Xét xử phúc thẩm đại án tham nhũng tại Vinashinlines: Hai bị cáo đầu vụ vẫn bị đề nghị y án tử hình

Các bị cáo tại phiên tòa.

Bị HĐXX cấp sơ thẩm xác định là đầu vụ và tuyên với mức án cao nhất là tử hình, nguyên TGĐ Vinashinlines Trần Văn Liêm cho rằng như vậy là quá nặng và xin cấp phúc thẩm xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Nguyên TGĐ Vinashinlines xin giảm án

Theo bản án sơ thẩm, trong thời gian từ 2006-2008, với tư cách TGĐ Vinashinlines, Trần Văn Liêm cùng các đồng phạm đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao thỏa thuận với công ty bán tàu, công ty thuê tàu để lấy tiền hoa hồng trong hợp đồng mua bán 3 tàu, hợp đồng cho thuê 9 tàu của Vinashinlines, để tiền ngoài sổ sách kế toán của Vinashinlines với mục đích chiếm đoạt.

Theo cáo buộc của các cơ quan tố tụng, Trần Văn Liêm đã nhận từ Giang Kim Đạt 150.000 USD tiền hoa hồng trong hợp đồng mua 3 tàu, mua ô tô Mercedes, căn hộ ở TP.HCM và mảnh đất ở Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa).

Căn cứ tài liệu mà CQĐT thu thập được, cùng với lời khai của các bị cáo cũng như những người có quyền và nghĩa vụ liên quan, Tòa cấp sơ thẩm xác định nguyên TGĐ Vinashinlines đã chỉ đạo cho thuộc cấp là Giang Kim Đạt và Trần Văn Khương thỏa thuận với đối tác để nhận tiền chênh lệch, tiền hoa hồng, để ngoài sổ sách kế toán chia nhau chiếm hưởng bất chính. Theo đó, các bị cáo đã chiếm đoạt 16 triệu USD (tương đương với 260 tỷ đồng), trong đó Trần Văn Liêm hưởng lợi 3,1 tỷ đồng.

Tại phiên xét xử phúc thẩm, cựu TGĐ Vinashinlines thừa nhận đã 3 lần nhận 150.000 USD từ Giang Kim Đạt, vì cho rằng đó là “quà người ta cho công ty, do Đạt xin được cho anh em trong công ty”.

Trần Văn Liêm cũng thừa nhận sai lầm khi sử dụng số tiền này, không đưa vào sổ sách kế toán. Bị cáo đã chuyển thẳng cho Kế toán trưởng Trần Văn Khương 110.000 USD, còn lại 40.000 USD, bị cáo để lại chi tiêu cá nhân. Bị cáo cũng cho rằng mình không nắm rõ về thủ tục kế toán tài chính nên có hỏi Khương nhưng bị cáo này nói tiền không liên quan đến hợp đồng thì có thể chi được. Theo đó, cựu TGĐ Vinashinlines nhận trách nhiệm chi sai, nhưng chỉ là trách nhiệm liên đới chứ không phải là chủ mưu.

“Bị cáo có tội, đó là trách nhiệm của một người làm công tác quản lý khi để xảy ra sai phạm đặc biệt nghiêm trọng. Song, bị cáo không đóng vai trò chính trong vụ án như trước đó tòa án cấp sơ thẩm xác định. Bị cáo xin xem xét lại vì mức án tử hình mà Tòa án sơ thẩm quy kết là quá nặng đối với bị cáo...”- cựu TGĐ Vinashinlines đề nghị với HĐXX.

VKS đề nghị bác kháng cáo

Cũng trong phiên xử phúc thẩm Giang Kim Đạt và đồng phạm sáng 18-8, đại diện cơ quan công tố đưa ra quan điểm: Tổng số tiền mà các bị cáo chiếm đoạt khoảng 260 tỷ đồng là số tiền lớn nên hành vi đó là đặc biệt nghiêm trọng.Tại phiên tòa phúc thẩm, mặc dù các bị cáo phản cung, nhưng căn cứ vào hồ sơ, tài liệu có cơ sở xác định, trong mua và khai thác thuê tàu, bị cáo Liêm đã chỉ đạo Giang Kim Đạt thỏa thuận với đối tác để được hưởng hoa hồng, rút tiền chênh lệch đút túi riêng. Bị cáo Khương nhận tiền nhưng để ngoài sổ sách kế toán. Tổng tiền các bị cáo chiếm đoạt là gần 16 triệu USD. Trong đó riêng bị cáo Đạt chiếm hưởng 255 tỷ đồng. Để che giấu số tiền bất hợp pháp, Đạt nhờ bị cáo Giang Văn Hiển rửa tiền bằng các giao dịch bất động sản.

Đại diện cơ quan công tố tiếp tục nêu quan điểm: Bị cáo Liêm ban đầu kháng cáo kêu oan, sau thay đổi kháng cáo, nhưng không nhận mình giữ vai trò chính, không chỉ đạo Đạt phạm tội. Tuy nhiên, bị cáo Liêm là TGĐ phải chịu trách nhiệm pháp lý với Vinashinlines, đồng thời lời khai của Đạt tại CQĐT (có những bản cung có chứng kiến của luật sư) thể hiện việc Trần Văn Liêm có chỉ đạo bị cáo Đạt. Bản thân bị cáo Liêm cũng đã nhận 150.000 USD từ Giang Kim Đạt. Như vậy là ý thức chủ quan trong việc chỉ đạo cấp dưới chiếm đoạt tiền là có, do vậy bản án sơ thẩm xác định tội danh của bị cáo này là có căn cứ.

Cũng theo quan điểm của vị đại diện VKS, mặc dù Giang Kim Đạt luôn mồm kêu oan, nhưng căn cứ lời khai và chứng cứ thu thập được, có căn cứ xác định bị cáo này chiếm hưởng tiền hoa hồng từ việc mua và cho thuê tàu, gửi tiền vào tài khoản của bố đẻ hơn 15 triệu USD. Theo đó, việc Tòa án cấp sơ thẩm tuyên án tử hình đối với bị cáo Đạt là đúng người, đúng tội, không oan, sai. Còn về bị cáo Khương, cơ quan công tố cũng khẳng định có cơ sở xác định số tiền bị cáo Liêm đưa cho Trần Văn Khương là 110.000 USD. Bị cáo Khương khai chi số tiền trên cho anh em, nhưng không có chứng từ để chứng minh, nên đủ cơ sở khẳng định nguyên Kế toán trưởng Vinashinlines phải chịu trách nhiệm về số tiền này.

Cơ quan công tố lập luận, là kế toán trưởng, Trần Văn Khương biết tiền đó là tiền chênh lệch giá, nhưng đã không kiểm tra, giám sát, lại đồng ý với Trần Văn Liêm để ngoài sổ sách. Do vậy, Khương đồng phạm với Trần Văn Liêm và Giang Kim Đạt tội tham ô, chiếm hưởng số tiền 110.000 USD.

Đối với bị cáo Hiển, căn cứ lời khai trước đây của Giang Kim Đạt, và bản thân bị cáo, xác định bị cáo này được con trai nhờ nhận tiền. Bị cáo Hiển đã 92 lần nhận tiền từ công ty nước ngoài chuyển tiền vào tài khoản, số tiền hơn 15 triệu USD, tương đương hơn 260 tỷ đồng. Khi có tiền trong tài khoản, Giang Văn Hiển rút một phần đưa cho Đạt, còn lại mua bất động sản, mua đi bán lại 12 xe ô tô.

“Bị cáo Hiển biết rõ tiền bất hợp pháp nhưng vẫn giúp con, dùng tiền mua nhiều bất động sản và ô tô, có căn cứ xác định bị cáo phạm tội rửa tiền như bản án sơ thẩm đã kết luận...”- đại diện cơ quan công tố nhận định.

Bởi các lẽ ở trên, đại diện Viện KSND Cấp cao giữ quyền công tố tại Tòa đề nghị HĐXX bác toàn bộ kháng cáo của các bị cáo về phần tội danh và hình phạt, bác kháng cáo của những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan về tịch thu tài sản. Cơ quan công tố chỉ đề nghị sửa một phần bản án về phần dân sự là chuyển quyền tiếp nhận số tiền các bị cáo đã chiếm đoạt sau khi thu hồi về cho Vinashinlines.