Nguy cơ Omicron lan rộng ra cộng đồng

Không thể coi là biến thể nhẹ

Ngày 6/1, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đã đưa ra cảnh báo: Sẽ là sai lầm nếu xem Omicron là biến thể nhẹ khi trên thực tế biến thể này đang làm gia tăng số ca nhập viện, tử vong trên toàn cầu, đe dọa đến hệ thống y tế trên toàn thế giới.

Người đứng đầu WHO nêu rõ: “Omicron dường như ít nghiêm trọng hơn so với Delta, đặc biệt ở những người đã được tiêm chủng, nhưng điều đó không có nghĩa biến thể này nên được phân loại là nhẹ”. Biến thể Omicron gây Covid-19 đang gieo rắc cái chết trên khắp toàn cầu và vì thế không nên được xem là biến thể “nhẹ”.

Ông nhấn mạnh đến con số kỷ lục người nhiễm biến thể này cũng như việc Omicron trở thành biến thể lây nhiễm chủ đạo tại nhiều nước, thay thế biến thể Delta. Đồng thời cho rằng diễn biến này đồng nghĩa với việc các bệnh viện sẽ phải tiếp nhận thêm nhiều bệnh nhân Covid-19. Ông Tedros ví sự lây lan của biến thể Omicron như “sóng thần” vừa nhanh và mạnh, có thể “nhấn chìm” hệ thống y tế trên thế giới.

Theo báo cáo mới nhất của WHO, trong tuần qua số ca mắc mới trên toàn cầu đã tăng 71% so với tuần trước đó và đây là mức tăng kỷ lục. Tuy nhiên, ông Tedros khẳng định đây chưa phải con số thực tế do còn nhiều xét nghiệm tồn đọng sau dịp lễ Giáng sinh và năm mới, hay các xét nghiệm dương tính không được thống kê và những trường hợp bị bỏ sót do hệ thống giám sát quá tải.

Ông Tedros cũng kêu gọi thế giới chia sẻ vaccine công bằng hơn trong năm 2022 để chấm dứt “cái chết và sự hủy diệt” do Covid-19.

Người đứng đầu WHO từng đặt mục tiêu từng quốc gia có 10% dân số được tiêm chủng vào cuối tháng 9/2021 và 40% vào cuối tháng 12. Tuy nhiên, 92 trong số 194 quốc gia thành viên WHO đã bỏ lỡ mục tiêu, thậm chí 36 quốc gia trong số đó không đạt mục tiêu 10% đầu tiên với lý do phần lớn là không thể tiếp cận vaccine.

Ông mong muốn 70% dân số ở mọi quốc gia được tiêm chủng vào giữa năm nay, song với tốc độ triển khai hiện nay, 109 quốc gia sẽ không đạt mục tiêu. Ông khẳng định sự bất bình đẳng vaccine là yếu tố khiến nhiều người tử vong và làm suy yếu khả năng phục hồi kinh tế toàn cầu và cho rằng thế giới không nên để đại dịch kéo dài qua năm sau. Nếu không đảm bảo phân phối vaccine công bằng, tình hình dịch bệnh đến cuối năm 2022 sẽ không thay đổi và đó thực sự sẽ là bi kịch lớn.

Trong khi đó, Trưởng nhóm kỹ thuật Covid-19 của WHO, bà Maria Van Kerkhove cho rằng “rất khó xảy ra” khả năng Omicron là biến thể sau cùng đáng lo ngại trước khi đại dịch kết thúc. Bà kêu gọi mọi người tăng cường các biện pháp bảo vệ bản thân.

Đã lây lan 124 quốc gia và vùng lãnh thổ

Trong công điện gửi các địa phương ngày 5/1, Bộ Y tế cho biết đại dịch Covid-19 trên thế giới vẫn tiếp tục diễn biến khó lường trước biến chủng mới Omiron. Tại Việt Nam, số ca nhiễm biến chủng mới Omiron tăng từng ngày, các ca nhiễm Omicron ở Việt Nam phần lớn không có triệu chứng, chưa nhiều dữ liệu để đánh giá song có thể ít gây tổn thương phổi.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, trong thời gian tới, nguy cơ tiếp tục ghi nhận trường hợp mắc biến chủng Omicron từ người nhập cảnh và lây lan ra cộng đồng là rất lớn. Chưa thể kiểm soát được dịch Covid-19 hoàn toàn trong năm 2022, có thể xuất hiện các biến chủng mới nguy hiểm hơn. Số ca nhiễm có thể tăng nhanh, ngay cả khi đã tiêm vaccine, bởi mỗi ngày vẫn có hơn 200 người tử vong do dịch bệnh.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy Omicron có thể ít gây chuyển nặng hơn so với Delta, nhưng nếu lây lan diện rộng ở Việt Nam, số ca nhiễm tăng nhanh, sẽ dẫn đến quá tải hệ thống y tế, khiến số ca tử vong tiếp tục tăng lên.

Vì vậy, Bộ Y tế đề nghị các địa phương chủ động xây dựng kịch bản, phương án để sẵn sàng đáp ứng với tình huống dịch Covid-19 trên địa bàn. Nâng cao năng lực hệ thống y tế, nhất là y tế cơ sở, bảo đảm thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế theo phương châm “4 tại chỗ”, chuẩn bị nhân lực y tế...

Trong một diễn biến khác, ngày 6/1, liên quan việc cấp phép cho doanh nghiệp trong nước sản xuất thuốc Molnupiravir điều trị Covid-19, Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc, nguyên liệu làm thuốc của Bộ Y tế (Hội đồng) vừa có phiên họp xem xét hồ sơ đề nghị cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc chứa hoạt chất Molnupiravir của các cơ sở sản xuất trong nước.

Tại phiên họp, Hội đồng đã xem xét một cách kỹ lưỡng, thận trọng các ý kiến thẩm định của các tiểu ban chuyên môn, các chuyên gia đầu ngành về tiêu chuẩn chất lượng, bào chế, dược lý lâm sàng. Qua đó, Hội đồng thống nhất đề xuất Bộ Y tế cấp đăng ký lưu hành có điều kiện cho 3 thuốc chứa hoạt chất Molnupiravir có chỉ định điều trị Covid-19.