Thờ ơ với vaccine ngừa Covid-19 sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh

Thúc đẩy sử dụng vaccine ngừa Covid -19

Với việc hầu hết người Mỹ trì hoãn hoặc bỏ qua các mũi tiêm ngừa Covid-19 nhắc lại, các nhà phân tích và nhà đầu tư hiện đang dự đoán, số lượng mũi tiêm sẽ ít hơn rất nhiều mỗi năm, thậm chí có thể xuống thấp hơn nhiều so với mũi tiêm phòng cúm hàng năm.

Với số lượng mũi tiêm cần thiết ít hơn, các nhà sản xuất vaccine bao gồm Pfizer, BioNTech, Moderna và Novavax có thể phải tăng giá gấp ba lần mức hiện tại nếu họ hy vọng đạt được dự báo về doanh thu của Phố Wall cho năm 2023 và hơn thế nữa.

Năm ngoái, nhiều người ở Phố Wall đã ước tính, số lượng mũi tiêm Covid-19 sẽ ngang bằng với vaccine cúm hàng năm, công ty dẫn đầu thị trường vaccine với hơn 160 triệu mũi tiêm mỗi năm ở Mỹ và 600 triệu mũi tiêm trên toàn cầu. Nhưng giờ đây, tốc độ chậm lại của các chiến dịch thu hồi Covid-19 ban đầu - đặc biệt là ở thị trường quan trọng của Mỹ- đang thay đổi quan điểm đó.

Một cuộc thăm dò gần đây của Kaiser Family Foundation cho thấy, 2/3 người Mỹ trưởng thành không có kế hoạch tiêm vaccine ngừa Covid-19 sớm. Các nhà phân tích đang dự báo, số mũi tiêm vaccine tại thị trường Mỹ sẽ thấp bằng một phần ba quy mô của dịch cúm.

Tiến sĩ Bruce Farber - Trưởng bộ phận Y tế công cộng và dịch tễ của hệ thống bệnh viện Northwell Health ở New York cho biết: “Quan điểm đại dịch kết thúc phần nào làm giảm động lực đi tiêm chủng của mọi người. Hơn nữa, các trường hợp mắc Covid-19 ở những người đã được chủng ngừa khiến nhiều người hoài nghi về tính hiệu quả của vaccine.

Trước đây, nhà đầu tư chăm sóc sức khỏe Bijan Salehizadeh của Navimed Capital cũng cho rằng, nhu cầu về vaccine ngừa Covid-19 có thể phản ánh ngang bằng nhu cầu của bệnh cúm. Nhưng giờ đây ông tin rằng, nhu cầu đó sẽ nhỏ hơn nhiều nếu không có bằng chứng quan trọng cho thấy hiệu quả tốt hơn từ các mũi tiêm cập nhật. "Hiện nay, nhiều người bình thường sẽ không cố gắng để tiêm vaccine ngừa Covid-19 nếu không có dấu hiệu cải thiện hiệu quả” - ông Salehizadeh nói.

Như là một nỗ lực thúc đẩy việc sử dụng vaccine, ngày 20/10, một ủy ban chuyên gia của Mỹ đã khuyến nghị rằng, mũi tiêm ngừa Covid-19 nên trở thành một phần của chương trình tiêm chủng dành cho trẻ em của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC).

Hiện nay, mặc dù tất cả vaccine đã được cung cấp miễn phí tại Mỹ bởi chính phủ liên bang, nhưng tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng tại Mỹ liên quan đến Covid-19 dự kiến sẽ kết thúc vào đầu năm 2023 và thị trường tư nhân sẽ tiếp quản việc phân phối vaccine và phương pháp điều trị Covid-19. Vì vậy, khuyến nghị của ủy ban cho phép chương trình tiêm chủng cho trẻ em được phân phối theo hướng dẫn vaccine ngừa Covid-19 hiện tại của CDC.

Tăng giá bù lỗ

Trong 6 tuần đầu tiên của đợt triển khai mới nhất tại Mỹ, khoảng 14,8 triệu người đã nhận được các mũi tiêm tăng cường Covid-19 được cập nhật nhằm vào chủng virus Corona gốc và chủng Omicron. Trong khi đó, ở 6 tuần đầu tiên của chiến dịch tiêm chủng năm 2021, hơn 22 triệu người đã được tiêm mũi thứ 3 mặc dù tại thời điểm đó, chỉ những người lớn tuổi và suy giảm miễn dịch mới đủ điều kiện.

Mức độ sử dụng vaccine trong năm nay ở Liên minh châu Âu cũng không tăng đột biến như dự báo sau khi các liều vaccine mới cập nhật nhắm vào biến thể Omicron được tung ra, nằm trong khoảng từ 1 triệu đến 1,4 triệu liều/tuần.

Các nhà phân tích và nhà đầu tư Phố Wall đồng ý rằng, doanh số bán vaccine có thể cải thiện nếu các công ty cung cấp bằng chứng về việc vaccine mới bảo vệ mọi người khỏi bệnh nhẹ; nếu họ phát triển vaccine pan-coronavirus; hoặc nếu các mũi tiêm được kết hợp thành một mũi duy nhất như với vaccine cúm. Một làn sóng nhiễm trùng mới cũng có thể thúc đẩy nhu cầu.

Theo dữ liệu của Refinitiv, đối với năm 2023, các nhà phân tích ước tính, trung bình Pfizer, Moderna và Novavax có thể tạo ra doanh thu lần lượt là 16,3 tỷ USD, 7,9 tỷ USD và 2,8 tỷ USD từ vaccine ngừa Covid-19. Tuy nhiên, Pfizer, BioNTech và Moderna đã từ chối thảo luận về triển vọng bán hàng liên quan đến Covid-19 của họ.

Giám đốc Thương mại Novavax, ông John Trizzino cho biết, mặc dù sự mệt mỏi về vacicne và niềm tin rằng đại dịch đã qua đi hiện đang làm giảm nhu cầu, nhà sản xuất thuốc hy vọng thị trường vaccine ngừa Covid-19 sẽ lớn như bệnh cúm.

Moderna cũng đã nhiều lần đề xuất, họ tin rằng bệnh cúm là một sự so sánh tốt cả ở Mỹ và trên toàn cầu. Các công ty có thể bù đắp bằng cách tăng giá nếu nhu cầu yếu hơn. Công ty này cũng cho biết, họ có thể nhắm đến việc tăng giá vaccine ngừa Covid-19 lên tới tới 100 USD/liều, trong khi ban đầu nó chỉ có giá khoảng 16,50 USD.

Nhà phân tích Daina Graybosch của SVB Leerink nghi ngờ mức giá cao ngất ngưởng ở trên mà các công ty có thể tăng. Nhưng ông Michael Yee của Jefferies cho biết, thị trường vaccine sẽ được chuyển sang cho các hãng bảo hiểm tư nhân là hợp lý và các kế hoạch y tế của chính phủ Mỹ sẽ chi gấp 3 lần so với mức giá hiện tại khoảng 30 USD/liều để ngăn chặn chi phí đáng kể của việc nhập viện hoặc Covid kéo dài. Điều đó có nghĩa là một công ty như Moderna có thể đạt được doanh thu hàng năm từ 3 đến 5 tỷ USD trong dài hạn.

Nhưng cuối cùng, các nhà đầu tư đã bắt đầu thất vọng về triển vọng của thị trường vaccine ngừa Covid-19, đặc biệt là đối với Moderna, BioNTech và Novavax, 3 công ty dựa vào các mũi tiêm để tạo ra lợi nhuận. Cổ phiếu của cả 3 công ty đã giảm ít nhất 2/3 giá trị so với năm ngoái. Trong khi đó, Pfizer, một trong những công ty dược phẩm lớn nhất thế giới, đã bị giảm khoảng 1/3.

Trong thông báo mới nhất, Ủy ban khẩn cấp của WHO cho rằng, dù hiện nay, người dân tại nhiều khu vực dường như tin rằng dịch Covid-19 đã chấm dứt nhưng đây vẫn là một sự cố y tế cộng đồng có thể tiếp tục gây tác động bất lợi và mạnh mẽ tới sức khỏe của người dân trên toàn thế giới. Kể cả khi số ca tử vong hằng tuần vì Covid-19 đã xuống mức thấp nhất tình từ khi đại dịch bùng phát, thì căn bệnh này vẫn là nguyên nhân gây tử vong nhiều hơn so với những bệnh khác do virus gây ra.