Phóng túng Bohemia

1. Người ta nói rằng, những ai không coi sáng tạo nghệ thuật của mình là kế sinh nhai, thì người đó “đang đi trên con đường nhỏ mang tên Bohemia”.

Sở dĩ nói như vậy bởi phong cách Bohemia bắt nguồn từ lối sống của những người du mục, ưa tự do thoải mái mà không tính đếm, lo toan nhiều về cuộc sống. “Họ là những người có tâm hồn không vướng bận. Mọi thứ đối với họ đều không quan trọng, miễn là tự mình thấy thoải mái. Và thực tế cho thấy, trong bất cứ hoàn cảnh nào thì cộng đồng Bohemia cũng đều vui vẻ”- Henry Murger (1822-1861), nhà thơ và tiểu thuyết gia người Pháp, là tác giả nghiên cứu về nhiều cuộc sống khác nhau của tầng lớp nghèo ở Paris, trong đó có nhóm người Bohemia nhận xét.

Người Bohemia nổi bật với lối sống tự do, tự tại trong một hoàn cảnh thiếu thốn về vật chất. Họ luôn hài hòa với thiên nhiên, không màng tiền bạc và rất yêu nghệ thuật.

Vòng tay.

Cách sống của người Bohemia khơi nguồn cho rất nhiều cảm hứng âm nhạc, văn chương và hội họa, luôn được coi là mang tính tiên phong. Lịch sử ghi nhận Bohemia là một vùng đất nằm ở trung tâm châu Âu. Tên gọi “Bohemian - người Bohemia” có từ đầu thế kỷ 19, để chỉ những nghệ sĩ, nhà văn, nhà báo, nhạc sĩ và diễn viên vô danh có cách sống không theo thói thường. Từ vùng đất ấy, những người có lối sống khác lạ tỏa đi khắp nơi, tới tất cả các quốc gia châu Âu. Cuộc sống nay đây mai đó của họ gặp nhiều khó khăn, gian nan nhưng không vì thế mà họ “đánh mất mình” hòa tan vào lối sống của cộng đồng cư dân nơi họ đến.
Chính lối sống ấy, phong cách ăn mặc rất độc đáo ấy đã cuốn hút không ít nghệ sĩ và giới trẻ, khiến cho cụm từ Bohemia không gói gọn trong cộng đồng Bohemia gốc mà đã là một khái niệm về một phong cách sống.

Tới nay ranh giới sắc tộc của Bohemia chỉ là khái niệm tinh thần trong thế giới hiện đại, chứ không phải để chỉ một tộc người. Điều đó cho thấy sự cuốn hút và lan tỏa của phong cách này mạnh mẽ thế nào.

Phong cách Bohemian.

2. Cũng chính từ lối sống, cách ăn mặc phóng túng mà Bohemia đã gợi nguồn cảm hứng vô tận cho thời trang vài trăm năm qua. Tới nay, dù các trung tâm thời trang lớn như Paris, New York, Milan... liên tục tung ra những mẫu mốt hiện đại thì bao giờ cũng có một phần dành cho thời trang Bohemia. “Dù chỉ là một phần rất nhỏ đi chăng nữa thì bao giờ thời trang Bohemia cũng nổi trội, nó không lẫn với bất cứ phong cách nào và luôn đạt tới giá trị thẩm mỹ cao”- Adrian Milatinode, một nhà phê bình thời trang nổi tiếng nhận xét, tuy rằng cô không phải là một fan hâm mộ phong cách này.

Theo Adrian, “sự hấp dẫn tuyệt đối” của thời trang Bohemia chính là ở tính chất phóng túng, không câu nệ các công thức truyền thống, bỏ qua những gì gọi là quy chuẩn. Cùng đó, nó phối hợp hết sức ăn ý giữa trang phục với các phụ kiện (vòng tay, vòng chân, vòng cổ, khuyên tai, khăn, giày dép...)- đó là sự phối hợp một cách tự thân, không cầu kỳ và cũng không cố ý.

Từ đó, từ thời trang, phong cách Bohemia đã trở thành “văn hóa Bohemia”. Có nghĩa là nó đã đạt tới giá trị đỉnh cao một cách hoàn toàn tự nhiên mà không hề phải dụng công hay cố ý. Cho dù người Bohemia vốn là dân du mục nay đây mai đó, nhưng những ngôi nhà bạt tạm bợ của họ cũng đã trở thành nguồn cảm hứng cho các kiến trúc sư thời hiện đại. Ở châu Âu, nhất là Nam Âu, phong cách kiến trúc lấy cảm hứng “lều bạt Bohemia” được đón nhận. Không chỉ là những chi tiết cơ bản bên ngoài, mà nội thất bên trong cũng đậm dấu ấn Bohemia. Đó là cách ngăn phòng, trang trí trên tường, bàn ăn, khu bếp, phòng ngủ... Ngay cả thảm trải sàn, gối ngủ cũng được thiết kế theo một phong cách nhất quán.

Vẻ đẹp hoang dã.

Trước kia, những người ăn diện theo lối Bohemia bị coi là những người có lối sống buông thả. Những người luôn tuân thủ trật tự xã hội, chỉn chu trong lối nghĩ, lối sống lên án gay gắt phong cách Bohemia. Họ coi đó là những kẻ “dị giáo”. Nhiều bậc cha mẹ cấm con cái ăn mặc theo cách đó. Tuy nhiên, sự chuyển động nhẹ nhàng, thướt tha của những bộ trang phục mềm mại và nữ tính cùng những âm thanh của các lớp phụ kiện khi di chuyển đã tạo ra sự cuốn hút không cưỡng nổi. Và rồi, dần dần ngay cả những người khó tính nhất cũng không còn phê phán phong cách Bohemia nữa, tuy rằng không đề cao.

Tuy nhiên, theo giới nghiên cứu thời trang thì “một Bohemian đích thực” không phải là những cô nàng treo tất cả trang sức hay chồng lớp các loại trang phục màu sắc lòe loẹt lên người; mà phải đạt đến sự tối giản và hoà hợp. Làm sao để nó toát lên được khát vọng tự do, phóng túng, vẻ ngoài cầu kỳ vẫn thể hiện được bản chất “phớt đời” miễn là tinh thần của chính mình thấy được sự thoải mái.

Trang điểm đôi tai.

Khi đã chinh phục xong châu Âu, phong cách Bohemia lan sang châu Mỹ, châu Phi và cuối cùng cũng đã đặt chân tới châu Á- nơi được coi là phong kiến nhất, rất cẩn trọng trong cách ăn mặc khi mà trang phục bên ngoài được cho là thể hiện đạo đức con người. Điều đáng nói là chỉ trong vòng hơn 30 năm trở lại đây, phong cách Bohemia đã làm sốt giới trẻ châu Á. Nhất là với người Nhật, các nhà thiết kế đã nhanh chóng nhận ra bản chất quyến rũ của thời trang Bohemia, để rồi từ đó tìm ra con đường riêng cho mình. Thanh niên các thành phố lớn của Nhật Bản ngày nay rất thích mặc trang phục thoải mái, đeo nhiều phụ kiện (nhựa hoặc gỗ, thép)- theo tinh thần Bohemia.

Nhưng cũng phải nói thêm rằng, nếu phong cách Bohemia bị lạm dụng, đẩy đi quá đà sẽ trở thành thảm họa thời trang, bởi rất dễ rơi vào tình thế “không giống ai”. Để tránh được thảm họa đó thì phải hiểu bản chất Bohemia là gì. Đó là sự phóng túng, lãng mạn, đi tìm sự tự do tự tại mang yếu tố tinh thần chứ không phải là sự cầu kỳ, lòe loẹt.