Trợ giúp cho nhóm yếu thế: Tăng cường xã hội hóa

Hội thảo do Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam phố hợp với Quỹ Rosa Luxemburg Stiftung (Đức) tại Việt Nam tổ chức nhằm góp phần hoàn thiện hệ thống chính sách về trợ giúp xã hội cho nhóm dễ bị tổn thương; khuyến khích và tăng cường sự tham gia của toàn xã hội trong việc trợ giúp xã hội đối với nhóm người dễ bị tổn thương.

Các đại biểu Việt Nam và quốc tế tham dự Hội thảo chụp ảnh kỷ niệm (Ảnh: KL).

20% dân số thuộc nhóm dễ tổn thương

Ông Đồng Huy Cương- Phó Trưởng ban Ban Công tác đa phương, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, Tổng Thư ký Quỹ Hòa bình và Phát triển Việt Nam cho biết, Việt Nam là đất nước trải qua nhiều cuộc chiến tranh, lại thường xuyên bị ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu; đang trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa nhanh với các tác động của kinh tế thị trường nên hiện nay số người thuộc nhóm dễ bị tổn thương rất lớn. Số liệu thống kê của Bộ LĐTB&XH, số người thuộc nhóm dễ bị tổn thương của Việt Nam chiếm hơn 20% dân số cả nước, trong đó có khoảng 9,2% triệu người cao tuổi; 7,2% triệu người khuyết tật; 1,5 triệu trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt; gần 5% hộ nghèo; 1,8 triệu hộ gia đình cần được trợ giúp đột xuất hàng năm do thiên tai, hỏa họa, mất mùa; 234 ngàn người nhiễm HIV được phát hiện; 204 ngàn người nghiện ma túy; khoảng 30 ngàn nạn nhân bị bạo lực, bạo hành trong gia đình… Ngoài ra, còn nhiều phụ nữ, trẻ em bị ngược đãi, bị buôn bán, xâm hại hoặc lang thang kiếm sống trên đường phố…

Trong những năm qua, đã có rất nhiều những hoạt động được tổ chức để cải thiện việc trợ giúp nhóm dễ bị tổn thương. Ngoài các hội thảo, tọa đàm, nghiên cứu… nhằm trao đổi, phân tích những thuận lợi, khó khăn, thách thức và thảo luận việc thúc đẩy trợ giúp đối với nhóm dễ bị tổn thương từ cấp nhà nước đến cấp cơ sở, cộng đồng, Việt Nam cũng đã có những chính sách cụ thể để hiện thực hóa những biện pháp hỗ trợ nhóm dễ bị tổn thương. Bên cạnh đó, các tổ chức phi chính phủ cũng đã có rất nhiều chương trình, dự án hỗ trợ cho nhóm người yếu thế như hỗ trợ vốn, đào tạo dạy nghề, tạo công ăn việc làm, tiếp cận các dịch vụ công…

Trợ giúp xã hội cần đa dạng

Theo ông Phạm Đại Đồng- Trưởng phòng Phòng Chính sách và Bảo trợ Xã hội, Cục Bảo trợ xã hội (Bộ LĐTB&XH), bảo đảm an sinh xã hội là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trợ giúp xã hội phải phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội, khả năng huy động, cân đối nguồn lực của đất nước, xu hướng quốc tế và từng bước tiếp cận với mức sống tối thiểu trong từng thời kỳ; ưu tiên người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người nghèo, người sống ở vùng núi, vùng hải đảo, vùng dân tộc thiểu số. Trợ giúp xã hội phải đa dạng về mô hình, toàn diện cả vật chất và tinh thần phù hợp với vòng đời con người, có tính chia sẻ giữa Nhà nước, xã hội và người dân; bảo đảm người dân gặp rủi ro được hỗ trợ kịp thời từ Nhà nước, các tổ chức và cộng đồng; phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội.

Chia sẻ về chính sách cho người khuyết tật ở Đức, bà Iris Assenmacher cho biết: Nước Đức có khoảng 7,6 triệu người khuyết tật nặng (9,3% dân số) và 3 triệu người khuyết tật nhẹ (3,7%).

Quan điểm của Chính phủ Đức trong vấn đề an sinh xã hội với người khuyết tật là sự kết hợp các quy định và chính sách trong mọi lĩnh vực (trợ giúp xã hội, bảo hiểm xã hội, hôc trợ việc làm…) tuy nhiên vẫn phải chú trọng đến quyền tự quyết của người khuyết tật. Vấn đề an sinh xã hội cho người khuyết tật được kết hợp với chính sách thị trường lao động chủ động, chính sách bảo hiểm xã hội, chính sách trợ giúp xã hội, chính sách về giáo dục và dịch vụ xã hội cơ bản…

Tại Hội thảo, các đại biểu cùng nhau thảo luận về khuôn khổ pháp lí, hệ thống chính sách về bảo trợ xã hội cho nhóm dễ bị tổn thương của Việt Nam và Đức; cùng nhau chia sẻ những mô hình, những kinh nghiệm của các tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam cũng như các quốc gia khác, trong việc giúp đỡ, hỗ trợ nhóm dễ bị tổn thương. Những thách thức, khó khăn trong quá trình triển khai cũng đã được chỉ ra. Đồng thời, đưa ra những đề xuất, khuyến nghị rất cụ thể nhằm tăng cường hơn nữa các chương trình bảo trợ xã hội, đã đem lại những thông tin cần thiết để giúp một phần nào đó cho công tác lập pháp, nâng cao hiệu quả công tác bảo trợ xã hội, đặc biệt là dành cho nhóm dễ bị tổn thương, ngày càng tốt hơn.