Những chiếc xe ben “hết date” trọng tải lớn chở đầy khoáng sản (đất, cát) đua nhau chạy, phá nát con đường đê. Ô nhiễm môi trường trầm trọng với điệp khúc “Bụi bẩn vào mùa khô, lầy lội vào mùa mưa” … là hiện trạng ghi nhận được tại khu vực từ cầu Bến Thuyền đi vào tuyến đường đê bao Võ Xu – Đức Tín (huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận).
Đường để đi nhưng… đi không nổi!
Tuyến đê bao Võ Xu – Đức Tín được đầu tư xây dựng nhằm bảo vệ diện tích sản xuất lúa của huyện Đức Linh; hạn chế thiệt hại do thiên tai mưa lũ kết hợp với giao thông nội đồng, giúp cho bà con nhân dân đi lại để sản xuất và vận chuyển nông sản thuận lợi.
Thời gian qua, tình trạng xe ben vận chuyển khoáng sản “lậu” (đất, cát) đi từ hướng thị trấn Đức Tài ngang qua đoạn đường xã Đức Tín sang nơi khác tiêu thụ làm cho tuyến đường đê xuống cấp, bị lầy lội, hư hỏng, khiến việc đi lại và sản xuất của nhân dân gặp nhiều khó khăn.
Ông Trương Văn Hương, Chủ tịch UBND xã Đức Tín cho biết: “Do xe ben chở cát hoạt động chủ yếu vào ban đêm, UBND xã biết nhưng không đủ điều kiện để ngăn chặn. Qua tiếp xúc của các đại biểu HĐND tỉnh, huyện, cử tri bức xúc kiến nghị với chính quyền giải quyết. Đến nay vẫn chưa xử lý được”.
Đúng như lời ông chủ tịch xã Đức Tín nói, nhóm phóng viên khi vào đến con đường đê này mới thấu hiểu được tình cảnh “muôn năm khổ” của người dân.
Trời khô nóng, trong khi xe ben chở khoáng sản “lậu” chạy liên tục khiến bụi đất bay mù mịt. Đất xốp mịn đến mức chỉ cần thả giày xuống là đã phủ đầy bụi đất.
Khổ nhất là con em học sinh ở Tổ 9, thôn 9, đi học thường xuyên bị té ngã, quần áo dơ bẩn nên không dám đến trường. “Mỗi lần xe ben chạy qua, xe máy mà chạy sau là coi như lãnh đủ bụi. Xe ben nó to lớn, chạy tung bụi cả một vùng trời. Có hôm con đi học mang áo trắng, về đến nhà thành áo đỏ do dính đầy bụi đất. Đường làm để đi giờ dân chúng tôi đi không nổi”, người dân ở thôn 9, xã Đức Tài bức xúc.
Tình trạng ô nhiễm môi trường là đã thấy rõ. Đáng ngại hơn cả là con đường đê này ngày càng xuống cấp trầm trọng do xe ben tải trọng lớn, có cả xe “hết date” chạy liên tục, cày xới cả một cung đường, khiến việc đi lại của người dân vô cùng khó khăn, không những vậy còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về tai nạn giao thông, gây sụt lún đường. Nhìn những chiếc xe máy chạy ở đoạn đường đê này, chúng tôi cảm nhận như họ đang đi thi môn nhảy ngựa vì con đường giờ không còn bằng phẳng nữa, thay vào đó là những ổ voi, ổ gà, gồ ghề đầy đất cát vương vãi. Thật xót xa!
"Địa bàn ông không phải địa bàn tôi?"
Đường đê Võ Xu – Đức Tín trải dài trên địa bàn nhiều xã, thị trấn của huyện Đức Linh, trong đó có xã Đức Tín và thị trấn Đức Tài. Khu vực này giáp ranh ven sông La Ngà – một trong những địa điểm có trữ lượng cát khá lớn và cát rất đẹp nên cát tặc “điên cuồng” khai thác bất kể ngày đêm. Theo ghi nhận của phóng viên, dọc hai bên tuyến đường đê bao Võ Xu – Đức Tín có một vài điểm khai thác, tập kết và tuyển rửa cát trái phép.
Khi phóng viên hỏi lãnh đạo các địa phương ở trên, không địa phương nào thừa nhận những điểm khai thác, tập kết và tuyển rửa cát trái phép đã nêu nằm trong địa bàn mình quản lý, theo dõi. Kể cả khi phóng viên cho xem thực tế clip ghi lại, ông Trương Văn Hương – Chủ tịch xã Đức Tín cho rằng khu vực trên thuộc thị trấn Đức Tài.
Còn ông Nguyễn Tấn Hùng, Chủ tịch thị trấn Đức Tài lại khẳng định ông Trương Văn Hương chưa xem kỹ. “Chỗ đó (hình ảnh clip khu vực khai thác cát trái phép) là đoạn vòng cung của sông La Ngà, nằm trên địa bàn xã Đức Tín, không phải của Đức Tài. Ranh giới Đức Tài – Đức Tín phân định rất rõ. Đi từ Trạm bơm Đức Tài về hướng bến thuyền Đức Tín, qua mấy cái chòi, có lùm tre, qua đám cây xoài rồi tới đám chuối, nhìn bên trái sát chân đê thì nhìn thấy cột móc ranh giới này. Tuy nhiên, để chắc chắn, tôi sẽ cho anh em kiểm tra lại” ông Hùng nói.
Theo tìm hiểu của phóng viên, cuối năm 2020, sau khi nhận tin báo của người dân, UBND xã Đức Tín đã đi kiểm tra khu vực Trảng Cựa Gà nằm sát suối Nách thì phát hiện có 1 bãi tập kết cát đã qua tuyển rửa. Thời điểm kiểm tra có khoảng trên 10m3 cát tại bãi tập kết, gần đó có 1 tàu hút cát đang neo đậu trong tình trạng không hoạt động và không biết chủ bãi tập kết cát trên là ai? UBND xã này đã lập biên bản ghi nhận hiện trạng và ghi hình bãi tập kết cát nói trên.
Thiết nghĩ, cơ quan chức năng huyện Đức Linh, tỉnh Bình Thuận cần vào cuộc quyết liệt, xử lý triệt để vấn nạn khai thác cát trái phép khu vực mà phóng viên phản ánh. Cùng với đó, thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát, xử lý xe ben chở khoáng sản “hàng ngày” đang cày nát tuyến đường đê bao Võ Xu – Đức Tín.
“Có nên chăng, mỗi huyện mua sắm hoặc thuê dài hạn các loại xe múc, xe ben, xe tải tập trung sẵn sàng ở đâu đấy. Khi các Đội kiểm tra liên ngành của huyện hoặc các Tổ kiểm tra khai thác khoáng sản trái phép của xã, thị trấn bắt quả tang, tạm giữ phương tiện, công cụ đang khai thác thì lập đầy đủ hồ sơ, cho đội xe đến mang hết về để xử lý. Chứ bắt rồi, không biết làm sao mà mang về, còn thuê thì chẳng có ai giám vì sợ tụi nó”, ông Nguyễn Tấn Hùng, Chủ tịch Thị trấn Đức Tài trao đổi với phóng viên.