Sai phạm xây dựng chung cư, xử lý thế nào?

Nhiều chung cư mới xây dựng tại Nghệ An sai phạm.

Theo lãnh đạo Sở Xây dựng Nghệ An, trong số 72 chung cư được xây dựng từ năm 2000 đến nay ở tỉnh này, có 64 chung cư thi công chưa phù hợp với hồ sơ thiết kế hoặc chưa phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng. Trong đó có vi phạm xây vượt một tầng so với quy hoạch được phê duyệt, không xây dựng phòng sinh hoạt cộng đồng; chủ đầu tư bán căn hộ và bàn giao căn hộ cho người mua nhưng chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu căn hộ cho người mua; nhiều chung cư chưa được nghiệm thu nhưng đã đưa vào khai thác sử dụng. Đặc biệt có một số chung cư chưa được nghiệm thu về PCCC, nhưng người dân vào ở cả năm qua…

Về biện pháp khắc phục, vẫn theo đại diện lãnh đạo Sở Xây dựng Nghệ An, với 8 chung cư xây vượt 1 tầng được cho phép tồn tại, không phải tháo dỡ do kết quả kiểm định cho thấy công trình đủ khả năng chịu lực. Tuy nhiên, các chủ đầu tư phải hoàn 50% giá trị căn hộ ở các tầng xây sai cho ngân sách nhà nước. Các chủ đầu tư phải hoàn thành thủ tục đất đai trước ngày 30/12/2019 để các cấp có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng căn hộ chung cư cho người mua chậm nhất vào quý II năm 2020. Riêng các chung cư có vi phạm về phòng cháy chữa cháy phải khắc phục xong trước ngày 30/11/2019…

Nhìn chung, dư luận bàn tán về việc chính quyền chỉ yêu cầu tháo dỡ hay không tháo dỡ phần xây vượt (quá số tầng) nếu sau khi tiến hành kiểm tra thấy công trình đủ khả năng chịu lực. Tại Kết luận Thanh tra số 551/KL-UBND của UBND tỉnh Nghệ An, ngày 13/9/2019, do ông Thái Thanh Quý - Chủ tịch UBND tỉnh này ký, nêu rõ: “Trong trường hợp sau khi kiểm định công trình đảm bảo chất lượng, khả năng chịu lực: Chủ đầu tư lập hồ sơ trình cấp có thẩm quyền chấp thuận điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng, chấp thuận điều chỉnh thiết kế công trình và áp dụng biện pháp nộp lại số lợi bất hợp pháp theo quy định tại Điều 6 Thông tư số 03/2018/TT-BXD của Bộ Xây dựng”.

Việc xây dựng chung cư thời gian qua quá rầm rộ, và như đã nói là sai phạm không ít. Trước tiên, đó là sự thiếu kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước, của chính quyền địa phương. Điều rất đáng nói là khi phát hiện sai phạm đến mức phải xử lý thì trước tiên phải tìm cho ra người chịu trách nhiệm cố ý làm sai hay thiếu trách nhiệm để chủ đầu tư làm sai. Tìm ra để xử lý, đó mới là lẽ công bằng, mới là nghiêm kỷ cương phép nước. Nếu những vị “công bộc” này làm đúng trước khi cấp phép xây dựng thì dẫu doanh nghiệp có tài giỏi bằng trời chắc cũng phải bó tay. Đáng tiếc, trong nhiều trường hợp, đề xuất xử lý chỉ nhắm vào chủ đầu tư mà “nhẹ nhàng” với đối tượng này, như thế không phải là giải quyết tận gốc và cũng thiếu tính ngăn chặn, răn đe. Suốt cả một thời gian dài, từ khi xây dựng cho đến khi mở bán căn hộ và người dân đã “an cư” vẫn không phát hiện sai phạm, hoặc giả có phát hiện nhưng không xử lý cũng lại là một sai phạm nữa về phía quản lý nhà nước.

Một công trình dân dụng lớn (ở đây là chung cư) không chỉ là vốn liếng rất lớn của doanh nghiệp khi đầu tư, mà còn là tài sản ki cóp của người dân khi mua căn hộ. Không ít người nợ nần đè nặng lên vai nhưng gia đình họ vẫn nở nụ cười sung sướng khi có được căn hộ. Không ai muốn mua căn hộ vi phạm, nhưng họ nào có biết. Nếu phá dỡ đương nhiên là chủ đầu tư buốt ruột, nhưng còn người dân trót mua hoặc đã vào ở rồi thì sao? Cũng đau lòng lắm! Ai sẽ bồi thường cho họ đây? Bao giờ họ mới có được chỗ ở mới? Hàng loạt câu hỏi đặt ra mà chính quyền không thể làm ngơ, không thể đẩy họ sang cái thế đơn độc đi kiện doanh nghiệp để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Vì thế, việc xử lý sai phạm tại hàng loạt các công trình xây dựng chung cư của tỉnh Nghệ An được dư luận quan tâm. Quan trọng là ai sẽ bảo vệ ­­quyền lợi chính đáng của người dân đã mua nhầm căn hộ chung cư sai phạm? Và những vị “công bộc” làm sai sẽ phải chịu trách nhiệm gì hay rồi cũng lại “hòa cả làng”?