Quan hệ Mỹ - Philippines căng thẳng

Đình Tú 14/02/2020 07:00

Ngay sau khi Tổng thống Philippines Duterte gửi thông báo hủy thỏa thuận VFA với Mỹ và đe dọa hạ cấp quan hệ đồng minh với Washington, ngày 13/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đáp trả bằng một thông điệp cứng rắn: Điều này quá tốt khi giúp Mỹ đỡ tốn hàng đống tiền!

Quan hệ Mỹ - Philippines căng thẳng

Một cuộc tập trận thường niên giữa quân đội Mỹ và quân đội Philippines trước khi thỏa thuận VFA bị hủy.

“Đây sẽ là lúc chúng tôi dựa vào chính mình”

Người phát ngôn của ông Duterte, ông Salvador Panelo, xác nhận thông báo hủy Thỏa thuận Lực lượng thăm viếng (VFA) với Mỹ trong cuộc họp báo mới đây tại Manila. Ông Panelo dẫn lại lời Tổng thống Duterte nhấn mạnh “đã tới lúc Philippines cần phải độc lập về quân sự và không lệ thuộc vào Mỹ”.

“Đây sẽ là lúc chúng tôi dựa vào chính mình. Philippines sẽ tăng cường khả năng phòng thủ, chiến đấu mà không dựa vào bất kỳ nước nào khác”- người phát ngôn của ông Duterte tuyên bố, theo tin từ Reuters.

Quyết định hủy VFA được ông Duterte đưa ra sau khi Thượng nghị sĩ Ronald dela Rosa, một đồng minh thân cận của ông Duterte, bị Mỹ hủy visa vì vai trò trong các chiến dịch trấn áp ma túy ở Philippines. Tuy nhiên, điều này chỉ là một cái cớ để Philippins “rời xa người anh Mỹ” khi những “lời qua, tiếng lại” đã tăng lên trong thời gian gần đây.

Tổng thống Philippines ngày càng bộc lộ thái độ tiêu cực với Mỹ. Trong bài phát biểu ngày của mình cùng với ra thông báo hủy VFA, ông Duterte cáo buộc quân đội Mỹ từ lâu đã có các hoạt động quân sự bí mật qua mặt Philippines. Cao trào của mâu thuẫn xảy ra khi vị Tổng thống này nói rằng Washington đã đối xử với Manila “như một con chó bị xích”.

Ông Duterte cũng cáo buộc Mỹ đã lén lút đưa vũ khí hạt nhân đến Philippines dù không trưng ra được bằng chứng và cho rằng sự hiện diện của Mỹ biến Philippines thành mục tiêu bị tấn công và xâm lược tiềm năng. “Tổng thống Donald Trump và những người khác sẽ cố gắng cứu VFA. Nhưng tôi nói tôi hủy là hủy và sẽ không thay đổi quyết định”- ông Duterte nói.

Gương vỡ khó lành

Thỏa thuận VFA– một trong những thỏa thuận quan trọng nhất giữa Mỹ và Philippines được ký vào năm 1998 với mục đích nhằm chống lại việc gia tăng các mối đe dọa từ Trung Quốc sau những căng thẳng trên biển từ thập niên 90.

Từ năm 1998 đến nay, thỏa thuận VFA cho phép hàng ngàn binh sĩ Mỹ đóng trú luân phiên ở Philippines để tham gia các cuộc tập trận quân sự và chiến dịch hỗ trợ nhân đạo. Việc hủy VFA có thể để lại hậu quả không nhỏ cho quan hệ đồng minh Mỹ - Philippines và cán cân quyền lực tại Biển Đông.

Trước khi hủy VFA, nhiều chính trị gia và chuyên gia Philippines đã phản đối hành động của ông Duterte, cho rằng đây là một động thái “dại dột”. Quyết định của Tổng thống Philippines cũng vấp phải sự can ngăn của giới tướng lĩnh nước này.

Trong khi đó, ở chiều ngược lại, ông Trump cũng thể hiện thái độ lạnh nhạt và tỏ ra “mặc kệ” những gì Manila đã làm. “Tôi thực sự không quan tâm, nếu Philippines muốn làm điều đó, chúng ta sẽ tiết kiệm được một mớ tiền”- ông Trump trả lời truyền thông khi được hỏi về tương lai của VFA tại Nhà Trắng, ngày 13/2 (giờ Việt Nam).

Theo tiết lộ từ Nhà Trắng 1,8 tỉ USD là số tiền viện trợ quân sự mà Mỹ dành cho Philippines kể từ năm 1998 đến nay. Các chuyên gia quốc phòng châu Á và ngay cả Philippines cho rằng đây là vô cùng quan trọng trong bối cảnh năng lực quân sự Philippines vẫn còn hạn chế.

Quan hệ Mỹ - Philippines vốn có chiều dài lịch sử gần 70 năm được đánh giá là nồng ấm mọi mặt. Sự gần gũi trong quan hệ giữa Mỹ và Philippines còn thể hiện qua hơn 3 triệu người gốc Philippines ở Mỹ. Mỗi năm, hai nước tiến hành khoảng 28 cuộc tập trận chung thường niên, trong đó có 3 cuộc tập trận lớn với sự tham gia của hàng ngàn quân Mỹ và Philippines.

Nhưng điều này đã thay đổi cho đến khi ông Duterte nhậm chức Tổng thống vào giữa năm 2016. Thái độ và hành động của ông Duterte với Mỹ từ 2016 đến nay khá tiêu cực và luôn ở trạng thái “cơm không lành, canh không ngọt”.

Theo giới chuyên gia chính trị quốc tế, nguyên nhân chính gây ra mối quan hệ rạn nứt khó lấp đầy giữa 2 nước đồng minh là “có kẻ thứ 3 xen vào”: Philippines ngày càng tỏ ra “thoát Mỹ, thân Trung” dù tương lai mối quan hệ mới này chưa có gì đảm bảo vững chắc.

(0) Bình luận
Nổi bật
    Tin mới nhất
    Quan hệ Mỹ - Philippines căng thẳng

    POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO