Xung đột trong quản lý đất ở Vườn Quốc gia Bái Tử Long

Tuy nhiên, hiện nay có hơn 1.000 ha đất của các hộ dân chồng lấn trong diện tích đất của Vườn được giao, gây nhiều khó khăn, hệ luỵ cho công tác quản lý, bảo vệ rừng.

Xung đột về quyền lợi

Kể từ khi được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập vào năm 2001, công tác quản lý, bảo vệ Vườn Quốc gia Bái Tử Long được triển khai thuận lợi, theo đúng các quy định. Cho đến vừa qua, cán bộ kiểm lâm của Vườn Quốc gia Bái Tử Long phát hiện một số người dùng dao để phát cây tại khu vực rừng thuộc tiểu khu 209A của Vườn (địa phận xã Minh Châu, huyện Vân Đồn).

Khi phát hiện có người chặt cây trong phạm vi ranh giới quản lý, các cán bộ của Vườn đã phối hợp với Công an xã Minh Châu tiến hành lập biên bản, thu giữ tang vật, nhưng đã vấp phải sự phản ứng quyết liệt từ người vi phạm là gia đình ông Phạm Văn Hăng. Lý do ông Hăng đưa ra là diện tích rừng và đất rừng đó đã được nhà nước giao cho ông quản lý, sử dụng và có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND huyện Vân Đồn cấp theo quy định thì ông phải được quyền đối với diện tích đó.

Để minh chứng cho quyền lợi, ông Hăng đã đưa ra giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH00914 mang tên ông tại thửa đất số 13, tờ bản đồ đất lâm nghiệp số 5, với diện tích 134.899,8 m2, do UBND huyện Vân Đồn cấp ngày 16/6/2020. Trong đó 88.000,0 m2 rừng sản xuất, 46.889,8 m2 rừng khoanh nuôi bảo vệ.

Tương tự như vậy, khu vực này còn có hộ gia đình ông Hoàng Đình Anh được UBND huyện Vân Đồn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH00765 ngày 26/9/2018.

Theo đại diện Ban quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long, đất của các hộ gia đình trên đều nằm trong phạm vi ranh giới khu đất thuộc tiểu khu 209A, nằm trong ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập và đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt Quy hoạch (theo Quyết định số 3559/QĐ-UBND ngày 11/9/2018). Do đó dẫn đến việc quản lý, bảo vệ rừng của Vườn gặp rất nhiều khó khăn.

Tỉnh cần vào cuộc

Giải thích về việc tại sao UBND huyện Vân Đồn lại cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chồng lấn trong ranh giới của Vườn Quốc gia Bái Tử Long, ông Nguyễn Đức Minh, Phó Chủ tịch UBND huyện Vân Đồn cho biết: 2 hộ gia đình nêu trên đã được UBND huyện Vân Đồn giao đất, giao rừng từ trước thời gian thành lập Vườn Quốc gia Bái Tử Long (năm 2001). Vừa qua UBND huyện chỉ căn cứ các quy định để cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi các hộ đề nghị. Bên cạnh đó, khi được thành lập, phía Vườn chưa lập kế hoạch sử dụng đất, chưa triển khai thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng nên UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo đúng quy định Luật Đất đai 2013 và các Nghị định hướng dẫn.

Theo kết quả rà soát của UBND huyện Vân Đồn và Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long, diện tích đất hiện người dân đang được UBND huyện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là khoảng 1.092 ha với 36 hộ. Việc giao đất, giao rừng và cấp giấy chứng nhận sử dụng đất được thực hiện từ giai đoạn những năm 1992-1999, từ trước khi thành lập Vườn Quốc gia Bái Tử Long (năm 2001), hiện đang sử dụng đất ổn định trong ranh giới quy hoạch Vườn Quốc gia Bái Tử Long.

Được biết, UBND huyện Vân Đồn mới có báo cáo, đề xuất UBND tỉnh cho phép thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc cơ chế, chính sách hỗ trợ cho các trường hợp hộ gia đình, cá nhân có nguồn gốc sử dụng đất từ trước thời điểm 1/6/2001 mà đã được Nhà nước giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đến nay nằm trong ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long, để giao lại cho Ban quản lý Vườn Quốc gia quản lý. Đây cũng là giải pháp đảm bảo hài hoà quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, tạo thuận lợi cho công tác quản lý, bảo vệ của Vườn Quốc gia Bái Tử Long.