Xét xử sơ thẩm lần 2 đại án kinh tế tại OceanBank: Những mức án nghiêm khắc

Quan điểm của đại diện VKS giữ quyền công tố tại tòa là đề nghị HĐXX tuyên mức án cao nhất (tử hình) đối với cựu Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) Nguyễn Xuân Sơn, tuyên án chung thân đối với cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm.

Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn tại phiên tòa.

Truy tố đúng người, đúng tội

Theo vị đại diện VKS giữ quyền công tố, trong quá trình hoạt động giai đoạn (2009-2014), OceanBank đã để xảy ra nhiều vi phạm pháp luật đặc biệt nghiêm trọng trong việc huy động tiền gửi, chi lãi ngoài hợp đồng cho khách hàng, thu phí bất hợp pháp... dẫn đến hậu quả là OceanBank đã bị thất thoát số tiền 1.576 tỷ đồng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới chính sách tiền tệ của Nhà nước.

Vào thời điểm này, Nguyễn Xuân Sơn được PVN cử sang OceanBank tham gia quản lý với chức vụ TGĐ, đồng thời là người đại diện phần góp vốn của PVN tại Ngân hàng này.

Nguyễn Xuân Sơn đã lợi dụng vị thế của PVN là đối tác chiến lược, có lượng tiền gửi lớn, với mục đích động cơ cá nhân, cựu TGĐ OceanBank đã lạm dụng chức vụ quyền hạn được giao để đưa ra yêu cầu Hà Văn Thắm thực hiện việc chi thêm tiền chăm sóc khách hàng ngoài lãi suất theo hợp đồng đối với tiền gửi của PVN và giao cho Sơn toàn quyền xử lý.

Mặc dù Nguyễn Xuân Sơn là người khởi xướng, nhưng Hà Văn Thắm được xác định giữ vai trò đồng phạm với Nguyễn Xuân Sơn. Với cương vị là Chủ tịch HĐQT OceanBank, Hà Văn Thắm đã triển khai tích cực việc chi tiền lãi ngoài hợp đồng.

Để có thêm “nguồn” cho việc chi lãi ngoài, Hà Văn Thắm còn lập ra Công ty BSC để thu phí của khách hàng. Số tiền thu được hơn 69 tỷ đồng từ Công ty BSC Hà Văn Thắm đều đưa cho Nguyễn Xuân Sơn sử dụng.

Theo đó, cơ quan công tố khẳng định, Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm đã có hành vi lạm dụng chức vụ được giao đề ra chủ trương chi lãi ngoài. “Hành vi này đủ yếu tố cấu thành tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản...” – đại diện VKS nêu.

Đối với cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Minh Thu, đại diện VKS nhận định, bị cáo đã chỉ đạo khối nguồn vốn và các chi nhánh ký hơn 200 hợp đồng dịch vụ với Công ty BSC, thu tiền ngoài hợp đồng là trái pháp luật, tạo điều kiện để Hà Văn Thắm có tiền chi cho Nguyễn Xuân Sơn.

Với lẽ đó, cơ quan công tố cho rằng, bị cáo Thu giữ vai trò đồng phạm tích cực. Liên quan đến việc chi lãi ngoài hợp đồng, cựu Phó TGĐ OceanBank Nguyễn Văn Hoàn bị cáo buộc giữ vai trò giúp sức tích cực cho cựu Chủ tịch PVN và cựu Chủ tịch OceanBank...

Đề nghị mức án nghiêm khắc

Cũng theo bản luận tội của đại diện VKS giữ quyền công tố tại tòa, việc chi lãi ngoài hợp đồng của các bị cáo đã để lại hậu quả tai hại, là tiền đề cho tham nhũng phát triển, nghiêm trọng hơn là đánh mất niềm tin của người dân đối với các chính sách của Nhà nước và tổ chức tín dụng khi tiền huy động từ khách hàng lại rơi vào túi một số cá nhân.

Việc chi lãi ngoài gây thất thoát cho OceanBank hơn 1.500 tỷ đồng, đẩy nợ xấu OceanBank lên tới mức 84% tổng dư nợ, kết quả là bị NHNN mua lại với giá 0 đồng.

Cơ quan công tố nhận định, trong số hơn 1.500 tỷ đồng thất thoát của OceanBank, Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt 246 tỷ đồng. Hành vi của Nguyễn Xuân Sơn đã phạm vào tội tham ô tài sản và lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, bị cáo này phải chịu trách nhiệm về số tiền 246 tỷ đồng đã chiếm đoạt.

Việc Hà Văn Thắm chi cho Nguyễn Xuân Sơn 246 tỷ đồng để chăm sóc khách hàng của PVN là hành vi giúp sức cho cựu Chủ tịch PVN chiếm đoạt số tiền trên.

Với các lập luận trên, cơ quan công tố đề nghị Tòa tuyên cựu Chủ tịch PVN mức án tử hình cho các tội danh: Tham ô tài sản; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Đối với Hà Văn Thắm, xuất phát từ động cơ cá nhân, chịu áp lực từ PVN, bị cáo đã thực hiện chủ mưu việc chi lãi ngoài, hành vi của bị cáo rất tinh vi thông qua hoạt động kế toán.

Hà Văn Thắm là người giúp sức cho Nguyễn Xuân Sơn thực hiện hành vi tham nhũng, lại không thành khẩn khai báo nên cần có một mức án nghiêm khắc đối với bị cáo.

Theo đó, đại diện VKS giữ quyền công tố đề nghị HĐXX tuyên cựu Chủ tịch OceanBank mức án tù chung thân cho các tội danh: Tham ô tài sản; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tàn sản; Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Vị đại diện VKS xác định, cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Minh Thu biết chi lãi ngoài là trái pháp luật nhưng vẫn thực hiện việc chi lãi ngoài theo chỉ đạo của Hà Văn Thắm và Nguyễn Xuân Sơn.

Tuy nhiên, tại tòa và CQĐT, Nguyễn Minh Thu biết ăn năn hối cải nên cần xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo này. Theo đó, cơ quan công tố đề nghị HĐXX tuyên cựu TGĐ OceanBank Nguyễn Minh Thu 24-27 năm tù về hai tội: Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Đại diện VKS cũng đề nghị mức án 20-24 năm tù cho cựu Phó TGĐ OceanBank Nguyễn Văn Hoàn và 11-12 năm tù cho cựu Phó TGĐ Lê Thị Thu Thuỷ.

Đề nghị xử lý Trưởng Ban kiểm soát OceanBank

Về trách nhiệm dân sự, trong số tiền 1.576 tỷ đồng chi lãi ngoài trái quy định, cơ quan công tố đề nghị HĐXX tuyên Hà Văn Thắm và các cựu cán bộ tại Hội sở của OceanBank phải chịu trách nhiệm bồi hoàn số tiền này (trừ đi số tiền Sơn đã chiếm đoạt).

Bị cáo Hứa Thị Phấn phải bồi thường 500 tỷ đồng đã được nhận từ khoản vay trái quy định của OceanBank. Đối với Nguyễn Trà My và 34 cựu cán bộ chi nhánh không đề nghị buộc phải bồi thường số tiền hơn 1.500 tỷ đồng của OceanBank bị thiệt hại. Theo đó, đại diện VKS đồng thời đề nghị Tòa tuyên trả lại tiền cho các bị cáo đã tự nộp trước đó để khắc phục hậu quả.

Cơ quan công tố cũng đề nghị HĐXX xem xét trách nhiệm hình sự đối với Trưởng ban Kiểm soát OceanBank Bùi Văn Hải, bởi lẽ ông này biết OceanBank chi lãi ngoài hợp đồng trái pháp luật nhưng không có biện pháp cảnh báo, ngăn chặn.

Đối với Ninh Văn Quỳnh, do C46 Bộ Công an cũng đã khởi tố bổ sung tội lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản nên không đề nghị xem xét trách nhiệm hình sự.