Làm rõ bên thứ ba trong pháp luật trọng tài tại Việt Nam

Tại hội thảo khoa học, PGS.TS Trần Việt Dũng, Trưởng khoa Luật Quốc tế trường ĐH Luật TPHCM cho biết, giải quyết tranh chấp bằng trọng tài được biết đến là thủ tục giải quyết tranh chấp giữa các bên có thoả thuận trọng tài. Sự xuất hiện của bên thứ ba sẽ có thể ảnh hưởng tới thủ tục trọng tài theo nhiều khía cạnh khác nhau.

Cũng theo PGS.TS Trần Việt Dũng, pháp luật trọng tài Việt Nam hiện nay chưa có những quy định cụ thể về vấn đề này, dẫn tới sự không rõ ràng đối với quyền lợi và nghĩa vụ của bên thứ ba trong thủ tục trọng tài. Với diễn biến của quá trình hội nhập và sự phát triển của hoạt động trọng tài vấn đề này cần được nghiên cứu và điều chỉnh nhằm bảo đảm quyền lợi cho các bên liên quan.

Tại ba phiên làm việc chính của Hội thảo, có 9 bài tham luận đã được chọn lọc trình bày xoay quanh các chủ đề: “Bảo vệ quyền và lợi ích của Bên thứ ba trong tố tụng trọng tài”; “Tài trợ Tố tụng trọng tài” và “Hiệu lực của thoả thuận trọng tài đối với bên thứ ba”.

Trong bài tham luận “Cơ chế bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bên thứ ba khi giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại”, ông Huỳnh Quang Thuận, hiện là trọng tài viên STAC đã phân tích và so sánh quy định của pháp luật Việt Nam với các hệ thống pháp luật trọng tài trên thế giới về cơ chế bảo vệ cho quyền lợi của bên thứ ba khi tranh chấp được giải quyết bằng trọng tài.

Cũng về chủ đề này, TS.LS Châu Huy Quang cho rằng, hợp đồng giữa nhà thầu phụ với nhà thầu chính là hợp đồng độc lập, không phải hợp đồng phụ của hợp đồng chính giữa chủ đầu tư và nhà thầu chính, do đó việc mở rộng hiệu lực của thỏa thuận trọng đối với bên thứ 3 sẽ gặp khó khăn khi áp dụng vào thực tiễn tại Việt Nam.

Đáng chú ý, quan điểm của TS Lars Markert đã chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của các nước về vấn đề mở rộng hiệu lực của thỏa thuận trọng tài đối với bên thứ ba. Trong khi, chuyên gia luật Nguyễn Công Phú chỉ ra những thách thức đối với thẩm quyền của Hội đồng trọng tài đối với bên thứ ba tại Việt Nam hiện nay.

Nhiều nhà nghiên cứu, luật sư, luật gia cũng phân tích, đánh giá các vấn đề khác nhau về vai trò và cơ chế bảo vệ quyền lợi của bên thứ ba trong tố tụng trọng tài trên nền tảng hệ thống pháp luật trọng tài quốc tế. Qua đó, hội thảo khoa học đã đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật trọng tài Việt Nam.