Nguồn máu dự trữ đang cạn kiệt

Nhiều bệnh viện “cầu cứu”

Theo TS.BSCKII Phù Chí Dũng, Giám đốc BV Truyền máu Huyết học TP HCM, những tuần qua, số ca lây mắc Covid-19 gia tăng, gây ảnh hưởng lớn đến phong trào hiến máu tình nguyện trên toàn quốc, đặc biệt là tại TP HCM.

Từ ngày 9/7, TP HCM thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ, hầu hết hoạt động hiến máu bị hủy, bị ngưng tổ chức dẫn đến lượng máu dự trữ tại Ngân hàng máu đang giảm dần. Số lượng túi máu tiếp nhận chỉ đạt 30 - 50 túi/ngày, tức chỉ bằng 1/10 lượng máu TP HCM cần để cung cấp cho gần 150 bệnh viện trong TP, trong đó có các bệnh viện đang điều trị Covid-19.

Cách đây một tuần, bác sĩ Dũng đã cảnh báo: Kho dự trữ máu đang giảm dần, dự kiến trong 7 ngày tới sẽ chạm đến ngưỡng báo động dưới 3.000 túi máu. Bên cạnh đó, tình trạng thiếu máu cục bộ theo nhóm sẽ xảy ra nếu không kịp thời bổ sung lượng máu dự trữ trong vài ngày tới, đặc biệt là nhóm máu O.

Bác sĩ Dũng mong muốn các cấp lãnh đạo TP Thủ Đức và 22 quận, huyện quan tâm, duy trì lịch hiến máu tại địa phương với quy mô phù hợp, tổ chức hẹn người hiến máu chia theo nhiều khung giờ để vừa đảm bảo an toàn cho người hiến, vừa giúp người bệnh có đủ máu cho cấp cứu và điều trị.

Tương tự, BV Chợ Rẫy (TP HCM) cũng đứng trước nguy cơ thiếu nguồn máu điều trị. Trong tháng 7, hai lần liên tiếp Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy (BV Chợ Rẫy) phát đi lời kêu gọi hiến máu. Bà con đến hiến máu được giữ xe miễn phí, làm xét nghiệm nhanh Covid-19 miễn phí trước khi vào tham gia hiến máu.

Đến ngày 28/7, Trung tâm chỉ còn 1.700 đơn vị máu. Nếu không được bổ sung, lượng máu này chỉ cung cấp được chưa đầy một tuần. Theo TS.BS Lê Hoàng Oanh, Giám đốc Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy, công tác tiếp nhận máu và tiểu cầu từ nguồn hiến tình nguyện của BV Chợ Rẫy cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Có ngày, lượng tiểu cầu dự trữ tại BV Chợ Rẫy chỉ còn vỏn vẹn 13 đơn vị.

Bên cạnh đó, số lượng máu dự trữ tại trung tâm cũng chỉ còn 2.198 đơn vị, trong khi lượng máu sử dụng trong cấp cứu và điều trị cho các bệnh nhân tại BV Chợ Rẫy ở thời điểm hiện tại trung bình 200-300 đơn vị/ngày.

Mỗi ngày, tại đây chỉ tiếp nhận được khoảng từ 15-17 người đến hiến máu, việc đảm bảo nguồn máu để cấp cứu và điều trị cho các bệnh nhân, trong đó có cả bệnh nhân Covid-19 cần phải truyền máu, trở thành thách thức lớn đối với Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp như hiện nay.

Ở một số địa phương, tình trạng khan hiếm nguồn máu điều trị cũng diễn ra. Khoa Huyết học truyền máu BV Đà Nẵng cũng đã phát đi thông tin khẩn kêu gọi hiến máu tình nguyện. Nguồn máu dự trữ đang ở mức “báo động” do hoạt động hiến máu bị hạn chế giữa làn sóng Covid-19 lần thứ tư.

Đại diện BV Đà Nẵng cho biết những ngày qua, do phải điều phối chung lượng máu cấp cứu và điều trị chia sẻ các cơ sở y tế toàn thành phố nên nguồn máu dự trữ tại BV Đà Nẵng thiếu hụt trầm trọng, trong khi đó BV Đà Nẵng vẫn tiếp nhận chữa trị bệnh nhân nặng của các tỉnh khác.

Cần cộng đồng chia sẻ

Để chi viện cho kho máu của BV Chợ Rẫy, rạng sáng 30/7, 1.000 đơn vị khối hồng cầu đã kịp thời được chuyển qua đường hàng không từ Hà Nội tới TP HCM.

TS Bạch Quốc Khánh, Viện trưởng Viện Huyết học-truyền máu trung ương cho biết, dù lượng máu dự trữ tại Viện Huyết học -Truyền máu Trung ương cũng đang rất hạn chế nhưng ngay sau trao đổi ngắn với Giám đốc Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy và PGS.TS Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Trưởng Bộ phận thường trực đặc biệt hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19 tại TP HCM, Viện đã ngay lập tức lên kế hoạch, phương án để vận chuyển 1.000 đơn vị máu tới BV Chợ Rẫy.

“Cần phải làm gì đó khi chúng ta vẫn có thể tiếp nhận máu, vẫn phối hợp được để góp sức cùng miền Nam kiên cường chống dịch. Nếu không giúp đỡ thì chỉ trong vài ngày nữa, không còn đơn vị máu nào để phục vụ nhu cầu điều trị, đặc biệt cho bệnh nhân Covid-19 nặng”-TS Bạch Quốc Khánh cho biết.

Chính vì vậy, sự chung tay của cả cộng đồng sẽ góp phần tăng nguồn cung máu điều trị, kịp thời giúp các bệnh nhân cần máu. Theo quan sát, những ngày này, số lượng người đến Viện Huyết học -Truyền máu Trung ương tại TP Hà Nội tham gia hiến máu đã giảm đi một nửa. Hầu hết những tình nguyện viên này đều đến hiến máu do nhận được lời mời của Viện hoặc nắm được thông tin về tình hình khan hiếm máu qua truyền thông.

Một trong những nguyên nhân khiến lượng người hiến máu giảm cũng là do tâm lý lo ngại, e dè về dịch bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, tất cả các cơ sở tiếp nhận máu đều thực hiện nghiêm việc quy định phòng chống dịch với tinh thần xuyên suốt “hiến máu an toàn - đừng ngại Covid”.

ThS.BS Vũ Quang Hưng, Phó Trưởng khoa Tiếp nhận máu và các thành phần máu (Viện Huyết học -truyền máu Trung ương) cho biết: Viện đã bố trí việc mời gọi người hiến máu đến theo các khung giờ khác nhau và tổ chức điểm hiến máu an toàn.

“Ngay từ cổng vào, chúng tôi có đội ngũ nhân viên y tế và tình nguyện viên để hướng dẫn người hiến máu đến và phân luồng và thực hiện khai báo y tế ngay từ đầu. Còn ở phía trong điểm này chúng tôi tổ chức giãn cách đảm bảo an toàn nhất cho người hiến máu và cũng thực hiện các biện pháp 5K để đảm bảo mỗi người hiến máu an toàn đến đây thì cũng sẽ an toàn sau khi hiến máu”, bác sĩ Hưng nói.

Được biết, hiện các điểm hiến máu cố định tại TP Hà Nội vẫn hoạt động bình thường và mở cửa cả Chủ nhật để hỗ trợ tối đa cho người tham gia hiến máu. Mỗi người dân đủ điều kiện sức khỏe hãy cùng chung tay tham gia phòng chống dịch và góp sức chống thiếu máu bằng cách tham gia hiến máu, hiến tiểu cầu trong lúc cấp thiết này.

Còn tại TP HCM, TS.BS Lê Hoàng Oanh cho biết: “Khi tiếp nhận đăng ký hiến máu nhân đạo của người dân, chúng tôi sẽ nhắn thông tin vào số điện thoại cá nhân của người đăng ký về địa điểm, thời gian tiếp nhận máu. Tin nhắn từ đơn vị tiếp nhận máu sẽ là cơ sở để người đi hiến máu tình nguyện trình bày với các chốt kiểm soát dịch để được xem xét. Sau hiến máu, mọi người đều được cấp giấy xác nhận hiến máu tình nguyện, đây cũng là cơ sở chứng minh việc ra đường của họ là cần thiết”.