Quốc hội Nhật thông qua luật cho phép Nhật hoàng thoái vị

Nhật hoàng Akihito.

Hồi mùa hè năm ngoái, vị Nhật hoàng 83 tuổi đã bất ngờ gây sốc cho toàn nước Nhật khi tuyên bố về nguyện vọng lui về hậu trường của ông sau gần 3 thập kỷ ngự trị trên ngai vàng, với lý do sức khỏe và tuổi tác. Sự việc được coi là một thách thức bởi không có điều luật nào cho phép một vị Nhật hoàng thoái vị.

Kết quả là, một bộ luật chỉ có hiệu lực một lần đã được Thượng viện thông qua trong ngày 9/6, sau khi Hạ viện đã phê chuẩn hồi tuần trước. Theo bộ luật này, việc thoái vị cần được diễn ra trong khoảng thời gian 3 năm kể từ luật có hiệu lực và chỉ được áp dụng với Nhật hoàng Akihito.

Giới truyền thông Nhật cho rằng chính phủ nước này đã cân nhắc lấy thời điểm cuối năm 2018 là lúc để thực hiện quá trình thoái vị này. Một số học giả và chính trị gia lo ngại rằng việc thay đổi luật để cho phép một vị Nhật hoàng thoái vị có thể đẩy Hoàng gia nước này vào chỗ rủi ro vì trở thành mục tiêu thao túng của chính trị.

Nhật hoàng Akihito, hiện đã được điều trị ung thư và trải qua một cuộc phẫu thuật tim, dự kiến sẽ nhường lại ngai vàng cho người con trai lớn nhất của ông, Hoàng thái tử Naruhito.

Trong suốt thời gian trị vì, Nhật hoàng Akihito luôn được nhân dân kính trọng, yêu mến. Dù không nắm trong tay quyền lực chính trị, nhưng Nhật hoàng vẫn đóng một vai trò vô cùng quan trọng như một biểu tượng quốc gia, đồng thời chủ trì việc tiếp đón các nguyên thủ tới Nhật Bản, cũng như thực hiện các chuyến công du nước ngoài để thúc đẩy quan hệ đối ngoại của Nhật Bản.

Được biết, đã từng có nhiều trường hợp thoái vị trong lịch sử Hoàng gia Nhật Bản, nhưng lần gần đây nhất đã là khoảng hơn 200 năm trước, bởi vậy mà các chính trị gia nước này phải đưa ra một bộ luật mới để cho phép điều này xảy ra lần nữa.

“Bộ luật chỉ có hiệu lực một lần này kết quả của các thỏa thuận chính trị, nhưng nó sẽ trở thành một tiền lệ cho cuộc thoái vị trong tương lai” - Setsu Kobayashi, một chuyên gia hiến pháp và là Giáo sư danh dự tại ĐH Keio, Nhật Bản, nhận định.