Nước đập dâng Ngàn Trươi - Cẩm Trang đổi màu bất thường: Phải làm rõ nguyên nhân trong vòng 10 ngày

Các cơ quan chuyên môn lấy mẫu quan trắc.

Sáng 28/7, Đoàn công tác của Cục Quản lý xây dựng công trình (Bộ NNPTNT) do Cục trưởng Nguyễn Thanh Hải dẫn đầu đã đến thị sát tại hệ thống thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang. Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Sơn cùng đại diện các sở, ban, ngành liên quan cùng đi.

Ngàn Trươi - Cẩm Trang là dự án thủy lợi đa mục tiêu, lớn thứ 3 cả nước. Đây là công trình trọng điểm quốc gia. Nước tại đập dâng bắt nguồn từ 2 nguồn chính là từ hồ Ngàn Trươi của dự án Ngàn Trươi - Cẩm Trang và khe Trươi bắt nguồn từ xã Hương Điền (huyện Hương Khê), Sơn Thọ (huyện Hương Sơn) đổ vào hòa chung tại vị trí tổ dân số 1, thị trấn Vũ Quang. Nguồn nước này ngoài việc cung cấp nước tưới tiêu cho các huyện phía Bắc Hà Tĩnh (Đức Thọ, Can Lộc, thị xã Hồng Lĩnh, Nghi Xuân) còn cung cấp đầu vào nước sinh hoạt cho hơn 300 hộ dân thị trấn Vũ Quang.

Theo cơ quan chức năng, hiện tượng nước đập dâng chuyển màu đỏ đục bất thường bắt đầu từ ngày 13/5, sau khi có trận mưa lớn trên địa bàn huyện Vũ Quang. Ít ngày sau, tình trạng này đã thuyên giảm. Tuy nhiên, ngày 20/7, tình trạng nước chuyển màu đỏ đục, bốc mùi nồng nặc tại đập dâng Ngàn Trươi tiếp tục tái diễn.

Được biết, vào thời điểm nước chuyển màu bất thường (trung tuần tháng 5), Trung tâm Quan trắc Sở TNMT tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành lấy mẫu nước quan trắc tại 5 điểm là nguồn xả trực tiếp vào Đập dâng gồm: Tại vị trí tràn Đập dâng; Sông Ngàn Trươi; Cống xả hồ Ngàn Trươi và 2 điểm trên và dưới Nhà máy sản xuất gỗ của Công ty CP Gỗ MDF Thanh Thành Đạt (tại cụm Công nghiệp xã Sơn Thọ, huyện Vũ Quang).

Kết quả quan trắc cho thấy 2 mẫu nước tại vị trí tràn đập dâng và dưới Nhà máy gỗ MDF có thông số COD vượt ngưỡng cho phép 1,07 lần. Ngoài ra, 3 mẫu nước tại vị trí tràn đập dâng, trước nhà máy nước Vũ Quang và cống xả hồ Ngàn Trươi cũng đều có thông số amoni (NH4) và sắt vượt ngưỡng. Tuy nhiên, cơ quan chức năng Hà Tĩnh không tìm ra được thủ phạm khiến nước đập dâng chuyển màu bất thường.

Theo ông Phan Lãm Sơn- Phó Giám đốc Sở TNMT Hà Tĩnh, từ ngày 18/5 đến nay Sở đã lấy mẫu quan trắc nhiều lần. Kết quả cho thấy có một vài chỉ số vượt ngưỡng quy định nhưng cũng có khi không vượt. Tuy nhiên nhận diện chung, đập dâng có dấu hiệu vượt ngưỡng một số thông số, trong đó, đáng chú ý thông số sắt hơi cao. Đây cũng chính là nguyên nhân gây nên hiện tượng đỏ nước.

Trong chuyến thị sát lần này, lãnh đạo Cục Quản lý xây dựng công trình và tỉnh Hà Tĩnh đã thống nhất phương án lấy mẫu phân tích, đảm bảo trung thực, khách quan, khoa học, chính xác. Mẫu được lấy có sự giám sát, chia đều cho các bên liên quan (Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4, Công ty CP Gỗ MDF Thanh Thành Đạt, các sở ngành liên quan và chính quyền địa phương).

Cục trưởng Cục Quản lý xây dựng công trình Nguyễn Hải Thanh cũng đề nghị, trên cơ sở phân tích của các đơn vị tư vấn, tỉnh cần thành lập một đoàn công tác, đảm bảo đủ chức năng, năng lực, sớm đánh giá kết quả để làm rõ vấn đề giúp dư luận và người dân yên tâm.

Còn theo Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Lê Đình Sơn thì dứt khoát phải trả lời câu hỏi là hiện tượng này do tác nhân nào gây ra. “Phải công tâm, khách quan, trung thực, chính xác, khoa học, kịp thời trong việc xử lý vấn đề hệ trọng này”- ông Sơn nhấn mạnh và yêu cầu việc xác định nguyên nhân này phải làm trong vòng 10 ngày. Nếu thời điểm đó tỉnh không trả lời được sẽ mời chuyên gia, cơ quan chuyên môn cao hơn vào làm rõ.