Xử lý nạn xả rác ra môi trường: Phạt nặng để răn đe

Vô tư xả rác

Ông Đinh Viết Nghiệp (63 tuổi, ngụ Quận 7, TP HCM) cho biết, gia đình ông sống ở khu vực kênh Tàu Hủ, đoạn gần đường Trần Xuân Soạn (Quận 7) từ gần chục năm nay, nhưng không ngày nào không bắt gặp hành vi xả rác của người dân, có người ném thẳng hộp nhựa lẫn thùng xốp xuống con kênh Tàu Hủ.

“Hậu quả thế nào mọi người thấy đó, dòng kênh vẫn đen ngòm nhất là khi thủy triều rút. Tối đến, dân cư quanh đây luôn phải chịu trận với mùi hôi thối bốc lên từ con kênh” - ông Nghiệp bức xúc.

Cũng trên con kênh này, đoạn giáp ranh giữa quận 6 và quận Bình Tân còn thường xuyên chứng kiến tình trạng xe ba gác đổ lén gạch vụn, cát đá một cách thiếu ý thức xuống kênh. Thực tế này khiến kênh Tàu Hủ thường xuyên ùn ứ, tích tụ, gây ô nhiễm môi trường sống.

Có những khu vực dân cư gần kênh rạch còn tái diễn nạn đổ trộm rác thải. Ông Trần Văn Thành - nguyên cán bộ MTTQ đã về nghỉ hưu rất bức xúc về tình trạng tái diễn xả rác xuống rạch Băng Ky (quận Bình Thạnh).

Dù từ năm 2019, chính quyền, Mặt trận địa phương quyết tâm rất cao trong triển khai Cuộc vận động “Người dân TP HCM không xả rác ra đường và kênh rạch, vì thành phố sạch và giảm ngập nước” nhưng theo ông Thành, việc xả rác chỉ được cải thiện một thời gian ngắn rồi “đâu lại vào đó”. Gần đây, trên một đoạn rạch Băng Ky tái diễn tình trạng rác thải nhựa, gồm bao ni lông, hộp nhựa, thùng xốp, xác chuột,…tích tụ gây ô nhiễm nặng nề.

Có những vùng ven như huyện Bình Chánh, chính quyền nhiều lần xử phạt tình trạng “đổ trộm rác thải” ra môi trường nhưng chỉ được một thời gian lại tái diễn. Nhiều người dân cho biết, chỉ một đoạn đường Phạm Hùng, xã Bình Hưng dài vài trăm mét nhưng nạn đổ trộm rác thải hỗn hợp vẫn xảy ra thường xuyên trở thành con đường nhếch nhác ô nhiễm, mất cả mỹ quan đô thị.

Tăng cường các giải pháp

Thời quan qua, để giảm ngập nước và ô nhiễm môi trường, tăng cường tuyên truyền tới người dân về văn minh đô thị, các quận, huyện và TP Thủ Đức đã chủ động triển khai Chỉ thị số 19 - CT/TU ngày 19/10/2018 của Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM thực hiện cuộc vận động “Người dân TP HCM không xả rác ra đường và kênh rạch vì thành phố sạch và giảm ngập nước”.

Dù vậy, theo đánh giá của Luật sư Nguyễn Văn Tâm (Đoàn Luật sư TP HCM), cuộc vận động sau gần 4 năm triển khai vẫn chưa thể giải quyết được triệt để tình trạng xả rác ra môi trường. Nguyên nhân chính vẫn là do ý thức, thói quen của một bộ phận người dân.

Vì vậy, khi báo cáo về lĩnh vực này, ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho biết, Sở đã phối hợp với UBND cấp huyện, cấp xã tổ chức hàng trăm cuộc đối thoại và vận động thêm hơn 16.70 hộ dân ký cam kết giữ gìn vệ sinh môi trường, không xả rác ra đường và kênh rạch. Tuy nhiên, để chấn chỉnh trong lĩnh vực quản lý môi trường, cụ thể là hành vi xả rác bừa bãi vẫn cần chế tài xử phạt hành chính với mức xử phạt thật nặng mới đủ răn đe.

Sở TN&MT TP HCM cho biết thêm, thời gian qua cũng lắp đặt thêm gần 600 camera an ninh trật tự kết hợp với giám sát về chất lượng vệ sinh môi trường đô thị tại khu dân cư.

Ngoài giám sát trực tiếp bằng camera tại khu dân cư để phát hiện hành vi “đổ trộm rác thải” và các vi phạm về vệ sinh môi trường, đại diện Ủy ban MTTQ quận Bình Thạnh khi triển khai giám sát chỉ thị 19-CT/TU còn có sáng kiến xóa hàng chục điểm ô nhiễm, sau đó chuyển hóa các điểm này thành các khu vui chơi, công viên.

Đáng chú ý, Mặt trận quận còn có mô hình cộng đồng tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; đổi cũ được mới - vì môi trường xanh và phong trào “không gian xanh khu phố tôi”.

Theo ông Vũ Ngọc Tuất, Bí thư Quận ủy Bình Thạnh, chỉ trong 3 năm thực hiện cuộc vận động về người dân không xả rác ra đường và kênh rạch, quận này đã vận động được 108.308/114.960 hộ dân và 7.410 hộ kinh doanh trên địa bàn ký cam kết không rả rác ra đường và kênh rạch.