Minh bạch việc sử dụng 2% quỹ công đoàn

Báo cáo tại phiên họp, ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho biết: Thực tiễn việc thực hiện hỗ trợ doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 vừa qua cho thấy cần phải xem xét, bổ sung vào Dự thảo luật nội dung quy định về miễn, giảm kinh phí công đoàn trong các trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh phải tạm dừng sản xuất, kinh doanh dẫn đến không có khả năng đóng kinh phí công đoàn.

Đáng chú ý, qua thảo luận, nhiều đại biểu cho rằng đối với quy định kinh phí công đoàn do cơ quan, tổ chức, DN đóng bằng 2% quỹ lương làm căn cứ đóng BHXH cho người lao động mặc dù Tổng Liên đoàn lao động không đề nghị sửa đổi nội dung này nhưng sửa đổi, bổ sung tại các điều khác lại có ảnh hưởng trực tiếp tới vấn đề này.

Đặc biệt, đây lại đang là vấn đề mà dư luận người sử dụng lao động hết sức quan tâm. Bởi đây là nguồn kinh phí giữ vai trò quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong việc bảo đảm để công đoàn Việt Nam thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của mình, chăm lo phúc lợi xã hội cho người lao động, đặc biệt là chăm lo, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.

Tuy nhiên có ý kiến đề nghị điều chỉnh mức thu nộp kinh phí công đoàn một cách phù hợp, vẫn bảo đảm điều kiện hoạt động cho tổ chức công đoàn nhưng không tạo gánh nặng cho DN, người lao động, có thể là quy định mức tối đa không quá 2% do quỹ công đoàn vừa qua còn kết dư khá cao.

Theo ông Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, đây là “linh hồn trong sửa đổi luật lần này”. 2% không phải là riêng đoàn viên công đoàn đóng mà kể cả người lao động làm việc trong DN. Bản thân DN không có tổ chức công đoàn cũng phải đóng 2%. Vấn đề quan trọng là tổng quỹ công đoàn đó được chi như thế nào và cần công khai minh bạch để người lao động và chủ sử dụng lao động biết việc sử dụng của 2% quỹ đó.

“Tôi tham gia trong DN, và DN đóng 2% cho công đoàn. Nhưng tôi đã ra khỏi tổ chức DN này thì tiền này để lại để chi cho người khác vào khi có tổ chức công đoàn thành lập thì rất là phi lý. Chúng ta phải tính hệ quả pháp lý chỗ này khi nguyên tắc 2% là ai đóng thì người đó hưởng lợi, nó giống như quỹ Bảo hiểm xã hội vậy”- ông Lợi nêu vấn đề và cho rằng hiện nay có rất nhiều ý kiến khi kiểm toán đã chỉ ra còn kết dư 29 nghìn tỷ đồng chưa chi. 29 nghìn tỷ đồng này tồn tại từ công đoàn cơ sở đến công đoàn huyện, công đoàn tỉnh, công đoàn ngành và Công đoàn Việt Nam cho nên đây là vấn đề quan trọng.

Bà Đỗ Thị Lan, Ủy viên thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội đề nghị, nếu đảm bảo được mức đóng kinh phí công đoàn như 2% như hiện nay phải có những giải pháp đổi mới hoạt động công đoàn. Thực hiện các chức năng, nhiệm vụ cụ thể để đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, xác định được sự cần thiết phải sử dụng nguồn kinh phí công đoàn 2%.

“Cần phải bổ sung nội dung mới, nhiệm vụ chi mới. Ví dụ có thể hỗ trợ cho DN khi họ gặp khó khăn để đảm bảo sản xuất kinh doanh. Hay như để đảm bảo việc làm cho người lao động thì có thể hỗ trợ từ nguồn này cho DN song phải quy định rõ điều kiện để có thể sử dụng nguồn kinh phí này”- bà Lan đề nghị.