Tăng tốc xử lý ‘vụ Việt Á’

Việc hai sĩ quan cấp tá này bị bắt cho thấy sự việc tiếp tục mở rộng, đẩy lên, sẽ diễn ra nhanh hơn và mạnh hơn. Rồi đây, những đối tượng thoái hóa biến chất, bắt tay trục lợi, chiếm đoạt ngân sách sẽ còn tiếp tục bị phanh phui, đối diện với sự trừng phạt của pháp luật.

Vụ án này thường được gọi là “vụ Việt Á”, khi mà Công ty cổ phần công nghệ Việt Á thông đồng với nhiều cơ sở y tế, bệnh viện, các CDC trên cả nước nâng khống giá kit xét nghiệm Covid-19 để trục lợi. Hiện cơ quan chức năng đã thu hồi được 1.600 tỷ đồng. Một số giám đốc CDC các tỉnh cũng đã bị xác nhận “ăn tiền” hàng chục tỷ đồng.

Đây là vụ việc rất nghiêm trọng, xảy ra trong thời gian cả nước đang tập trung phòng, chống dịch Covid-19, dư luận xã hội đặc biệt quan tâm, thuộc diện theo dõi chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Trở lại với việc 2 sĩ quan cấp tá thuộc Học viện Quân y bị bắt, theo thông cáo từ Ủy ban Kiểm tra Trung ương, từ ngày 2 – 4/3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp kỳ thứ 12. Tại kỳ họp, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y các nhiệm kỳ 2015 - 2020; 2020 - 2025.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho rằng, Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc của cấp ủy; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để một số cán bộ, lãnh đạo học viện vi phạm nghiêm trọng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng trong quá trình đề xuất, tổ chức thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ cấp quốc gia nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm xét nghiệm Covid-19 phục vụ công tác phòng, chống dịch và việc mua sắm vật tư, kit xét nghiệm từ Công ty cổ phần công nghệ Việt Á.

Các cá nhân liên quan gồm: Trung tướng Nguyễn Viết Lượng - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy; Trung tướng Đỗ Quyết - Phó Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện; Thiếu tướng Hoàng Văn Lương - Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó giám đốc Học viện kiêm Giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học quân sự; Thượng tá Hồ Anh Sơn - Bí thư Chi bộ, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu Y Dược học quân sự, Chủ nhiệm đề tài (liên quan trực tiếp tới Việt Á); Đại tá Nguyễn Văn Hiệu- Phó Bí thư Chi bộ, Trưởng phòng Trang bị - vật tư… cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy Học viện Quân y; chịu trách nhiệm cá nhân về những vi phạm, khuyết điểm trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương đánh giá những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thất thoát, lãng phí lớn ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng và Học viện Quân y, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.

Đáng chú ý, theo Ủy ban Kiểm tra Trung ương, những vi phạm nêu trên có trách nhiệm của Ban Cán sự Đảng, một số lãnh đạo và tổ chức, cá nhân ở Bộ Khoa học-Công nghệ, Bộ Y tế, đang được Ủy ban Kiểm tra Trung ương tiếp tục kiểm tra, làm rõ. Điều đó cho thấy vụ án sẽ được mở rộng, không có vùng cấm và cũng sẽ sớm có kết luận.

Vụ việc bắt đầu vào tối ngày 18/12/2021, khi Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) khởi tố 7 bị can về tội “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng “xảy ra tại CDC Hải Dương. Cùng ngày, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao (Vụ 3) đã phê chuẩn Quyết định khởi tố, Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với bị can Phạm Duy Tuyến- Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương (CDC Hải Dương) và Phan Quốc Việt- Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á để tạm giam, có thời hạn 4 tháng.

Công ty Việt Á do Phan Quốc Việt thành lập, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc, người đại diện pháp luật. Đầu năm 2020, Bộ Khoa học-Công nghệ có Quyết định phê duyệt đề tài “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm real time PT - PCR và RT PCR phát hiện virus Corona chủng mới nCol” do Học viện Quân y chủ trì thực hiện. Tháng 3/2020, Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp Quốc gia đã thông qua kết quả nghiên cứu chế tạo và kiến nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng bộ kít Real - time RT - PCR one step (test COVID).

Ngày 12/4/2020, Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm test Covid-19 của Công ty Việt Á.

Lợi dụng tình hình dịch bệnh phức tạp, nhu cầu thiết bị phục vụ công tác chống dịch Covid-19 cao, Phan Quốc Việt và Phạm Duy Tuyến (Giám đốc CDC Hải Dương) đã thỏa thuận thống nhất Công ty Việt Á sẽ cung cấp sinh phẩm, bộ kit và hóa chất xét nghiệm Covid-19 cho CDC Hải Dương sử dụng trước, sau đó mới hợp thức thủ tục đấu thầu, ký hợp đồng và thanh quyết toán sau theo phân bổ ngân sách của tỉnh cho CDC Hải Dương chống dịch. Đồng thời, Việt và Tuyến còn thỏa thuận và thống nhất về việc Công ty Việt Á sẽ chi tiền “lại quả” cho Tuyến theo Hợp đồng Công ty Việt Á được CDC Hải Dương ký kết và thanh quyết toán.

Để có tiền trích phần trăm cho Tuyến, Việt đã nâng khống giá đầu vào chi phí sản xuất sản phẩm vật tư, thiết bị của Công ty Việt Á nhằm tạo lợi thế cạnh tranh, giúp sản phẩm được tiêu thụ nhiều và lợi nhuận lớn. Từ tháng 2/2021 đến tháng 11/2021, CDC Hải Dương đã hợp thức ký kết và thanh toán cho Công ty Việt Á 5 hợp đồng cung cấp vật tư, thiết bị y tế với tổng số tiền hơn 151 tỷ đồng.

Hành vi của Phạm Duy Tuyến, Phan Quốc Việt và các bị can khác đã vi phạm Luật Đấu thầu và Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu gây thiệt hại tài sản nhà nước ước tính khoảng 30 tỷ đồng.

Vào thời điểm sai phạm của Việt Á và CDC Hải Dương bị phanh phui, dư luận xã hội đã hết sức phẫn nộ, lên tiếng cần gấp rút mở rộng điều tra vì có tới 62/63 CDC các tỉnh thành trên cả nước liên quan tới Việt Á trong vụ mua bán này.

Trước khi bị khởi tố, bắt tạm giam, nhiều cán bộ liên quan tới vụ mua bán kit xét nghiệm với Việt Á vẫn lớn tiếng thanh minh, thề thốt “không cầm một đồng nào”. Trong trường hợp Thượng tá Hồ Anh Sơn, khi chia sẻ với báo chí còn nói rằng mình rất buồn và bức xúc với những sai phạm của Công ty Việt Á; mong muốn cơ quan điều tra làm rõ sai phạm, đúng người, đúng việc, tránh để dư luận hiểu sai, ảnh hưởng đến uy tín của các nhà khoa học, những người ngày đêm theo đuổi để nghiên cứu thành công kit xét nghiệm.

Giữa lời nói và việc làm thật trái ngược. Tới nay liên quan tới “vụ Việt Á”, hơn 20 đối tượng đã bị bắt tạm giam.