Vi phạm quy định cách ly sẽ bị xử phạt như thế nào?

Có thể nói với dịch truyền nhiễm Covid-19 gây ra, hiện tại vẫn chưa có thuốc đặc trị. Từ khi dịch bệnh bùng phát cho đến nay, hầu hết các quốc gia đều thực hiện việc phòng ngừa, kiểm soát dịch bệnh bằng phương pháp cách ly y tế và thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân.

Với dịch Covid-19, chỉ cần một người thiếu ý thức, không tuân thủ quy định về phòng chống bệnh truyền nhiễm và thiếu trách nhiệm của một số người trong khâu phòng dịch là có thể khiến bệnh dịch bùng phát, có thể cướp đi mạng sống của hàng trăm ngàn người, gây tổn hại nghiêm trọng đến kinh tế, xã hội.

Trong thời gian qua, một số trường hợp người đi từ nước ngoài về tiếp xúc với nguồn lây bệnh đã che giấu, gian dối trong việc khai báo y tế cũng như thiếu ý thức trong việc không tuân thủ các quy định về cách ly tập trung đã làm lây lan trong cộng đồng.

Đến nay, tiếp tục lại xuất hiện trường hợp thiếu ý thức trong việc đảm bảo các quy định về cách ly tập trung, cách ly tại nhà. Cụ thể là BN1342, người này không giữ an toàn khi vẫn tiếp xúc với người nhiễm bệnh tại khu cách ly tập trung và khi trở về nhà thì lại tự ý tiếp xúc với người khác khiến cho một số người bị nhiễm bệnh và hàng trăm người bị cách ly.

Có thể thấy đây là hành vi rất nguy hiểm, gây thiệt hại nghiêm trọng đến đời sống, kinh tế xã hội và có nguy cơ làm bùng phát dịch bệnh trở lại, khiến mọi người vô cùng hoang mang và lo lắng. Đặc biệt, những người tiếp xúc với người nước ngoài, thực hiện các hoạt động nghề nghiệp liên quan đến người nước ngoài thì nguy cơ lây bệnh, truyền bệnh càng cao.

Không chỉ vụ việc xảy ra đối với tiếp viên hàng không Vietnam Airlines do hành vi thiếu ý thức trong việc tuân thủ quy định về cách ly y tế tập trung và cách ly tại nhà đã khiến ít nhất 03 người mắc Covid-19, nhiều người phải bị cách ly y tế do được xác định là F1, F2.

Hiện nay, tại các khu mua sắm lớn, những địa điểm tập trung đông người nơi công cộng, quán cóc, vỉa hè… vẫn đang có rất nhiều người không đeo khẩu trang, lơ là đến việc phòng dịch.

Ngày 30/3/2020, Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã có Công văn số 45/HĐ-TP hướng dẫn xét xử một số vụ án hình sự về phòng chống dịch bệnh covid-19, trong đó công văn nêu rõ hành vi vi phạm quy định về cách ly y tế làm lây lan dịch bệnh có thể xử lý hình sự theo Điều 240 Bộ luật Hình sự.

Tiếp đó Viện KSND tối cao có Chỉ thị số 03 cũng có những quy định tương tự về đường lối chính sách đấu tranh với tội phạm trong phòng chống bệnh dịch Covid-19.

Đây là những cơ sở pháp lý quan trọng bổ sung cho hệ thống pháp luật để làm cơ sở pháp lý xử lý hình sự đối với hành vi khai báo gian dối, trốn tránh cách ly, vi phạm quy định về cách ly bằng các chế tài hình sự.

Làm lây lan dịch bệnh có thể bị xử lý hình sự

Liên quan đến vấn đề pháp lý, trao đổi với phóng viên Đại Đoàn Kết Online, Luật sư Đặng Văn Cường, trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nêu quan điểm, những hành vi vi phạm quy định về phòng chống dịch bệnh làm lây lan dịch bệnh ra cộng đồng là hành vi rất nguy hiểm cho xã hội cần phải xem xét xử lý hình sự.

Cần truy cứu trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân có liên quan.

Ông Cường cho biết, những trường hợp tiếp xúc gần với người mắc covid-19, tiếp xúc với nguồn lây bệnh hoặc đi qua vùng dịch, được thông báo phải cách ly y tế nhưng không tuân thủ quy định cách ly y tế dẫn đến lây lan dịch bệnh thì được xác định là “hành vi khác” làm lây lan dịch bệnh theo quy định tại điểm c, khoản 1, Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015 và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015 nêu trên.

“Bởi vậy căn cứ vào quy định của bộ luật hình sự và hướng dẫn của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, cơ quan điều tra có thể vào cuộc xác minh làm rõ hành vi, làm rõ mức độ nhận thức và trách nhiệm của người vi phạm, làm rõ những thiệt hại đã gây ra cho xã hội để xem xét khởi tố hình sự, đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa chung cho xã hội”.

Theo Luật sư Đặng Văn Cường, Công văn số 45 cũng quy định đối với người chưa bị xác định mắc bệnh Covid-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa thực hiện hành vi không tuân thủ quy định cách ly hoặc từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; gây thiệt hại từ 100.000.000 đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người theo quy định tại Điều 295 Bộ luật hình sự.

Theo đó, mức hình phạt đối với tội danh này có thể phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm hoặc cao nhất đến 12 năm tù trong trường hợp làm chết từ 03 người trở lên hoặc gây thiệt hại từ 1.500.000.000 đồng trở lên theo quy định tại khoản 3 Điều 295 Bộ luật hình sự.

Do đó, đến nay có đủ cơ sở pháp lý để xử lý hình sự đối với những người vi phạm quy định về cách ly y tế gây lây lan dịch bệnh ra cộng đồng.