Phú Yên: Đất đai, sai phạm và… rút kinh nghiệm!

Rừng bị phá để thực hiện Dự án khai thác khoáng sản ở Đèo Cả.

Từ những dự án xẻo thịt đất rừng

Từ phản ánh của công luận, ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ ngày 10/5/2017, Tổng Thanh tra Chính phủ đã có Quyết định 1135/QĐ-TTCP thành lập Đoàn kiểm tra việc chấp hành pháp luật về quản lý, đầu tư xây dựng đối với một số dự án có liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng rừng phòng hộ sang mục đích khác tại Phú Yên. Ngày 10/8/2017, Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo kết quả số 2029/BC-TTCP về vấn đề trên. Theo đó, qua kiểm tra 20 dự án, phát hiện 19 dự án với tổng diện tích hơn 1.107 ha đất rừng được tỉnh chọn cấp giấy phép đầu tư thuộc quy hoạch đất lâm nghiệp. Trong đó có 378 ha đất rừng phòng hộ, 181 ha đất rừng đặc dụng, còn lại là đất rừng sản xuất. 2 dự án không có trong quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt. Một số dự án khởi công xây dựng công trình khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác, chưa có giấy phép xây dựng như Dự án Khu du lịch liên hợp cao cấp New City Việt Nam; Dự án Khai thác khoáng sản đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường phục vụ thi công dự án Hầm đường bộ Đèo Cả và Dự án Đường nối Quốc lộ 1A đi Bãi Xép.

Đặc biệt, Dự án Khu du lịch cao cấp New City Việt Nam, mặc dù Thủ tướng Chính phủ chưa đồng ý, UBND tỉnh đã cho phép giải phóng mặt bằng, phân kỳ thu hồi từng đợt diện tích 122 ha rừng. Chủ đầu tư sau đó đã triển khai thi công xây dựng và chặt phá hơn 40 ha rừng… Còn với dự án Khai thác khoáng sản đất san lấp vật liệu xây dựng thông thường phục vụ thi công dự án Hầm đường bộ Đèo Cả chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, UBND tỉnh Phú Yên đã cho phép Công ty CP Tập đoàn Thạch Hãn khai thác 2 ha, cho hoàn chỉnh thủ tục trong vòng 30 ngày, sau đó cấp giấy phép cho công ty này khai thác khoáng sản trên diện tích 16 ha rừng đặc dụng Đèo Cả thuộc khu vực cấm hoạt động khai thác khoáng sản rừng…

Đáng nói hơn, ngày 12/1/2017 Ban Bí thư ra Chỉ thị 13 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng, quy định không chuyển đổi diện tích rừng tự nhiên sang mục đích sử dụng khác, trừ dự án phục vụ quốc phòng, an ninh…thì, ngay sau đó, ngày 18/1/2017, UBND tỉnh Phú Yên ra Quyết định 168/QĐ- UBND về việc chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích không phải lâm nghiệp để thực hiện dự án chăn nuôi bò thịt chất lượng cao với 463, 4 ha rừng…

Đến việc biến hoá các khu đất công

Ở Phú Yên, người dân băn khoăn về nhiều khu đất vàng cho thuê không qua đấu giá, ưu ái cho đơn vị, cá nhân thân quen. Điển hình như khu đất ở số 80 Nguyễn Huệ, TP Tuy Hoà. Ngày 1/6/2017, Công ty TNHH Thương mại- dịch vụ Phú Khánh Việt do ông Huỳnh Tiến Đạt đứng tên có đơn xin thuê đất để thực hiện Dự án Trung tâm thương mại giải trí, Nhà hàng, Khách sạn Phú Khánh Việt. Ngay sau đó, ngày 15/6/2017, UBND tỉnh Phú Yên đã có Quyết định thu hồi 5.315,7 m2 đất của Nhà máy thuốc lá Khataco Phú Yên cho Phú Khánh Việt thuê với thời hạn đến ngày 29/8/2066, với giá 126.600 đồng/m2/năm.

Dư luận băn khoăn đất giao, cho thuê với thời hạn lâu dài như vậy rồi sẽ được sử dụng như thế nào? Như năm 2007, UBND tỉnh Phú Yên thu hồi 1.183 m2 đất vàng do UBND phường 6, TP Tuy Hoà quản lý giao cho Công ty Cổ phần PYMEPHARCO với hình thức Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất thời hạn 70 năm để xây dựng Trung tâm thương mại Dược phẩm–Y tế Phú Yên với giá tiền sử dụng đất phải nộp là 3.574.704.000 đồng. Công trình dự án này được Sở Xây dựng hướng dẫn, dự kiến cao 21 m, 3-5 tầng, mật độ xây dựng 45%... kiến trúc hiện đại. Thế nhưng, sau khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ngày 2/7/2013, Công ty cổ phần PYMEPHARCO do ông Huỳnh Tấn Nam - Tổng Giám đốc đứng tên, đã bán lại khu đất này cho Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam Chi nhánh Phú Yên với giá trên giấy tờ là 16 tỷ đồng. Và tài sản trên đất chỉ có: “Hệ thống tường rào bảo vệ dài 120 m đã được nghiệm thu ngày 27/6/2010 và quyết toán. Giá trị tài sản trên đất bằng 0”.

Một trường hợp khác đặc biệt cũng liên quan đến PYMEPHARCO là Dự án Nhà ở biệt thự chuyên gia của Công ty Dược và vật tư Y tế Phú Yên. Khu đất vàng này do Ban QLDA các công trình trọng điểm quản lý này nằm ở góc phố Hùng Vương, đường số 10 với diện tích 781,25 m2. UBND tỉnh Phú Yên duyệt cho Công ty Dược và vật tư Y tế Phú Yên sử dụng lâu dài với giá tiền sử dụng đất năm 2002 là 1.270.390.625 đồng để xây dựng Khu biệt thự sử dụng cho nhà ở chuyên gia. Năm 2006 UBND tỉnh Phú Yên cấp Giấy CNQSD đất cho PYMEPHARCO. Ngày 16/1/2018, UBND tỉnh Phú yên do Phó Chủ tịch Nguyễn Chí Hiến đã ký quyết định chuyển mục đích từ đất thương mại dịch vụ sang đất ở đô thị cho thửa đất này.

Ngay sau đó, ngày 16/3/2018, đại diện Công ty PYMEPHARCO là ông Đỗ Quang Hoành - Phó Tổng Giám đốc, đã ký hợp đồng chuyển nhượng, bán cho cá nhân ông Huỳnh Tấn Nam (Tổng Giám đốc) khu đất trên đó có ngôi nhà biệt thự 211,99 m2 với giá 3.375.258.376 đồng.

Về việc đất không qua đấu giá đã vậy. Ngay đất đấu giá cũng lắm chuyện. Ví như việc đấu giá cho thuê khu đất số 423 Nguyễn Huệ rộng 3.477 m2 và khu đất lô A11 đại lộ Hùng Vương rộng 7.569 m2. Quy định đấu giá khu đất Nguyễn Huệ, khách phải có 15 tỷ đồng gửi ngân hàng và 4,7 tỷ đồng đặt cọc; khu đất A11 phải có 30 tỷ đồng gửi ngân hàng và 7,7 tỷ đồng đặt cọc. Khu đất số 423 có 20 khách hàng nộp hồ sơ, cuối cùng chỉ còn 3 khách mà theo dư luận là “anh em trong nhà”. Và rồi PYMEPHARCO cũng thắng cuộc khi cao hơn giá khởi điểm 12,3 triệu đồng, cao hơn đối thủ 1,6 triệu đồng. Còn khu đất A11 7.569 m2 đấu giá không xong, chuyển sang cho thuê đất hàng năm. Và công ty thắng cuộc đã trả giá cao hơn giá khởi điểm 22,5 triệu đồng, cao hơn đối thủ 2 triệu đồng.

Vấn đề nhào nặn, quay vòng đất công ở Phú Yên, xẻo thịt đất rừng làm dự án liệu có sai phạm hay không, sai phạm đến đâu phải sẽ được các cơ quan chức năng làm rõ. Được biết, trong tất cả các đơn vị, cá nhân liên quan đến sai phạm trong các dự án rừng có 6 cá nhân nhận hình thức kỷ luật khiển trách, còn lại đã “nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc”!