Nga - Ấn đang xích lại gần nhau

Hệ thống tên lửa phòng không S-400 mà Ấn Độ mua của Nga bất chấp sự phản đối của Mỹ.

Theo Hãng tin PTI, từ việc mua bán vũ khí đến hợp đồng thương mại có giá trị hàng chục tỷ USD về năng lượng đang khiến Nga và Ấn Độ xích lại gần nhau hơn bao giờ hết và có thể hình thành một “trục” của thế giới trong 10 năm nữa.

Năng lượng là cốt lõi

Các nguồn tin ngoại giao ngày 17/2 cho biết thỏa thuận giữa 2 bên sẽ giúp Ấn Độ và Nga đạt mục tiêu đưa kim ngạch thương mại song phương từ 11 tỷ USD lên 25 tỷ USD ngay sau khi được ký kết.

Sau khi có khung thỏa thuận, Phó Đại sứ Nga tại Ấn Độ Roman Babushkin nói hai nước đang áp dụng cách tiếp cận “đa chiều” nhằm thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực dầu khí theo tinh thần mà Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã đạt được tại cuộc gặp hồi tháng 9/2019 ở Vladivostok.

“Hai nước gần đây đã ký thỏa thuận mua bán 2 triệu tấn dầu trong năm nay và đang tiếp tục xem xét ký hợp đồng dài hạn trong nhiều năm” - ông Babushkin nhấn mạnh.

Trong khi đó, hồi cuối tháng 1, Bộ trưởng Ngoại giao của Nga Serge Lavrov cho biết, Nga và Ấn Độ đang hợp tác trong lĩnh vực thăm dò địa chất và phát triển các mỏ dầu khí trên lãnh thổ hai nước, bao gồm cả các dự án ở ngoài khơi, qua đó đưa Ấn Độ trở thành quốc gia không thuộc vùng Bắc Cực đầu tiên được khai thác các tài nguyên tại đây.

Theo đánh giá của khối các nước dầu mỏ OPEC, Ấn Độ là một trong những thị trường khí thiên nhiên được hóa lỏng (LNG)lớn nhất và phát triển nhanh nhất thế giới. Nhu cầu của Ấn Độ ngày càng lớn với đòi hỏi đáp về năng lượng ngày càng gia tăng ở trong nước.

Với việc hơn 80% nhu cầu dầu khí của Ấn Độ phụ thuộc vào nhập khẩu trong khi đã rút khỏi các dự án chung với nước láng giềng Pakistan. Trước đó, New Delhi đã từ chối ký một biên bản ghi nhớ về việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt Iran-Pakistan-Ấn Độ trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Islamabad.

Ấn Độ ngày càng muốn được sự hỗ trợ từ Nga, một cường quốc về khai thác và xuất khẩu dầu khí trên toàn cầu.

“Động thái của Ấn Độ thông qua việc tham gia vào các dự án LNG ở Bắc Cực của Nga như Dự án LNG Artic do Tập đoàn Năng lượng Novatek của Nga điều hành hay Dự án Novatek cho thấy Nga đã chìa bàn tay của mình để hướng về phía Ấn Độ, trong đó hợp tác về năng lượng là cốt lõi của mối quan hệ này” – Hãng PTI nhận định.

Xác định mấu chốt của quan hệ chiến lược

Trước khi hợp tác về năng lượng, quan hệ Ấn Độ - Nga chủ yếu được thúc đẩy bởi sự hợp tác chặt chẽ trong các lĩnh vực năng lượng hạt nhân dân sự và quốc phòng, nó cũng là trụ thứ 2 trong mối quan hệ Nga - Ấn suốt 5 năm qua.

Theo Giám đốc Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật Quân sự Liên bang Nga Dmitry Shugaev, bất chấp sức ép nặng nề từ phía Mỹ, Ấn Độ đã đặt hàng Nga hệ thống tên lửa phòng không S-400, cùng với lô hàng lớn đạn được trang bị cho hầu hết các lực lượng không quân, hải quân và bộ binh.
Nga là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho Ấn Độ từ năm 2014 - 2018, theo Tổ chức Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm. Tổng thống Putin và Thủ tướng Modi đã đồng ý tăng cường hợp tác quốc phòng, và ký hợp đồng để Nga cung cấp vũ khí và kỹ thuật quân sự cho Ấn Độ trị giá 14,5 tỷ USD vào tháng 9/2019 nhưng chưa có dấu hiệu dừng lại ở con số này.

Trong cuộc gặp giữa Phó Thủ tướng Nga Yuri Borisov với Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh mới đây, ông Rajnath Singh đã không ngại ngần tuyên bố sẽ phát triển hơn nữa hợp tác kỹ thuật-quân sự với Nga, để tăng cường quan hệ giữa các ngành công nghiệp quốc phòng hai nước.

“New Delhi không có ý định từ bỏ chính sách này với Nga, dù có rất nhiều sức ép từ Mỹ”- Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh nói. Thông tin trong cuộc gặp cũng được tiết lộ khi Nga và Ấn Độ đang điều phối một chương trình hợp tác công nghiệp quốc phòng có tính chất chiến lược trong thời gian từ nay đến năm 2030.

Ông Rajendra Srivastava - Trưởng khoa Kinh doanh Ấn Độ (ISB) và giáo sư về chiến lược tiếp thị và đổi mới của Novartis: “Ấn Độ và Nga có tiềm năng lớn về hợp tác và không giới hạn trong lĩnh vực quốc phòng và có thể hình thành nên một trụ mới trong chiến lược quốc tế vào thập kỷ tiếp theo”.