Nóng bỏng buôn lậu vùng biên

Gian nan cuộc chiến chống buôn lậu vùng biên Lạng Sơn.

Tập kết và vận chuyển hàng lậu

Tại Lạng Sơn, tình trạng buôn lậu hàng hóa diễn ra tràn lan ở các khu vực trải rộng dọc tuyến biên giới. Trong đó, khu vực từ thị trấn Đồng Đăng lên đến cửa khẩu Tân Thanh diễn ra sôi động nhất.

Do có vị trí tiếp giáp với các “tổng kho” hàng lậu là Lũng Nghịu, Lũng Vài (Quảng Tây, Trung Quốc) nên từ lâu khu vực từ thị trấn Đồng Đăng (huyện Cao Lộc) lên đến xã Tân Mỹ (huyện Văn Lãng) trở thành một “chảo lửa” buôn lậu. Theo quan sát, cứ chiều tối hàng ngày, lại có đoàn người xếp hàng dài lầm lũi cõng những khối hàng lậu to kềnh leo dọc các đường mòn trên núi từ phía Lũng Vài vượt biên sang nước ta. Sau đó, hàng lậu được tập kết tại dãy nhà kho dọc tuyến giao thông chính của thị trấn Đồng Đăng lên khu vực xã Tân Mỹ.

Khu vực này, hàng trăm nhà dân san sát, đó cũng là các kho tập kết hàng để giới buôn lậu chuẩn bị đưa lên xe máy hoặc ô tô vận chuyển về tuyến sau. Tại các kho hàng này luôn khóa cửa kín mít, chỉ khi xe máy vận chuyển hàng lậu đi mới mở cửa, sau đó lập tức đóng lại.

Tiếp tục đi dọc tuyến đường thị trấn Đồng Đăng lúc đêm tối, chúng tôi quan sát thấy dòng người nườm nượp vận chuyển hàng trên các đường mòn. Dọc tuyến đường Đồng Đăng, chỉ trong ít phút, đã có đến hàng trăm xe ô tô, xe máy chở hàng lậu cao ngất lao vun vút trên đường hướng về bến xe Đồng Đăng và ga Đồng Đăng. Ngoài ra, sau khi chuyển hàng từ các kho ở biên giới, giới buôn lậu chuyển hàng về các kho rải rác khắp thị trấn Đồng Đăng.

Tại khu vực biên giới xung quanh cửa khẩu Tân Thanh cũng sôi động không kém. Hai bên cánh gà cửa khẩu và dọc sườn núi, các cửu vạn cũng hối hả vận chuyển hàng lậu xuống núi. Khi đến địa điểm tập kết ở sườn, từ các đường mòn, xe chở hàng lậu ào ào ra đường chính hướng về thành phố Lạng Sơn.

Theo quy luật, hàng ngày trong khoảng thời gian từ 4 giờ chiều đến đêm khuya, các xe Su cóc, xe máy vận chuyển hàng lậu “ào ào” công khai trên đường giao thông chính từ biên giới đi sâu vào nội địa. Nhưng lạ thay, không thấy bất cứ lực lượng chức năng nào kiểm soát và truy cản.

Tại khu vực biên giới dọc cửa khẩu Chi Ma (huyện Lộc Bình) lại nổi lên chuyện buôn lậu gia cầm. Trong danh sách những vụ buôn lậu tại cửa khẩu Chi Ma từ đầu năm đến nay, chúng tôi nhận thấy có đến hàng trăm vụ là gia cầm nhập lậu với số lượng rất lớn. Cũng như các khu vực khác, cứ đến chiều tối, hoạt động buôn lậu gia cầm tại đây lại diễn ra sôi động trước sự bất lực của lực lượng chức năng.

Chưa có hồi kết

Theo thống kê của ngành chức năng tỉnh Lạng Sơn, tính đến hết quý III năm 2015, các lực lượng chức năng tỉnh Lạng Sơn đã kiểm tra, xử lý 2.098 vụ buôn lậu gian lận thương mại. Trong tổng số 2.098 vụ buôn lậu và gian lận thương mại bị xử lý, số vi phạm hàng hóa nhập lậu, hàng cấm là 1.663 vụ, gian lận thương mại 889 vụ, hàng giả 83 vụ.

Tuy nhiên, thực tế, chúng tôi nhận thấy, với lượng hàng hóa nhập lậu qua biên giới rầm rộ như hiện nay, số lượng hàng lậu mà lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý được chỉ rất nhỏ so với thực tế.

Trao đổi với phóng viên, ông Tôn Văn Hà- Phó trưởng phòng Phòng chống buôn lậu và xử lý vi phạm, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn thừa nhận từ đầu năm đến nay, tình hình buôn lậu và gian lận thương mại có diễn biễn phức tạp. Thủ đoạn buôn lậu ngày càng tinh vi, manh động, thiên biến vạn hóa. Các đối tượng buôn lậu thường tập kết hàng hóa ở sát biên giới. Lợi dụng đêm khuya, thời gian giao ca của các lực lượng chức năng để vận chuyển hàng lậu qua các lối mòn, qua cánh gà các cửa khẩu như Cốc Nam, Tân Thanh, Chi Ma… sau đó vận chuyển vào các kho hàng ở vùng biên. Sau đó, hàng lậu sẽ được hợp thức hóa đơn giá trị gia tăng trong quá trình lưu thông để vận chuyển sâu trong nội địa tiêu thụ. Các chủ hàng không trực tiếp có mặt ở hiện trường mà thuê cư dân biên giới vận chuyển hàng lậu qua biên giới. Các chủ hàng lậu thường gắn trách nhiệm với người vận chuyển thuê, nếu người vận chuyển làm mất hàng thì phải đền bù nên họ thường xuyên chống đối lại lực lượng chức năng khi bị bắt giữ.

Riêng các nhà dân kiêm là kho hàng lậu ở dọc tuyến đường từ Cửa khẩu Cốc Nam lên xã Tân Mỹ, ông Hà xác nhận, đó là khu vực rất nhức nhối. Nhưng tất cả các dãy ấy đều thông nhau nên khi lực lượng chức năng ập vào kiểm tra thì các đối tượng di chuyển ngay hàng lậu đi nơi khác và không thể một lúc khám tất cả hàng trăm căn nhà được. Ông Hà nhận định, cuộc chiến chống buôn lậu ở đây rất cam go phức tạp, lực lượng chức năng bịt chỗ này thì lại “bung” ra chỗ khác.

Theo lãnh đạo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn, 11 tháng đầu năm 2015, Chi cục Quản lý thị trường đã kiểm tra 4.645 vụ trong đó số vụ vi phạm là 2.113 vụ với số tiền phạt 9,6 tỷ đồng, trị giá hàng hóa tịch thu 15,2 tỷ đồng. Lãnh đạo Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Lạng Sơn nhận định, từ giờ đến Tết Nguyên đán, việc buôn bán và vận chuyển hàng hóa nhập lậu luôn diễn biến phức tạp.

Nguyên nhân là một bộ phận dân cư ở khu vực biên giới, vùng sâu, vùng xa thiếu việc làm có nhu cầu tăng thu nhập nên thường bị các đối tượng buôn lậu lôi kéo để mang vác hàng hóa nhập lậu. Bên cạnh đó, tâm lý ham hàng rẻ tiền của người tiêu dùng đã vô tình tiếp tay cho hàng giả, hàng nhập lậu…

Liên quan đến vấn đề ngăn chặn vận chuyển hàng lậu, ông Lương Văn Trường- Đội trưởng Đội chống buôn lậu, Phòng cảnh sát kinh tế, Công an tỉnh Lạng Sơn cho biết, đối với hàng lậu vận chuyển bằng xe máy, Đội chống buôn lậu đã bắt rất nhiều, tuần nào cũng bắt 2 đến 3 vụ nhưng nhiều khi bắt, chủ hàng bỏ chạy nên chỉ thu được hàng vô chủ. Đội đã làm việc với Công an huyện, làm việc với tổ dân phố nơi có các kho hàng lậu. Chính quyền địa phương gọi các chủ nhà lên cam kết nhưng sau một thời gian lại tái diễn. Quân số của Đội mỏng nên không phải lúc nào đội cũng ra đường chặn được.

Theo người dân địa phương, ở vùng biên giới Lạng Sơn, thế lực thực sự để thao túng việc buôn lậu trên địa bàn là bảo kê. Những tay bảo kê có mối quan hệ rộng và móc nối được với lực lượng chức năng để bao “biên” và bao đường, mở cửa cho hàng lậu tuồn vào nội địa.

Tình trạng buôn lậu ở Lạng Sơn diễn ra nóng bỏng rất nhiều năm qua và trở thành chuyện “biết rồi, khổ lắm, nói mãi”, nhất là thời điểm cuối năm. Với những cái “khó” mà ngành chức năng ở Lạng Sơn lý giải, thì cuộc chiến chống buôn lậu tại địa phương này không biết bao giờ mới có hồi kết.