hạn chế.

Kể từ ngày 16/2, các hộp đêm tại Pháp sẽ được phép mở cửa trở lại với điều kiện người đến phải mang khẩu trang. Các lễ hội âm nhạc ngoài trời hay sử dụng thực phẩm, đồ uống tại sân vận động, rạp chiếu phim hoặc trên các phương tiện giao thông công cộng sẽ được nối lại bình thường. Thủ tướng Jean Castex giải thích, quyết định này được đưa ra dựa trên cơ sở tỷ lệ tiêm phòng cao và tình hình dịch bệnh diễn biến tích cực.

Còn Australia thông báo kế hoạch mở cửa trở lại biên giới từ ngày 21/2 đối với tất cả du khách đã tiêm chủng, đánh dấu sự kết thúc chính sách được gọi là “Pháo đài Australia” - tức là đóng cửa biên giới đối với cả du khách nước ngoài lẫn công dân Australia.

New Zealand từng áp dụng quy định nghiêm ngặt phòng, chống dịch Covid-19, cũng đã công bố kế hoạch chào đón du khách quốc tế đã tiêm chủng kể từ tháng 7 tới, với điều kiện phải tự cách ly trong 10 ngày.

Ấn Độ cũng nới lỏng quy định về nhập cảnh đối với du khách quốc tế, theo đó khách quốc tế đến nước này sẽ không phải cách ly bắt buộc tại nhà trong 7 ngày hoặc tiến hành xét nghiệm RT-PCR trong ngày thứ 8 sau khi đến.

Nam Phi, nơi phát hiện biến thể Omicron đầu tiên cũng đã hủy bỏ các quy định tự cách ly. Nhiều bang của Mỹ trong tuần này cũng thông báo bỏ yêu cầu đeo khẩu trang…

Giáo sư dịch tễ học bệnh truyền nhiễm tại Trường Vệ sinh dịch tễ và y học nhiệt đới London (Anh), David Heymann cho rằng, những thay đổi về chính sách của các chính phủ là bằng chứng cho thấy các quốc gia đang chuyển sang chiến lược chống dịch bệnh Covid-19 tương tự như với bệnh cúm mùa. Theo ông, hiện vẫn chưa có tiêu chí rõ ràng để đánh giá đại dịch Covid-19 đã kết thúc hay chưa, song có thể “cảm thấy điều này”.

Dấu hiệu bệnh đặc hữu

Theo thống kê mới nhất, tổng số ca mắc Covid-19 trên toàn cầu đã vượt 400 triệu ca, chỉ một tháng sau khi chạm ngưỡng 300 triệu. Điều này cho thấy tốc độ lây lan nhanh chóng của biến thể Omicron. Khi virus SARS-CoV-2 lần đầu tiên xuất hiện, phải hơn một năm thế giới mới ghi nhận ca mắc thứ 100 triệu, 7 tháng để tăng lên mốc 200 triệu ca, song chỉ cần nửa năm để tăng gấp đôi, lên 400 triệu.

Theo trang thống kê worldometers.info, trong 7 ngày qua, số ca mắc mới trên toàn cầu là 16,6 triệu. Con số này dù giảm 18% so với tuần trước đó, nhưng vẫn phản ánh thực tế đáng lo ngại khi mỗi ngày thế giới ghi nhận hơn 2,3 triệu ca mắc mới.

Hơn 50% số ca mắc mới trên toàn cầu được báo cáo ở châu Âu, khu vực có 53 quốc gia theo phân cấp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhưng có đến 21 quốc gia vẫn đang trên đỉnh của đường cong dịch bệnh.

Tuy nhiên, với tỷ lệ tiêm phòng cao, cùng với phương pháp điều trị Covid-19 phát triển, nhiều chuyên gia đang “lạc quan một cách thận trọng” rằng, giai đoạn mới của đại dịch có thể đang đến gần. Số ca mắc mới tăng cao có thể là dấu hiệu cho thấy đại dịch Covid-19 sắp bước sang giai đoạn bệnh đặc hữu mà con người có thể sống chung.

Thêm vào đó, nhiều nước đang phát đi tín hiệu không còn đủ tiềm lực kinh tế hoặc không thể tiếp tục thực hiện các biện pháp đóng cửa chống dịch nghiêm ngặt do những tác động kinh tế nặng nề, trong khi dữ liệu thống kê của Our World in Data cho thấy 61,7% dân số thế giới hiện đã tiêm ít nhất một mũi vaccine ngừa Covid-19.

Theo nhận định mới nhất của Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới Tedros Adhanom Ghebreyesus, giai đoạn cấp tính của đại dịch Covid-19 có thể kết thúc trong năm nay nếu 70% dân số thế giới được tiêm chủng.

Nắm bắt xu hướng và cơ hội để phát triển kinh tế, các nước tại Đông Nam Á cũng đang mở cửa biên giới. Sau Thái Lan, Singapore, Philippines ngày 10/2 đã công bố kế hoạch mở cửa trở lại cho khách du lịch đã tiêm chủng từ hơn 150 quốc gia và vùng lãnh thổ, sau gần 2 năm đóng cửa biên giới nhằm khống chế Covid-19.

Dù số ca lây nhiễm gia tăng, song Bali, Indonesia đã mở cửa đón du khách quốc tế đã tiêm chủng vào tuần trước. Dù vậy, du khách vẫn phải cách ly bắt buộc 5 ngày. Trong khi đó, Hội đồng Phục hồi quốc gia Malaysia khuyến nghị nước này mở cửa trở lại cho du khách quốc tế sớm nhất là vào ngày 1/3. Du khách có thể không phải cách ly, tương tự chính sách của Thái Lan và Singapore.

Theo dữ liệu từ công ty dịch vụ du lịch Skyscanner (Anh), lượng đặt chỗ quốc tế của các chuyến bay đến Đông Nam Á đã tăng mạnh trong tháng 1 vừa qua. Lượng đặt chỗ hạng phổ thông đến các quốc gia khu vực từ những nơi như Anh, Mỹ và Đức trong tháng 1 tăng từ 19% đến 300% so với tháng 12/2021.