Trồng chuối ‘tiến vua’

Theo các tài liệu nông nghiệp, chuối Laba được người Pháp di thực về trồng tại vùng Laba tỉnh Lâm Đồng gần 100 năm trước. Đây là giống chuối chứa nhiều dinh dưỡng và các chất khoáng, có hương thơm, vị dẻo ngọt. Xưa, chuối được cung tiến vua Bảo Đại nên gọi là “chuối tiến vua”, nay được biết đến với danh xưng đặc sản bởi sản phẩm đến với nhiều người tiêu dùng trong nước, thậm chí đã được xuất khẩu sang thị trường nhiều nước, đặc biệt là Nhật Bản.

Hiện ở Lâm Đồng, nhờ trồng chuối Laba, nhiều nông hộ ở huyện Đam Rông, Đơn Dương, Di Linh… đã thay đổi cuộc sống thu nhập ngày càng khấm khá.

Không chỉ trồng nhỏ lẻ, nhiều hợp tác xã đã hình thành, trồng chuối bala với diện tích lớn, từ vài chục đến hàng trăm ha.

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng, chuối Laba là loại cây ăn quả nhiệt đới, ngắn ngày, dễ trồng và cho sản lượng khá cao, trung bình có thể đạt năng suất 20-30 tấn/ha.

Chuối Laba có thể trồng ở các chân đất khác nhau, từ đất đỏ bazan, đất xám, đất phù sa ven sông suối… nhưng tốt nhất là đất phải tơi xốp, nhiều mùn, giữ nước tốt… Về hóa tính đất, chuối rất cần các chất khoáng trong đất như N, P2O5, K2O, Ca, Mg, trong đó hai yếu tố chính là N và K2O.

Chuối mọc bình thường trên đất có pH từ 4,5-8, tốt nhất trong khoảng 6-7,5. Trường hợp đất quá chua hoặc quá kiềm có thể gây ra hiện tượng thiếu vi lượng trong đất, ảnh hưởng đến sinh trưởng của chuối. Chuối chịu úng và chịu hạn kém, do đó đất trồng phải có độ cao so với mực nước ngầm tối thiểu 0,6m, thoát nước tốt.

Bà con có thể chọn lựa các giống chuối Laba:

- Giống tiêu cao (thường gọi là giống chuối già hương vì khi chín có hương thơm hấp dẫn): Cây cao từ 3,5-5 m, buồng hình trụ, quả thẳng và to, đuôi hơi lõm, ăn ngọt và thơm. Năng suất rất cao nhưng khó thu hoạch; cây dễ bị bệnh héo rủ, dễ bị đổ ngã khi gặp gió bão.

- Giống tiêu vừa (thường gọi là chuối già Laba): Cây cao 2,8-3m, buồng hình trụ, trung bình có từ 10-12 nải/buồng, trái hơi cong, ăn ngọt, thơm ít.

- Giống tiêu thấp (thường gọi là chuối lùn Laba): Cây cao 2-2,5m, buồng hình nón cụt, 12 - 14 nải/buồng, trọng lượng bình quân 35 kg/buồng, nhiều buồng đạt tới 50kg nếu được chăm sóc tốt.

Cây giống nên trồng là loại giống cấy mô. Cây giống cấy mô có ưu điểm là sinh trưởng mạnh, độ đồng đều cao và sạch bệnh, cho thu hoạch đồng loạt thuận tiện cho việc canh tác bài bản để xuất khẩu.

Chọn cây giống trồng đạt chiều cao 20 cm trở lên và có từ 4-6 lá. Giống chuối là yếu tố quan trọng, nếu không chọn đúng giống sẽ ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả chuối khi bán.

Chuối trồng được quanh năm, tốt nhất nên trồng khi đất đủ ẩm hoặc vào đầu mùa mưa, cây sinh trưởng tốt cho tỉ lệ sống cao hoặc xác định thời điểm trổ buồng, thu hoạch mà chọn thời gian trồng thích hợp với điều kiện chủ động được nguồn nước tưới. Tuy vậy, trồng tốt nhất từ tháng 5 đến tháng 10.

Tùy theo địa hình, đất tốt xấu, khoảng cách trồng: 3x3 m, mật độ 1.111 cây/ha hoặc 3x4m, mật độ 833 cây/ha. Từ trồng đến lúc chuối trổ buồng khoảng 6-10 tháng và từ trổ buồng đến thu hoạch khoảng 60-90 ngày tùy theo giống, thường độ chín của quả được xác định qua màu sắc vỏ, độ no đầy và góc cạnh của trái.