Tây Ban Nha - khó lường sau bầu cử

Thủ lĩnh Đảng Podemos Pablo Iglesias ăn mừng chiến thắng sau bầu cử. (Nguồn: BBC).

Đảng Pademos (Chúng ta có thể) với tư tưởng phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng, và Đảng Ciudadanos (Công dân) đã giành được thắng lợi lớn của riêng họ sau khi Đảng cầm quyền Nhân dân (PP) đánh mất tỷ lệ tuyệt đại đa số ghế trong Quốc hội sau cuộc bầu cử hôm 20/12.

“Tây Ban Nha sẽ không còn như trước đây nữa, và chúng tôi rất vui vì điều đó” - Thủ lĩnh Đảng Pademos, ông Pablo Iglesias, nói sau khi có kết quả bầu cử.

Đảng PP và Đảng Xã hội trước đây từng luân phiên điều hành Chính phủ Tây Ban Nha trong suốt hơn 3 thập kỷ, và hiện tại cần phải tìm kiếm các cuộc đàm phán nhằm hình thành một liên minh.

Theo kết quả được công bố trên trang web của Bộ Nội vụ Tây Ban Nha, Đảng PP dẫn đầu với 123 ghế (28,7%), Đảng Xã hội giành được 90 ghế (22,0%), Đảng Podemos giành 69 ghế (20.66%) và Ciudadanos giành 40 ghế (13,93%). Việc Đảng cầm quyền PP về đích thứ nhất nhưng chỉ với gần 29% số phiếu bầu cũng cho thấy cuộc bầu cử này chia rẽ như thế nào.

Thực tế cho thấy, Đảng PP đang gặp khó trong việc tìm kiếm các đồng minh để thành lập một chính phủ khác. Đảng Podemos, một phong trào mang tư tưởng phản đối các biện pháp thắt lưng buộc bụng, được hình thành trong khoảng thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng tài chính ở Tây Ban Nha, đã xác nhận vị trí của mình như một lực lượng chính trị mới và mạnh mẽ.

Có khả năng Podemos sẽ có thể hình thành một phần của khối liên minh cánh tả. Theo lý thuyết, một liên minh như vậy hoàn toàn có thể giành quyền lực nhờ sự ủng hộ của các đảng đang đòi độc lập cho xứ Catalan của Tây Ban Nha. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để người Tây Ban Nha có thể nhìn ra hình thù và màu sắc của chính phủ kế nhiệm của họ.

Sau hàng loạt các vụ bê bối tham nhũng và biện pháp “thắt lưng buộc bụng”, tình hình chính trị ở Tây Ban Nha đã có sự thay đổi to lớn.

Chủ tịch Đảng PP, ông Mariano Rajoy, nói rằng ông sẽ nỗ lực hết mình để hình thành một chính phủ mới, đồng thời khẳng định: “Đảng này vẫn là lực lượng số một ở Tây Ban Nha”.

Nhưng bản thân ông Rajoy cũng thừa nhận rằng, Đảng của ông đã phải đưa ra “những quyết định khó khăn và thậm chí là khó hiểu” trong suốt 4 năm qua, khi Tây Ban Nha trải qua một cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ. Trong khi đó, lãnh đạo Đảng Xã hội Pedro Sanchez nói rằng Đảng của ông đã sẵn sàng khởi động các vòng đàm phán.

Giới phân tích cho rằng, chính thực tế người dân Tây Ban Nha đã nghèo đi trông thấy so với thời điểm kỳ bầu cử trước là nguyên nhân cho sự trỗi dậy của Đảng Podemos. Hiện nay tình trạng thất nghiệp ở quốc gia này vẫn ở mức 21%, cao thứ hai trong số các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) chỉ sau Hy Lạp, dù cho nó đã vượt qua giai đoạn đỉnh điểm của khủng hoảng hồi năm 2013 với tỷ lệ thất nghiệp 27%.

Tình hình kinh tế, cáo buộc tham nhũng nhằm vào Chính phủ cùng việc khu vực Catalonia đòi ly khai… là những vẫn đề bao trùm kỳ bầu cử lần này. Đảng Podemos đã tuyên bố rằng họ giành nhiều số phiếu hơn bất cứ đảng nào khác ở Catalonia và khu vực Basque và đứng thứ hai ở Madrid.

“Rất nhiều người đã mất lòng tin vào các đảng truyền thống” - Phó Chủ tịch Đảng Podemos, Inigo Errejon nói.

Trong thời gian tới, theo Hiến pháp Tây Ban Nha, sau khi có cuộc thảo luận với mỗi đảng, Vua Felipe VI sẽ đề cử ra một ứng viên xứng đáng cho chức Thủ tướng. Và tiến trình này chưa thể diễn ra cho đến khi Quốc hội mới tổ chức cuộc họp bất thường vào ngày 13/1/2016. Ứng viên này sau đó cần phải giành chiến thắng một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm trong Quốc hội và nếu thất bại, một ứng viên khác sẽ được lựa chọn. Trong trường hợp không có chính phủ nào được thành lập trong hai tháng sau cuộc bầu cử, Tây Ban Nha sẽ phải tổ chức một cuộc bầu cử khác.