'Bí quyết' để về đích sớm

Nhân dân thôn Thành Nhân làm đường nông thôn.

Sau 5 năm trở lại Vĩnh Thành, chúng tôi ngỡ ngàng trước sự thay đổi của miền quê này. Hệ thống giao thông trong xã đã được bê tông hóa đến từng ngõ, nối vào từng nhà. Hai bên đường, là những ngôi nhà hai, ba tầng san sát còn thơm mùi vôi mới. Đón chúng tôi tại trụ sở, ông Trần Văn Khánh, Chủ tịch UBND xã cười tươi, “Nhờ Chương trình NTM mà cuộc sống bà con đổi thay rất nhiều, thậm chí nhiều vùng ngoại thành cũng không được như vậy đâu”.

Cuộc sống đổi thay

Theo ông Khánh, mục tiêu chính của chương trình xây dựng NTM là nâng cao đời sống, phát triển kinh tế bền vững cho người nông dân. Đây được xem là tiêu chí khó nhất trong 19 tiêu chí của NTM. Thế nhưng, bằng sự nhanh nhạy trong tư duy và cách làm, địa phương đã tập trung khai thác thế mạnh như sản xuất rau màu hàng hóa, trồng hoa cây cảnh, phát triển ngành nghề kinh doanh dịch vụ gắn với phát triển du lịch đem lại thu nhập cho bà con.

Nói rồi, ông Khánh dẫn chúng tôi ra cánh đồng rau của xã. Lúc này khoảng 2 giờ chiều, nhưng đã có hàng chục người ra ruộng làm việc. Người xới đất làm cỏ, người gánh nước tưới rau, người hỏi han kinh nghiệm chăm sóc, cách sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật.

Khoảng vài năm trước, đời sống của gia đình chị Nguyễn Thị Hà còn nhiều khó khăn. Mong ước đơn giản nhất của gia đình là đủ ăn, bữa cơm có thịt, con có manh áo ấm mặc mùa đông chứ chẳng mơ gì làm giàu. Thế nhưng, từ khi chương trình NTM được triển khai, cuộc sống gia đình chị bước sang trang mới.

Chị kể: Trước khi trồng rau màu, nuôi lợn gà, tôi đều được cán bộ xã xuống tận nơi hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc và đưa ra những loại cây trồng phù hợp. Trên diện tích ấy, vụ đông thì trồng su hào, bắp cải, vụ mùa hè thì trồng dưa leo, đậu đũa. Ngoài ra, gia đình tôi còn chăn nuôi thêm đàn lợn, vài chục con gà. Sau khi trừ chi phí, mỗi năm cũng lời trên chục triệu đồng. Từ số tiền dành dụm được, cùng với sự giúp đỡ của người thân, gia đình chị Hà đã dựng được căn nhà mái bằng khang trang.

Thực tế, việc triển khai xây dựng NTM tại các địa phương cho thấy, đa số các xã đều gặp nhiều khó khăn khi thực hiện tiêu chí giao thông nông thôn. Thế nhưng, Vĩnh Thành đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ này nhờ sự vào cuộc tích cực của cộng đồng.

Ông Trần Văn Hải, Trưởng thôn Thành Nhân (xã Vĩnh Thành) cho biết, trước đây hệ thống giao thông của thôn xuống cấp, hễ mưa là ngập khiến sản xuất, sinh hoạt của người dân gặp nhiều khó khăn. Năm 2012, khi Chương trình xây dựng NTM được triển khai, địa phương xác định ưu tiên số 1 là nâng cấp hệ thống giao thông, nên đã triệu tập đảng viên, bà con nhân dân họp bàn kế hoạch. Trong cuộc họp, những khó khăn, thuận lợi khi làm đường bê tông đưa ra, bàn đi, tính lại và đạt được sự đồng thuận cao.

Với phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm, UBND xã hỗ trợ xi măng, còn cát, sỏi và ngày công do người dân đóng góp. Để đảm bảo chất lượng công trình, thôn cử những người có kiến thức, kinh nghiệm tham gia tổ “Giám sát cộng đồng”. Đó là những “tai, mắt” của nhân dân đầy nhiệt tình, trách nhiệm. Nhờ sự vào cuộc của Đảng ủy, sự trách nhiệm của người dân, chỉ sau một thời gian ngắn, hệ thống giao thông của xã đã hoàn thiện, 100% đường làng, ngõ xóm đã được bê tông hóa.

Bí quyết thành công

Theo UBND xã Vĩnh Thành, sau 3 năm xây dựng NTM, tốc độ trưởng kinh tế trung bình đạt 16,5%/năm, thu nhập bình quân đạt 26,4 triệu đồng/người/năm, số hộ nghèo giảm còn khoảng 4,4%. Đầu năm 2013, Vĩnh Thành đã đạt được 19/19 tiêu chí. Tháng 5/2013, xã Vĩnh Thành đã được UBND tỉnh công nhận đạt chuẩn NTM, sớm hơn 1 năm so với mục tiêu đề ra.

Cũng theo ông Khánh, khi bắt tay xây dựng NTM, Ban Chỉ đạo của xã tính toán, tổng chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng khoảng 126 tỷ đồng, nhưng ngân sách chỉ hỗ trợ 1 phần. Trước tình hình đó, Ban Chỉ đạo kêu gọi sự đóng góp của nhân dân, các doanh nghiệp, con em địa phương xa quê làm ăn thành đạt. Sau một thời gian phát động, nhân dân đã tự nguyện đóng góp được 62 tỷ đồng (chiếm 49%), các doanh nghiệp, con em làm ăn xa ủng hộ trên 10 tỷ đồng, ngân sách xã hỗ trợ gần 15 tỷ đồng. Trong năm 2014, xã tiếp tục nhận thêm sự ủng hộ từ các nguồn với khoảng 10 tỷ đồng.

Ông Khánh cho biết, để xây dựng thành công NTM, địa phương có “3 bí quyết”. Thứ nhất, phải làm sao khơi dậy và phát huy nội lực, tạo sự đồng thuận của bà con. Phát huy tinh thần gương mẫu của cán bộ, đảng viên và các tổ chức, cá nhân. Áp dụng phương châm dễ làm trước, khó làm sau, không chủ quan, nóng vội, vừa làm vừa học tập kinh nghiệm, vừa đúc kết thực tiễn. Tập trung cao để thực hiện các tiêu chí bức xúc và thiết thực nhất đối với người dân, vừa tạo khí thế phấn khởi cho dân, vừa được lòng dân.

Thứ hai, kế thừa và phát huy các bài học kinh nghiệm thành công từ phong trào xây dựng xã văn hoá để có vận dụng một số cách làm hay vào xây dựng xã NTM. Đồng thời, thực hiện tốt tinh thần dân chủ theo phương châm: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”.

Thứ ba, xây dựng NTM phải bắt đầu từ mỗi cá nhân, chính quyền chỉ định hướng cho các thôn/xóm về mặt chủ trương, còn xây dựng phương án và tổ chức thực hiện là do họ tự thực hiện.

“Với những thành quả đã đạt được, trong thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Vĩnh Thành sẽ phát huy lợi thế, khắc phục khó khăn để hoàn thiện xã NTM, đem lại cuộc sống ấm no cho người dân”, ông Khánh khẳng định.