Quyết liệt chống Covid-19: Thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm

Xác định nguồn lây, tăng xét nghiệm sàng lọc

Tại cuộc họp, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cố vấn Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam phân tích những ổ dịch xuất hiện từ ngày 27/4 đến nay. Theo đó, hiện có 4 điểm xuất phát dịch (nguồn dịch) bao gồm: Đà Nẵng, Yên Bái, Bệnh viện K và Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương (cơ sở 2); nguồn dịch mới xuất hiện tại Hải Dương - đây là ca bệnh nhập cảnh trái phép từ Lào.

Từ 4 nguồn dịch này đã lây lan ra 26 tỉnh, thành phố, với 442 ca mắc Covid-19 trong nước. Biến chủng mới của virus SARS-CoV-2 ở Ấn Độ có tốc độ lây lan nhanh hơn. Thực tế hiện nay, qua 1 vài ngày tiếp xúc gần, các ca F1, F2 nhanh chóng trở thành ca F0; lây mạnh trong môi trường kín như quán bar ở Vĩnh Phúc, bệnh viện, địa điểm massage, vũ trường… vì vậy việc xét nghiệm phải thần tốc hơn nữa.

Theo ông Phu, chỉ giãn cách xã hội khi lây nhiễm trong cộng đồng quá mạnh, không phát hiện được nguy cơ, không truy được vết. Không nên giãn cách xã hội khi các lực lượng vẫn đang làm tốt công tác truy vết, năng lực phòng, chống dịch của lực lượng y tế được nâng lên; chúng ta đang nỗ lực khắc phục cách ly, phong tỏa…

Nhấn mạnh việc “xét nghiệm sàng lọc càng nhiều càng tốt”, ông Phu cho rằng “xét nghiệm sàng lọc nhiều vẫn rẻ hơn phải giãn cách xã hội một cách vô lý”.

Mặc dù số ca nhiều, lây lan ở nhiều địa phương trên cả nước, nhưng các chuyên gia nhận định về cơ bản, chúng ta đang kiểm soát được nguồn lây ở từng ổ dịch. Từng tỉnh đang kiểm soát được tình hình. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay có thể có những “ổ bệnh lẩn khuất trong cộng đồng, chưa diệt được hẳn”, việc thực hiện nghiêm thông điệp 5K (“Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tập trung - Khai báo y tế”) có vai trò quan trọng trong công tác phòng bệnh.

“Thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng. Cùng với đó, chiến lược “phát hiện sớm, truy vết, cách ly, khoanh vùng dập dịch, điều trị hiệu quả” của Việt Nam vẫn chính xác, ổn định, cần tiếp tục duy trì” - ông Phu khẳng định.

Bệnh viện có trên 300 giường bệnh phải có phòng xét nghiệm Realtime-PCR

Nhấn mạnh tinh thần phải chuyển tâm thế chống dịch sang “chủ động tấn công” muốn vậy phải phát hiện sớm nguồn lây nhiễm, muốn phát hiện sớm được nguồn lây nhiễm, phải đẩy mạnh xét nghiệm tầm soát, sàng lọc nguồn bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng chúng ta phải coi xét nghiệm là trọng tâm, trọng điểm phải làm trong lúc này. Tại các khu vực có nguy cơ dịch bệnh lây nhiễm cao như cơ sở khám chữa bệnh, chợ, siêu thị, nhà máy, nơi lưu trú, khu vực tập trung đông người… phải thực hiện xét nghiệm sàng lọc, phát hiện sớm để ngăn chặn dịch bệnh.

Bộ Y tế yêu cầu các bệnh viện có trên 300 giường bệnh trở lên phải có một phòng xét nghiệm khẳng định Realtime-PCR, qua đó, tăng khả năng mua sắm với tất cả cơ sở y tế trên toàn quốc, đáp ứng nhu cầu xét nghiệm.

Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, hiện nay các địa phương mới chỉ chuẩn bị vật tư, trang thiết bị y tế, máy móc, thuốc men… phục vụ phòng chống dịch ở thời điểm hiện tại. Chúng ta phải dự trù, lường trước các kịch bản xấu hơn có thể xảy ra là tình huống cả nước có tới 30.000 ca nhiễm, trên cơ sở đó chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sẵn sàng ứng phó.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Y tế có ngay phương án hỗ trợ, tăng cường năng lực xét nghiệm đối với các địa phương, đặc biệt là đánh giá ngay hiệu quả các công nghệ xét nghiệm mới, từ đó đưa ra phương án, chiến lược xét nghiệm phù hợp với từng tình huống , điệu kiện thực tế nhằm sàng lọc, đánh giá dịch tễ trên địa bàn sớm nhất, tiết kiệm nhất.

Ban Chỉ đạo yêu cầu ngay trong tuần này Bộ Y tế phải hoàn thiện phương án chuẩn bị ứng phó tình huống 30.000 người nhiễm Covid-19, trong đó phải giao chỉ tiêu cụ thể (giường bệnh, sinh phẩm, máy xét nghiệm, thuốc điều trị, ô xy…) để các địa phương chuẩn bị theo phương châm “4 tại chỗ”.

Tuyệt đối tuân thủ quy định 5K

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: Đến hôm nay (10/5), nói số tròn là 10 ngày nay, một số nơi và một số đồng chí ở các địa phương thực sự vào cuộc chống dịch không kể ngày đêm. Hiện nay tình hình thế giới, khu vực và cụ thể sát nước ta là Lào, Campuchia vẫn rất phức tạp. Trong nước đã có mầm bệnh ở trong cộng đồng. Qua công bố giải trình tự gene của virus và thực tiễn cho thấy tốc độ lây lan nhanh hơn rất nhiều. Đến giờ phút này đã có hơn 400 ca nhiễm mới trong cộng đồng ở 26 tỉnh. Số liệu ca nhiễm, số tỉnh có người nhiễm nhiều nhưng như các chuyên gia phân tích là có 4 nguồn dịch.

Phó Thủ tướng yêu cầu: Bộ Y tế, các địa phương tiếp tục triển khai các biện pháp chống dịch nhanh chóng, quyết liệt, hiệu quả như những ngày qua; lưu ý ngoài 4 nguồn dịch nêu trên hoàn toàn có thể còn nguồn dịch nào đó trong cộng đồng chúng ta mà không biết. “Bây giờ, chúng ta phải rất tích cực, phải rất cảnh giác, nhất là những tỉnh mà chưa bao giờ có dịch phải thường xuyên giám sát” - Phó Thủ tướng nói.

Qua các ý kiến, đánh giá lại công tác chống dịch 10 ngày qua, Phó Thủ tướng cho rằng có thể rút ra một điểm kết luận là ít nhất từ giờ đến cuối năm chúng ta chưa thể có vaccine tiêm đại trà cho người dân, nên chưa thể có tác động của vaccine vào miễn dịch cộng đồng một cách đáng kể. Điều đó có nghĩa chúng ta vẫn phải tiếp tục tinh thần chống dịch như lúc chúng ta chưa có vaccine, theo những nguyên lý đã rất đúng từ đầu đến bây giờ. Mỗi người, nhất thiết phải tuyệt đối tuân thủ thông điệp 5K, đặc biệt là khẩu trang. Các địa phương phải xử phạt nghiêm người ra nơi công cộng không đeo khẩu trang.

Phó Thủ tướng cho biết, ông đã nhắc rất nhiều lãnh đạo ở địa phương về tầm quan trọng hàng đầu của thực hiện an toàn Covid-19 nhưng đặc biệt tập trung vào các khu công nghiệp. Thực tiễn ở Hải Dương cho thấy nếu một nhà máy vài nghìn công nhân bị nhiễm, với chủng mới như bây giờ nếu chúng ta không thực hiện an toàn ngay từ đầu thì rất khó kiểm soát.

“Hiện nay, không một quốc gia nào an toàn khi cả thế giới chưa an toàn. Không một người Việt Nam nào an toàn khi cả nước chưa an toàn. Mỗi người phải có trách nhiệm trước hết với mình và người thân của mình, sau đó là với đất nước, với cộng đồng” - Phó Thủ tướng kêu gọi và cám ơn nhiều các doanh nghiệp dù còn rất khó khăn nhưng vẫn tiếp tục thực hiện rất nghiêm các quy định chống dịch, nhiều bà con cũng vượt qua khó khăn, tiếp tục cùng với cả nước chống dịch.