Xét xử sơ thẩm cựu thứ trưởng bộ y tế Cao Minh Quang trong vụ thiếu trách nhiệm gây thất thoát hơn 3,8 triệu usd - Đề nghị nhiều án treo

Sau 1 ngày xét xử, sáng 22/11, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội đã đề nghị Tòa án nhân dân TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Cao Minh Quang - cựu Thứ trưởng Bộ Y tế mức án 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Cùng tội danh, đại diện Viện Kiểm sát cũng đề nghị mức án đối với bị cáo Dương Huy Liệu - cựu Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế) mức án 24-30 tháng tù treo; Phạm Thị Minh Nga - chuyên viên Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), cựu Kế toán trưởng Ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế 18-24 tháng tù treo; Nguyễn Nam Liên - cựu Phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), Phó Trưởng ban quản lý thực hiện kế hoạch phòng, chống dịch cúm A (H5N1) Bộ Y tế 24-30 tháng tù; Nguyễn Việt Hùng - cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) 30-36 tháng tù . Bị cáo Hùng bị tuyên phạt 3 năm tù trong một bản án trước đó, nên đại diện Viện Kiểm sát đề nghị mức án đối với bị cáo này từ 5 năm 6 tháng tù đến 6 năm tù.

Về tội “lạm dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, Viện Kiểm sát đề nghị tuyên phạt bị cáo Lương Văn Hóa - cựu Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm Cửu Long mức án 9-10 năm tù; Nguyễn Văn Thanh Hải 6-7 năm tù; Ngô Hữu Hiếu Nghĩa 6-7 năm tù.

Theo đại diện Viện Kiểm sát, về hành vi thiếu trách nhiệm, bị cáo Quang không thực hiện hết nhiệm vụ được giao, gây thiệt hại số tiền lớn của Nhà nước. Song, bị cáo Quang được cho rằng có thái độ khai báo thành khẩn, bản thân có bệnh, cùng nhiều thành tích trong công tác cũng như đã nộp 1,5 tỷ đồng khắc phục hậu quả nên không cần thiết áp dụng hình phạt tù.

Cũng theo Viện Kiểm sát, các bị cáo trong vụ án không có tình tiết tăng nặng, có tình tiết giảm nhẹ. Các bị cáo có thành tích trong công tác, nhân thân tốt, gia đình có công với cách mạng nên đề nghị mức án trên để thể hiện sự khoan hồng của nhà nước, pháp luật. Viện Kiểm sát cũng đề nghị miễn hình phạt bổ sung với các bị cáo. Về dân sự, Viện Kiểm sát đề nghị các bị cáo và người có quyền lợi liên quan bồi thường hơn 61 tỷ đồng.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội, trong thời gian phòng, chống dịch cúm A (H5N1), ngành Y tế đã phát huy vai trò nòng cốt để đảm bảo sức khỏe cho toàn dân. Tuy nhiên, cũng trong thời gian này đã xảy ra những sai phạm liên quan đến Công ty CP Dược phẩm Cửu Long (Dược Cửu Long), khiến Nhà nước bị thiệt hại 3,8 triệu USD. Để xảy ra thiệt hại nêu trên cũng do một số cá nhân của Bộ Y tế đã thiếu trách nhiệm, thực hiện không đầy đủ chức trách được giao.

Theo đó, sau 1 ngày xét hỏi, lời khai tại cơ quan điều tra, phiên tòa và tài liệu, Viện Kiểm sát thấy, năm 2005, dịch cúm A/H5N1 diễn biến phức tạp, Thủ tướng phê duyệt kế hoạch dự trữ thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir để phòng, chống dịch tại Việt Nam. Bộ Y tế được giao nhiệm vụ tổ chức triển khai, chỉ đạo, giám sát việc sản xuất thuốc, dự trữ thuốc theo kế hoạch.

Bộ Y tế sau đó giao Vụ Kế hoạch - Tài chính phối hợp cùng Bộ Tài chính xây dựng giá thuốc Oseltamivir sản xuất trong nước. Trong số các doanh nghiệp được Bộ Y tế đặt hàng sản xuất thuốc Oseltamivir, Dược Cửu Long là một lựa chọn. Từ tháng 2 đến tháng 4/2006, Dược Cửu Long nhập 520kg nguyên liệu Oseltamivir với giá 9,1 triệu USD của Công ty Mambo (Singapore). Dược Cửu Long đã thanh toán cho Mambo 5,25 triệu USD, còn lại hơn 3,8 triệu USD được trả chậm 6 tháng kể từ ngày nhận hàng.

Sau này, giá nguyên liệu giảm, bị cáo Lương Văn Hóa - cựu Tổng Giám đốc Dược Cửu Long đã chỉ đạo thuộc cấp đề nghị Công ty Mambo cho giảm giá số tiền hơn 3,8 triệu USD; đồng thời, hoàn thiện giấy tờ để ngoài sổ sách số tiền này. Trong nhiều lần làm việc với Bộ Y tế, bị cáo Hóa không báo cáo và báo cáo sai sự thật về việc được giảm giá mua nguyên liệu.​​​​​​​ Khi bị phát hiện và yêu cầu báo cáo về việc thanh toán tiền mua nguyên liệu, bị cáo tiếp tục chỉ đạo cấp dưới làm các thủ tục lòng vòng để hợp thức hồ sơ thanh toán.

Theo Viện Kiểm sát, số tiền mà Dược Cửu Long giữ lại không thanh toán cho Công ty Mambo là khoản tiền có nguồn gốc thuộc ngân sách nhà nước. Các bị cáo tại Dược Cửu Long đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để làm trái công vụ, trái nguyên tắc tài chính, cố ý không báo cáo Bộ Y tế, Bộ Tài chính để hạch toán giảm nợ và ghi giảm giá vốn.

Trong vụ án, bị cáo Cao Minh Quang được Bộ Y tế giao làm Trưởng ban chỉ đạo giải quyết những vấn đề liên quan đến thuốc Tamiflu và Oseltamivir. Bị cáo Quang ký quyết định thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra tình hình mua, bảo quản, sử dụng thuốc.

Tuy nhiên, khi được trưởng đoàn là ông Nguyễn Việt Hùng báo cáo về việc Dược Cửu Long chưa thanh toán cho nhà cung cấp hơn 3,8 triệu USD, đồng thời cả Bộ Tài chính và Bộ Y tế đều có chỉ đạo kiểm tra đối với số tiền này, bị cáo Quang đã không chỉ đạo kiểm tra, làm rõ.

Tại cơ quan điều tra, bị cáo Quang khai, khi được Bộ Y tế chỉ đạo kiểm tra số tiền 3,848 triệu USD, bị cáo đã giao Cục Quản lý Dược tổng hợp ý kiến để báo cáo Thủ tướng, nhưng Cục Quản lý Dược không làm theo. Do bận nhiều việc, bị cáo không đề xuất hay giao đơn vị có chức năng kiểm tra tiếp. Bị cáo Quang còn cho rằng việc kiểm tra tài chính là nhiệm vụ của Thứ trưởng Bộ Y tế phụ trách tài chính, không thuộc nhiệm vụ của mình. Dù vậy, bị cáo thừa nhận có thiếu sót khi không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, chức trách được giao.