Lỗ hổng an toàn hàng không: Kỳ 3 - Công năng "kỳ diệu" của những mật khẩu và ký hiệu lạ trên vé máy bay

'Ký hiệu lạ' và 'mật khẩu' viết trên vé máy bay

Những hành khách không có giấy tờ tuỳ thân sau khi chuyển khoản cho đại lý vé máy bay số tiền từ 1-3 triệu đồng sẽ được các "giao liên" chỉ điểm những "từ khoá" để gặp nhân viên hãng hàng không, lực lượng an ninh sân bay hỗ trợ lên tàu bay.

Những mật khẩu, ký hiệu lạ trên máy bay là "chìa khoá" để hành khách không giấy tờ được nhân viên các hãng hỗ trợ check-in, đi qua cửa an ninh vào tàu bay bằng cửa VIP.

Tại Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, chuyến bay của hãng Vietnam Airlines từ TP HCM ra Hà Nội, hành khách Đ. không có giấy tờ tùy thân. Gương mặt thờ thẫn, Đ. cho biết bị móc túi khi đi vào TP HCM du lịch, không chỉ mất hàng chục triệu đồng tiền mặt mà chứng minh thư, bằng lái xe đều không còn.

Theo quy định của các hãng hàng không, Đ. phải gọi về nhờ người ở quê ra công an nơi cư trú xin giấy xác nhận nhân thân (ảnh 4 x 6 đóng dấu giáp lai). Sau đó, nhờ người gửi vào thì mới đủ điều kiện lên máy bay. “Nhưng éo le, bản thân tôi là mẹ đơn thân, 1 mình đứng tên 1 sổ hộ khẩu, không có mặt tôi thì xã không cho mẫu xác minh nhân thân. Vì thế tôi phải nhờ đại lý hỗ trợ với chi phí gần 2 triệu đồng để được lên máy bay”, Đ. nói.

Theo Đ., sau khi chuyển khoản cho đại lý vé thì quay trở lại quầy check-in, Đ. được nhân viên mặc đồng phục hãng Vietnam Airlines hướng dẫn tận tình để lên tàu bay. Chiếc vé máy bay được nhân viên hãng viết ký hiệu với dòng chữ “Ms Minh ĐP OK GTTT”. Sau khi có dòng chữ này trên vé, những người mặc đồng phục an ninh sân bay Tân Sơn Nhất hỗ trợ đưa Đ. lên máy bay mà không cần xuất trình bất kỳ giấy tờ nào.

Tương tự, tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, chuyến bay của hãng hàng không Vietnam Airlines từ Hà Nội vào TP HCM, hành khách P.T.A. không có giấy tờ tuỳ thân. Sau khi chuyển khoản dịch vụ bay gần 2 triệu đồng cho một đại lý bán vé máy bay, A. tự tin đi vào lối đi VIP không cần xếp hàng.

TA cho biết, gặp T.A., một nhân viên mặc đồng phục hãng đồng phục Vietnam Airlines hỏi: Anh đi hạng thương gia hay thẻ ưu tiên?

- Mình người quen anh Hiệp - T.A. đáp.

- Người nhà anh Hiệp, mời anh đi vào - nhân viên này niềm nở.

Trước quầy thương gia, dù không có giấy tờ tuỳ thân, nhưng T.A. được một nhân viên khác mặc đồng phục hãng Vietnam Airlines hỗ trợ check-in nhanh chóng, đồng thời ghi vào vé máy bay dòng chữ “ASOC Dũng 2 OKGTTT”. Sau đó, người nhân viên này gọi nhờ hỗ trợ từ một đồng nghiệp khác cùng đồng phục hãng Vietnam Airlines nói: “Nhờ anh đưa ông này qua an ninh với, em báo ông Hải rồi. Xong hết rồi”.

Khi có dòng chữ trên vé và đọc đúng các mật khẩu, T.A. được những người mặc đồng phục an ninh sân bay hỗ trợ đưa lên máy bay qua các cửa an ninh bằng con đường VIP.

Ở chuyến bay của hãng Vietnam Airlines từ TP HCM ra Huế, hành khách L. không có giấy tờ tùy thân sau khi chuyển gần 2 triệu đồng cho đại lý đã được hỗ trợ lên máy bay. Sau đó, nhân viên mặc đồng phục hãng này tiếp tục viết dòng chữ "Đã Báo An Sc". Theo hướng dẫn của 1 người đại lý, L. đọc mật khẩu là: "Người nhà anh Luân"; "Em gái anh Triều" khi gặp người mặc đồng phục an ninh sân bay Tân Sơn Nhất. Sau đó, L. được người này trực tiếp dẫn qua cửa an ninh để ra tàu bay.

Quá trình ghi nhận của nhóm phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, không ít hành khách khi đến các Cảng hàng không quốc tế Nội Bài; Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, Cảng hàng không quốc tế Phú Bài… phát hiện thiếu các giấy tờ tuỳ thân và một cách bình thường họ đều bị từ chối lên tàu bay.

Có những hành khách vì gia đình tang gia bối rối quên giấy tờ, đi du lịch bị móc túi mất ví và giấy tờ tuỳ thân, những người lần đầu đi máy bay đến cảng hàng không mới biết chứng minh thư đã hết hạn… khóc lóc, vạ vật ngồi một góc chờ người thân đến đón về vì lỡ chuyến.

Tuy nhiên, nếu hành khách có điều kiện sẵn sàng chi hầu bao từ 1 - 3 triệu đồng làm dịch vụ hỗ trợ bay qua đại lý bán vé sẽ được những người mặc trang phục nhân viên các hãng hàng không: Vietnam Airlines, Bamboo Airways, Vietjet Air, Jetstar Pacific... hỗ trợ, giới thiệu với lực lượng an ninh sân bay “dẫn lối đi riêng” đưa lên tàu bay. Dịch vụ hỗ trợ bay không khó để tìm kiếm nếu khách hàng lên mạng tra theo từ khoá “dịch vụ bay không giấy tờ”, “hỗ trợ bay không giấy tờ”.

Ai 'điều khiển' đường dây 'hỗ trợ bay'?

Tương tự trên chuyến bay của hãng Bamboo Airways từ Đà Nẵng ra Hà Nội, tại Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng, hành khách Q. (tên viết tắt) không có giấy tờ tuỳ thân, nhưng khi chi số tiền 1 triệu đồng cho đại lý, Q. được chính nhân viên mặc đồng phục hãng Bamboo Airways ghi trên vé dòng chữ "ANOK". Sau khi có dòng chữ này Q. được nhân viên mặc đồng phục an ninh sân bay Đà Nẵng trực tiếp dẫn qua cửa kiểm soát bằng lối VIP.

Hay chuyến bay của hãng Vietjet Air từ Hà Nội đi TP Hồ Chí Minh, tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, hành khách L. (tên viết tắt) không có giấy tờ tuỳ thân, nhưng khi chi số tiền 1,5 triệu đồng cho đại lý, L. được nhân viên mặc đồng phục hãng Vietjet Air ghi trên vé với nội dung "SUP Sơn 4 acc".

Đồng thời với mật khẩu là: "Người nhà anh Duy, anh duy an nội bài". Có ký hiệu và mật khẩu, L. được người mặc đồ an ninh hàng không cảng này dẫn qua cửa an ninh bằng đường VIP.

Đặc biệt hơn, với hãng Bamboo Airways, Vietjet Air, nhiều hành khách sau khi chuyển khoản làm dịch vụ bay không giấy tờ thông qua các đại lý đã được cấp các giấy “thông hành” có con dấu mang tên hãng Bamboo Airways, Vietjet Air và tờ giấy có chữ ký của người đại diện Vietjet Air Nội Bài để lên máy bay mà không bị kiểm tra giấy tờ tuỳ thân.

Một số hành khách thì được cấp mật khẩu bằng miệng, được viết ký hiệu lạ lên vé để đi qua các cửa kiểm soát sau khi đã chuyển khoản cho các đại lý hỗ trợ bay không giấy tờ tuỳ thân. Hoạt động dịch vụ hỗ trợ bay không giấy tờ tuỳ thân được quảng cáo công khai trên mạng. Những khách hàng có nhu cầu chỉ cần gọi điện, nhắn tin, chuyển khoản là được sắp xếp bố trí, hỗ trợ. Điều kỳ lạ là những người làm dịch vụ bay không giấy tờ chỉ là những nhân viên bán vé, thậm chí bán lẻ nhưng sau khi nhận tiền của khách thì ngay lập tức đã “nhờ” được từ nhân viên mặc đồng phục hãng đến nhân viên mặc đồng phục an ninh “tận tình giúp đỡ” khách của họ.

Anh Nguyễn Văn Long (40 tuổi ở Hoàn Kiếm) là nhân viên một văn phòng luật ở Hà Nội. Anh chia sẻ, do đặc thù công việc nên thường xuyên phải đi tàu bay, có lần ra sân bay bị quên giấy tờ, có chiếc thẻ hành nghề của anh quá hạn 5 ngày, dù mang ra trình bày nhưng lực lượng kiểm soát cũng nhất mực từ chối, yêu cầu tôi nghiêm túc thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật về giấy tờ tuỳ thân khi lên máy bay. Dù lỡ chuyến nhưng tôi lại rất ủng hộ việc này.

"Tuy nhiên hiện nay tôi lại vô cùng bức xúc vì có hiện tượng chỉ là nhân viên bán vé máy bay, nhận tiền của khách mà có thể “nhờ” toàn bộ hệ thống kiểm soát của cảng hàng không “hỗ trợ” những người không có giấy tờ tuỳ thân lên tàu bay. Đây là hiện tượng bất thường, cần phải đề nghị các cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ. Có hay không việc một số cán bộ đang thực hiện nhiệm vụ tại sân bay bị nhân viên bán vé máy bay “điều hành?”- anh Long đặt nghi vấn.

Việc các nhóm 'dịch vụ bay' hoạt động công khai trên không gian mạng từ rất lâu tại sao không có cơ quan nào kiểm soát? Ai đang tạo cơ hội cho nhóm này hoạt động? Số tiền thu lợi bất hợp pháp kia đang chui vào túi ai? Đó là những câu hỏi mà khách hàng sử dụng dịch vụ bay và bạn đọc Báo Đại Đoàn Kết đang chờ đợi câu trả lời từ cơ quan chức năng.

“

'Giấy phép chui' để hỗ trợ bay không giấy tờ

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, lãnh đạo Cảng hàng không quốc tế Nội Bài khẳng định: Hiện không có trường hợp nào ngoại lệ trong việc thiếu giấy tờ tùy thân khi lên máy bay. Theo quy định thì kể cả bản chụp hay photo (không công chứng) giấy tờ tùy thân cũng đều là không hợp lệ và bị từ chối lên máy bay.

Khi phóng viên cung cấp các "giấy thông hành" có con dấu mang tên hãng Bamboo Airways, có chữ kỹ người đại diện VietJet Air Nội Bài để hỗ trợ khách hàng không giấy tờ, vị này cho biết các giấy này không đúng quy định và không có giá trị thay thế các giấy tờ tuỳ thân khi lên máy bay.