Lần đầu nhưng tỏa sáng

Tỏa sáng trong lần đầu tiên

Trước nay, khi các vòng loại Euro khởi tranh, Xứ Wales, Iceland, Albania, Bắc Ireland, Slovakia luôn bị coi là những kẻ lót đường hay thậm chí là “rổ đựng bóng”. Cách đây không lâu, có trong mơ họ cũng không dám nghĩ đến một ngày có thể hiện diện ở ngày hội bóng đá lớn nhất châu Âu. Với những đội bóng này, có mặt ở Euro đã là một câu chuyện cổ tích. Nhưng giờ, các đội bóng “tí hon” này đã có mặt ở nước Pháp và thi đấu đầy hứng khởi. Thời thế bây giờ đã khác... đã không có chuyện các đội bóng được đánh giá cao hơn “đè ra mà đá” trước những tân binh. Họ đã chứng minh rằng, ở Euro không có đội bóng yếu bằng màn trình diễn đầy ngẫu hứng và hiệu quả. 4 trong số 5 đội bóng lần đầu được tham gia sân chơi lớn nhất châu lục Euro đã giành quyền vào vòng 1/8. Đây là sự bất ngờ, niềm vui sướng của những đội bóng vốn bị đánh giá thấp ở cựu lục địa.

Nổi bật nhất trong số này chính là Xứ Wales. Xứ Wales đã kết thúc vòng bảng không thể tuyệt vời hơn khi đứng đầu xếp trên cả tuyển Anh danh tiếng. Xứ Wales là đội bóng lần đầu tham dự VCK Euro mà dẫn đầu bảng đấu sau thành tích Thụy Điển lập được năm 1992. Gareth Bale và các đồng đội đã cho thấy một tinh thần thi đấu ngoan cường, biết mình, biết người để đạt được mục đích. Dễ dàng giành chiến thắng 3-0 trước ĐT Nga ở lượt trận cuối vòng bảng, ĐT Xứ Wales lọt vào vòng 1/8 ngay trong lần đầu tiên tham dự Euro. Điều này đã khiến các CĐV xứ Wales phát cuồng. Sự chói sáng của Bale giúp Xứ Wales vượt qua vòng bảng và giờ họ đang tràn trề cơ hội lọt vào tứ kết. Cộng thêm với nhánh đấu nhẹ nhàng, thầy trò Coleman hoàn toàn có thể mơ đến việc đi xa hơn trên đất Pháp năm nay, khi họ chỉ có thể gặp một trong những đối thủ mạnh như Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Italy hoặc Anh ở trận chung kết.

Câu chuyện cổ tích tại Euro lúc này thuộc về Iceland khi họ hiên ngang vượt qua những tên tuổi lớn để giành vị trí chính thức lọt vào vòng 1/8. Iceland có diện tích vỏn vẹn 103.001km2, dân số chỉ hơn 300.000 người, cứ vào mùa đông thì phần lớn diện tích bị bao phủ bởi băng tuyết nên họ được gọi là Băng Đảo. Từ trước tới nay, Iceland chưa bao giờ được dự một giải bóng đá lớn nào và họ việc có mặt tại Euro này đã được cho là quá thành công với họ. Ấy vậy mà các cầu thủ Iceland còn khiến tất thảy phải kinh ngạc và thán phục hơn nhiều khi đường hoàng chiếm vị trí nhì bảng và đẩy đội bóng đầy những ngôi sao tên tuổi như Bồ Đào Nha phải xuống tranh vé vớt. Bàn thắng muộn màng nhưng đầy quyết định của Arnor Ingvi Traustason ở phút 90+4 trước tuyển Áo đã khiến cả xứ Băng đảo vỡ òa trong cảm xúc cùng sự vui sướng tột độ. Báo chí quốc tế gọi việc Iceland giành vé vào vòng 1/8 Euro 2016 là câu chuyện cổ tích.

Cũng giống như Iceland, đây mới là lần đầu tiên Albania thực hiện thành công khát vọng “cá chép hóa rồng” khi lần đầu được dự giải đấu danh giá. Đến với Euro lần này, đã không thể có từ nào diễn tả nổi cảm xúc nơi cầu thủ cũng như CĐV Albania khi họ có được bàn thắng đầu tiên, chiến thắng đầu tiên trước Rumania để chiếm vị trí thứ 3 bảng đấu. Dẫu rằng Albania phải dừng chân tại vòng bảng khi hệ số của họ không bằng những đội bóng khác nhưng các CĐV Albania vẫn hài lòng, sung sướng vì những gì đội bóng con cưng của họ đã làm được trong lần đầu tham dự một giải đấu lớn như Euro này.

Cũng vui mừng khi lần đầu tham dự nhưng đi tiếp vào vòng knock out còn có Slovakia và Bắc Ireland. Slovakia cũng đã hoàn thành mục tiêu của mình ở vòng bảng sau khi cầm chân người Anh không bàn thắng để có được vị trí thứ 3. Trong khi đó, Bắc Ireland đã khiến mọi người phải nhìn họ bằng ánh mắt đầy thán phục. Câu chuyện mà Bắc Ireland đã viết nên chính là một “sử thi” của một HLV tài ba và những cầu thủ còn vô danh. Có thể nhận thấy rất rõ ràng rằng gần như toàn bộ đội hình của Bắc Ireland chỉ chơi ở các CLB nhỏ, thuộc các hạng đấu rất thấp. Vậy mà ngoài việc đã giành vé đến Euro, họ tiếp tục ghi dấu ấn khi đánh bại Ukraine để trở thành một câu chuyện cổ tích thực thụ, câu chuyện cổ tích gợi nhắc lại hơi hướng của những gì Leicester City mới làm được mùa bóng qua.

Đây là lần đầu tiên nhiều đội bóng nhỏ đường hoàng tiến vào vòng knock out. Họ đã gây nhiều bỡ ngỡ, thú vị, mới mẻ nhưng cũng vô cùng khó lường. Họ đã có lần đầu và giờ đang tràn đầy hứa hẹn sẽ viết tiếp những câu chuyện cổ tích thần kỳ cho riêng mình cũng như cả giải đấu. Với họ, không có vinh quang nào đến dễ dàng. Không có sự may rủi đồng hành suốt cả một cuộc đấu đường trường. Họ muốn tiến xa hơn nữa, muốn lên đỉnh, ắt phải vượt qua mọi đối thủ suốt dặm dài chinh phục. Phải liên tục nỗ lực tối đa để đạt kết quả tốt, qua từng chặng đường, từng nấc thang. Với họ, càng lắm khó khăn, càng nhiều thử thách, chiến quả càng ngọt ngào, đáng nhớ hơn, đặc biệt ở lần đầu tiên lịch sử. Những câu chuyện cổ tích đã được những “chàng tí hon” viết nên và sự hiện diện của họ đã làm tăng thêm tính hấp dẫn của Euro 2016 bởi những bất ngờ khó lường.

Ronaldo đã giải tỏa áp lực của ngôi sao bằng màn trình diễn chói sáng.

Nở rộ bàn thắng muộn

Không còn gì phải nghi ngờ nữa, đây là Euro của những “hơi thở cuối cùng”, đúng hơn, những giây cuối cùng. Những bàn thắng luôn đến trong khoảng thời gian 5 phút cuối và những ai có thói quen thiếu kiên nhẫn, không muốn chứng kiến những trận đấu buồn tẻ có thể sẽ phải nghĩ lại và nó khiến đây là một Euro đặc biệt. “Money-time” là khái niệm được vay mượn từ môn bóng ném hoặc bóng rổ, chỉ khoảng thời gian mà ở đó những điểm số được đánh giá là có giá trị cao nhất và cũng thường là khoảng thời gian mà những cầu thủ xuất sắc thể hiện được tài năng. Trong bóng đá, “money-time” mặc định được dùng để chỉ quãng thời gian cuối trận, thường là từ phút 85 trở về sau. Euro 2016 đang chứng kiến hiện tượng bùng nổ bàn thắng “money-time”. Riêng chủ nhà Pháp đã có tới 3 bàn kiểu này. Nhiều người tấm tắc xem đó như là một hiện tượng kỳ thú ở Les Bleus. Những bàn thắng muộn của Payet trong trận gặp Romania, hay pha lập công của Griezmann ở trận đấu với Albania đều là những bàn thắng mang tính quyết định số phận trận đấu.

Những con số thống kê sau vòng bảng đã cho thấy một điểm nhấn lớn của Euro năm nay khi các bàn thắng muộn đua nhau nở rộ. Đã có 69 bàn thắng đã được ghi tại Euro 2016 trong đó có 45 bàn thắng được ghi trong hiệp 2, chiếm 65% và đặc biệt có đến 19 bàn đến từ sau phút 80. Đặc biệt, có đến 7 bàn thắng quan trọng, mang tính quyết định đến vào những phút bù giờ. Nghẹt thở nhất có lẽ là Iceland, bởi đoàn quân của Lars Lagerback phải nhờ tới bàn thắng ở phút 94 mới chắc suất đi tiếp vào 1/8. Đây cũng là bàn thắng thứ 15 trong tổng số 17 bàn tại vòng bảng Euro 2016 được ghi ở phút 84 hoặc muộn hơn.

Những bàn thắng phút cuối bao giờ cũng mang tới cảm giác đặc biệt hơn bất kỳ thời khắc nào trong trận đấu. Những bàn thắng muộn cũng chứng tỏ các đội bóng đã thành công trong việc tôi luyện cho các cầu thủ ý chí không từ bỏ. Các CĐV cũng được “tôi luyện” lòng kiên nhẫn. Nếu các cầu thủ không bỏ cuộc, thì họ cũng không lý gì lại phải từ bỏ hy vọng trước khi trận đấu thực sự khép lại. Vì họ biết, phần thưởng là không gì so sánh nổi...

Payet ngôi sao của tuyển Pháp.

Sự cân bằng của trình độ

Với những người ưa sự lãng mạn, thích lối đá tấn công hoa mỹ và mê những đội bóng có cá tính, có triết lý… thì họ vẫn chưa cảm thấy đã khi chứng kiến các trận đấu vòng bảng. Sự biến chuyển về chất ở những nền bóng đá được cho là nhỏ tại châu Âu. Không có khoảng cách quá lớn về trình độ giữa các đội bóng tham dự Euro và ở đó đang là sự thắng thế của thứ bóng đá thực dụng ở Euro lần này. Về cơ bản, các đội bóng vẫn được chia làm hai trường phái. Trường phái bóng đá tấn công, coi sự kiểm soát bóng làm chìa khóa của thành công với các điển hình là Tây Ban Nha, Đức và Bỉ. Phần còn lại lấy việc phòng ngự phản công làm nền tảng và trường phái này đang chiếm ưu thế. Họ hướng đến sự chặt chẽ, hiệu quả trong lối chơi nên các trận đấu ở vòng bảng thường ít bàn thắng cũng như thiếu sự bùng nổ về cảm xúc.

Euro 2016 đã có sự thay đổi về căn bản. Trình độ của các nền bóng đá đã được cải thiện đáng kể nhờ một chiến lược phát triển tổng thể và dài hạn. Việc các cầu thủ được ra nước ngoài thi đấu đã mang đến sự thay đổi về chất cho các nền bóng đá trước nay được cho là chưa phát triển. Bên cạnh đó, bản thân các nước này cũng đã có chiến lược dài hạn nhằm nâng tầm phát triển thông qua chính sách đào tạo vô cùng bài bản.

Khoảng cách trình độ được thu hẹp, lối chơi phòng ngự, áp sát, đề cao thể lực chính là những nguyên nhân khiến vòng đấu bảng không có nhiều bàn thắng. Vòng đấu bảng Euro 2016 đã cho thấy trình độ của các đội bóng ở châu Âu đang ngày càng hội nhập, các đội xích lại gần nhau, họ cũng chơi thận trọng nên vẻ đẹp của bóng đá mất đi. Sự thận trọng được thể hiện ở chỗ các đội bị đánh giá yếu hơn đã chơi phòng ngự rất chặt.

Ngoài ra, Euro năm nay có điểm mới là thể lực của các đội tốt hơn những kỳ Euro trước rất nhiều. Vì thế các đội chơi pressing ở khu vực giữa sân rất quyết liệt, họ chơi rất nhanh và đội nào chỉ cần đá chậm một chút là không giải quyết được vấn đề. Chính vì điều đó nên sự phô diễn kỹ thuật của các đội còn ít và thiếu. Euro năm nay còn có điểm khác là cầu thủ họ tranh cướp từ vòng cung giữa sân chứ không lùi sâu ở bên phần sân nhà và luôn có 2, 3 người vào tranh với 1 người của đối thủ. Trách nhiệm không phân chia cụ thể cho ai, chỉ cần bóng ở gần cầu thủ nào là người đó lập tức lao vào tranh chấp, điều đó như tạo nên bức tường trước mặt hàng phòng ngự. Chính điều đó khiến tại Euro này các đội không thể hiện được sự hơn nhau quá nhiều. Tựu trung lại, người ta nhận thấy sự cân bằng về lực lượng giữa các đội bóng tham dự Euro.

Gareth Bale là ngôi sao sáng nhất đưa Xứ Wales đi vào lịch sử.

Những nỗi buồn và gương mặt ấn tượng

Trước khi Euro diễn ra, người hâm mộ rất trông chờ màn tỏa sáng của những ngôi sao lớn như Ronaldo, Gareth Bale hay Ibra. Tuy nhiên lúc này chỉ có Bale thực sự tỏa sáng. Anh chính là gương mặt tạo được ấn tượng mạnh từ đầu giải đến nay. Trận nào G.Bale cũng ghi bàn. G.Bale là linh hồn trong các pha tấn công, giúp đội tuyển Xứ Wales, dù không quá mạnh nhưng vẫn giành được 6 điểm sau 3 trận, vượt qua vòng bảng với ngôi đầu một cách xứng đáng, xếp trên cả tuyển Anh. G.Bale khiến người hâm mộ ấn tượng bởi đã chứng tỏ được phẩm chất của một ngôi sao, biết truyền động lực cho đồng đội, luôn chơi với tinh thần “một người vì mọi người, mọi người vì một người”. Đó là một ngôi sao biết phục vụ lối chơi của toàn đội.

Thế nhưng, ngoại trừ Bale liên tục tỏa sáng, là đầu tàu với những bàn thắng quan trọng để đưa đội bóng quê hương oai hùng chiếm lĩnh ngôi đầu bảng thì những Ronaldo, Ibra vẫn còn để lại những sự thất vọng. Tỏa sáng trong trận đấu cuối cùng với 1 đường chuyền thành bàn, 2 bàn thắng trước Hungari đã phần nào khôi phục danh tiếng và đẳng cấp cho siêu sao người Bồ sau 2 màn trình diễn đầy thất vọng trước đó. Những gì Ronaldo làm được trong trận đấu với Hungari sẽ khiến anh rất sảng khoái dù vẫn chưa thể giúp Bồ Đào Nha giành chiến thắng. Quan trọng hơn, anh đã bỏ lại sau lưng quả penalty hỏng ăn ở trận gặp Áo, bỏ lại sau lưng kỷ lục buồn - dứt điểm thất bại 20 lần – nhiều hơn số cú sút của 9 đội tuyển khác ở Euro lần này, qua đó cứu vớt con tàu Bồ Đào Nha trong lúc bi đát nhất.

Trong khi đó, Ibra đã có lời chia tay buồn với màu áo đội tuyển khi không ghi được bàn thắng nào và ngậm ngùi xách valy về nước sớm ngay sau vòng bảng. Zlatan Ibrahimovic. Anh chỉ có duy nhất 1 cú sút đi trúng mục tiêu trong 270 phút thi đấu. Cũng gây thất vọng không kém là tiền đạo Lewandowski. Dù Ba Lan vẫn giành quyền đi tiếp nhưng tiền đạo thủ quân Robert Lewandowski vẫn để lại nỗi thất vọng lớn cho các CĐV đội nhà khi chưa thể có được dù chỉ 1 bàn thắng tại giải năm nay. Ngoài ra, còn nhiều ngôi sao khác như Muller, Mandzukic, H.Kane… của tuyển Đức, Croatia, Anh… đều trở nên bặt vô âm tín, chưa ghi nổi 1 bàn cho đến thời điểm này, dù họ từng là những chân sút cự phách tại Bundesliga, Serie A và giải Ngoại hạng Anh. Dẫu sao, đó là những trụ cột không thể thiếu bởi tầm ảnh hưởng sâu sắc của họ trong màu áo đội tuyển và người ta đang chờ mong họ sẽ tỏa sáng vào giai đoạn quan trọng nhất tới đây.

Những ngôi sao lớn không tỏa sáng nhưng Euro vẫn xuất hiện nhiều cầu thủ đầy ấn tượng mà điểm sáng nhất chính là Payet. Với 2 bàn thắng mang tính quyết định cùng 1 đường kiến tạo, Payet đang trở thành linh hồn trên hàng công của Pháp. Siêu phẩm vào lưới Romania ở trận khai mạc để đem về chiến thắng nghẹt thở cho người Pháp và cũng là sự trình làng của Payet với toàn thế giới. Trận gặp Thụy Sỹ, lẽ ra Payet đã có bàn thắng thứ 3 nếu cú dứt điểm trong hiệp 2 không đi trúng xà ngang. Payet đang trở thành ứng viên số 1 cho danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Euro 2016. Cũng có 2 bàn thắng và 1 đường kiến tạo, Perisic chính là người hùng trong chiến thắng bất ngờ của Croatia trước Tây Ban Nha. Tốc độ, kỹ thuật, cùng những cú dứt điểm trái phá bằng chân trái của Perisic khiến những pha lên bóng bên cánh trái của Croatia trở thành vũ khí cực kỳ nguy hiểm. Perisic đã chứng minh Croatia không chỉ biết phụ thuộc vào 2 siêu sao Ivan Rakitic và Luka Modric…

Euro 2016 đang hứa hẹn đầy khắc nghiệt và hấp dẫn hơn bao giờ hết khi những “ông lớn” đã phải loại nhau ngay khi vòng knock-out bắt đầu. Càng hấp dẫn hơn, khi nhánh đấu của họ gồm toàn những tên tuổi sáng giá cho cuộc đua đến ngôi vương. Sẽ không còn chỗ cho những toan tính kiếm 1 trận hòa nữa mà tất cả đều phải bung hết những gì mình có để có thể tiến xa hơn và điều đó sẽ đem lại nhiều trận cầu mãn nhãn cũng như những bất ngờ tiếp theo cho giới mộ điệu túc cầu.