Ngăn chặn gian lận xuất xứ hàng hóa

Ông Trần Mạnh Cường, Cục phó Cục Kiểm tra sau thông quan, Tổng cục Hải quan cho biết, thời gian qua, để lợi dụng ưu đãi thuế quan của Việt Nam được hưởng đối với các nước ký kết hiệp định thương mại, một số doanh nghiệp đã có hành vi gian lận xuất xứ Việt Nam để được hưởng ưu đãi đối với các hàng hóa xuất khẩu. Theo đó, trước đây, cơ quan Hải quan chủ yếu tập trung kiểm tra ngăn chặn gian lận xuất xứ đối với hàng hóa nhập khẩu trong thông quan cũng như sau thông quan. Tuy nhiên, từ giữa năm 2018 đến nay, do căng thẳng thương mại, Mỹ đang áp thuế cao lên nhiều dòng hàng có xuất xứ từ Trung Quốc. Cơ quan Hải quan đã tập trung nghiên cứu những phương thức, rủi ro về gian lận giả mạo xuất xứ, lấy xuất xứ của Việt Nam để xuất khẩu hàng hóa vào thị trường Mỹ, EU.

Cũng theo ông Trần Mạnh Cường, qua viêc thu thập, phân tích thông tin, Cục thấy nổi lên một số doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu vào thị trương Mỹ tăng đột biến. Thống kê sơ bộ cho thấy, có 19 nhóm mặt hàng có nguy cơ gian lận về xuất xứ. Cục đã lập danh sách các doanh nghiệp có rủi ro về gian lận, giả mạo xuất xứ trong phạm vi toàn quốc để tiến hành kiểm tra.

Bước đầu, Cục phát hiện một doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài từ Trung Quốc, thành lập năm 2018, thực hiện lắp ráp xe đạp, xe đạp điện xuất khẩu có hành vi nhập linh kiện xe đạp, xe đạp điện, xe lướt điện từ Trung Quốc về Việt Nam. Từ đó, lắp ráp đơn giản ở giai đoạn cuối cùng thành sản phẩm xe đạp, xe đạp điện, xe lướt điện thành sản phẩm hoàn chỉnh. Các linh kiện nhập khẩu về Việt Nam không trải qua bất kỳ công đoạn gia công sản xuất nào khác và xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ; lấy nguồn gốc xuất xứ Việt Nam để được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi. Đối chiếu các quy định, công ty không đủ tiêu chí để xác định là hàng hóa có xuất xứ Việt Nam. Công ty đã thừa nhận hành vi vi phạm.

Ngoài ra, trên cơ sở tổng hợp 19 nhóm mặt hàng có rủi ro cao, có kim ngạch tăng đột biến vào thị trường Mỹ và EU, Cục đã kiểm tra 9 doanh nghiệp; trong đó, phát hiện hành vi gian lận để hưởng xuất xứ Việt Nam đối với hàng hóa xuất khẩu đi Mỹ của 4 doanh nghiệp. Đối với các doanh nghiệp còn lại, Cục đang tiếp tục củng cố, làm rõ các dấu hiệu vi phạm...